ChristenUnie en de PvdA willen schulden opkopen via fonds

videoDe overheid moet mensen met problematische schulden lucht geven door de oprichting van een nationaal schuldenfonds. Door schulden op te kopen worden agressieve incassobureaus de pas afgesneden en kunnen schuldenaren zich uit hun vaak hopeloze situatie werken, stellen ChristenUnie en PvdA.

Laurens Kok 10 okt. 2019 Laatste update: 12:02

Nu zijn mensen met grote schulden vaak overgeleverd aan incassobureaus, die schuldenpakketten tegen een fractie van de waarde opkopen en met een agressieve incassostrategie winst willen maken. Aanmaningen en incassokosten stapelen zich op, waardoor schulden alleen maar verder oplopen. Het verbieden van deze praktijk blijkt juridisch lastig, maar door de oprichting van een fonds zonder winstoogmerk hopen ChristenUnie en PvdA een geduchte concurrent op deze ‘schuldenmarkt’ te brengen.

De overheid kan zo het ‘perverse verdienmodel’ van deze ‘cowboys’ breken, is het idee. De twee partijen willen dat staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken, VVD) samen met goede doelen, kerken en andere maatschappelijke organisaties werk maakt van een nationaal schuldenfonds. De overheid zou hier in eerste instantie eenmalig 10 miljoen euro in moeten steken.

Met dat bedrag kunnen volgens ChristenUnie-Kamerlid Eppo Bruins ‘duizenden, misschien wel tienduizenden’ gezinnen worden geholpen die nu geen uitweg uit de schuldenberg zien. ,,Het is tijd om het breekijzer in te zetten en te zorgen dat mensen met schulden daadwerkelijk kunnen werken aan nieuw perspectief, hun schulden kunnen aflossen en waar nodig met hulp van vrijwilligers structureel afscheid nemen van hun schuld.”

Bijna 1,5 miljoen Nederlanders kampen met risicovolle schulden. Een opkoopfonds moet probleemgevallen lucht geven, stellen ChristenUnie en PvdA. © ANP XTRA

43.000 euro schuld

Nederland telt volgens onderzoek in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken 1,4 miljoen huishoudens met risicovolle schulden. Voor circa de helft van deze groep geldt dat hun situatie problematisch is: zij hebben gemiddeld een schuld van 43.000 euro en hebben te maken met 13 tot 14 schuldeisers. In de praktijk komen zij aan het einde van de maand vaak geld te kort om de boodschappen te kunnen betalen.

Als de overheid de schuldenberg in één keer overneemt en een redelijke rente en betalingstermijn afspreekt met de schuldenaar, komt er licht aan het einde van de tunnel.”
Gijs van Dijk, PvdA

'Tijd om het breekijzer in te zetten', aldus Kamerlid Eppo Bruins (ChristenUnie). © David van Dam

Vooral gezinnen bij wie de problemen het grootst zijn moeten door het fonds worden geholpen, stelt PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk. ,,Als je 14 schuldeisers hebt, is het heel moeilijk om met iedereen tot een akkoord te komen over de betaling. Het duurt lang en is heel ingewikkeld. Als de overheid die schuldenberg in één keer overneemt en een redelijke rente en betalingstermijn afspreekt met de schuldenaar, dan komt er licht aan het einde van de tunnel.”

In een aantal gemeenten, zoals Amsterdam en Leiden, zijn er initiatieven gaande waarbij schulden van jongeren worden overgenomen. Bruins denkt dat een nationaal fonds een belangrijke aanvulling zal zijn. ,,Je wil niet afhankelijk zijn van een wethouder die toevallig wel of juist geen affiniteit met schuldenproblematiek heeft.”

‘Stop uit de fles’

De branchevereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren (NVVK) juicht de komst van een fonds toe. ,,Dat haalt de stop uit de fles van het schuldenprobleem”, aldus voorzitter Marco Florijn. ,,Ruim een half miljoen mensen en huishoudens met geldzorgen leven nu ongezond. De spanningen die bij schulden horen, leveren psychische en sociale problemen op.”

De NVVK pleit er overigens niet voor dat alle schulden worden kwijtgescholden. ,,Waar dat mogelijk is wordt er afgelost want ook schuldeisers hebben recht op een faire behandeling van hun vordering”, zegt Florijn. ,,Maar kwijtschelding is soms een middel dat meer oplevert dan doorgaan met incasseren.”