Dat zeggen twee ervaren topbestuurders met aanzien in de coalitie zelf, CDA-senaatsfractievoorzitter Elco Brinkman en VVD’er Ed Nijpels, voorzitter van het door het kabinet ingestelde Klimaatberaad. Brinkman: ,,Over elke vliegbeweging in Flevoland moeten de coalitiepartners overleggen. Ze hollen van het ene coalitieoverleg naar het andere.’’

Het kabinet-Rutte III bestaat vandaag precies een jaar. Ed Nijpels, die als voorzitter van Klimaatberaad veel zakendoet met ministers, is zeer kritisch over het wekelijks coalitieoverleg van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Dat vindt iedere maandagochtend plaats bij vice-premier Hugo de Jonge op het ministerie van VWS.

,,Daar wordt álles geregeld. Ministers en staatssecretarissen durven geen stap te zetten voordat het daar is geaccordeerd. Het is een nieuw College van Staat’’, weet Nijpels.

De vier coalitiepartijen hebben een intensief overlegcircuit opgebouwd, dat van maandagochtend tot en met vrijdagmiddag voortduurt. Het is een langjarig proces, erkent Brinkman. ,,Bij elk kabinet wordt dat geregel meer en erger. Het gaat pas bewegen als iedereen het over alles eens is.’’ Het intensieve overlegcircuit lijkt uit de hand te lopen, vindt Brinkman, die er vanuit de Eerste Kamer tot op zekere hoogte ook deel van uitmaakt: ,,De coalitie dreigt zichzelf uit te hollen.’’

Een derde topbestuurder uit de gelederen van de coalitiepartijen is de president van de Nederlandse Spoorwegen Roger van Boxtel. De voormalige D66-minister adviseert een wat lossere houding en meer vertrouwen. ,,Op een gegeven ogenblik komt er een moment dat de inkt van het regeerakkoord droog is. Dan komt het erop aan dat je elkaar als coalitiepartners wat flexibiliteit toestaat. Als die er niet is, wordt het heel moeilijk.’’

Brinkman adviseert: ,,Meer ontspanning.’’ Niet alles hoeft dicht te zitten, de oppositie mag van hem ook wel eens wat binnenhalen. Nijpels ziet overlevingskansen voor de coalitie als de fracties meer ruimte krijgen. Van Boxtel, Nijpels en Brinkman vinden het een complicatie voor het cement van de coalitie dat Halbe Zijlstra en Alexander Pechtold als founding fathers van het kabinet zijn weggevallen. 

Lees ook: ‘Alles verdwijnt in de Bermudadriehoek van Mark Rutte’.

Dit is wat parlementair verslaggever Jan Hoedeman en communicatiespecialist Donatello Piras te zeggen hebben over één jaar Rutte III