Op de toets, ingevoerd om het rekenniveau van middelbare scholieren omhoog te krikken, kreeg veel kritiek. Leerlingen haalden lang niet altijd een voldoende voor de toets en dat is wel nodig om uiteindelijk een middelbareschooldiploma te krijgen. Het regeerakkoord verklapt niet hoe het alternatief voor de rekentoets eruit gaat zien.

Ook wil het nieuwe kabinet leerlingen die in meerdere vakken eindexamen willen doen op een hoger niveau, ook toegang geven tot hogere vervolgopleidingen. Denk bijvoorbeeld aan een havist die een aantal vakken op vwo niveau doet en dan toch toegelaten kan worden tot de universiteit.

Er komt ook meer maatwerk: voor kinderen die gebaat zijn bij een geleidelijker overgang tussen basisschool en middelbare school wordt er meer geëxperimenteerd met een samenwerking tussen basisschool en middelbare school, bijvoorbeeld als ‘middenschool’ voor tien- tot veertienjarigen. Het aantal toetsen gaat op de schop. Zo komt er geen kleutertoets en de diagnostische tussentijdse toets op middelbare scholen wordt geschrapt.

In totaal trekt Rutte III 1,8 miljard euro uit voor het onderwijs. Het grootste bedrag gaat naar de basisscholen, waar 270 miljoen euro wordt uitgetrokken voor lerarensalarissen en 450 miljoen voor het verlagen van de werkdruk. Ook komt er 170 miljoen euro beschikbaar voor vroeg- en voorschoolse educatie en wordt er voor zowel kinderen met een onderwijsachterstand als hoogbegaafde kinderen 15 miljoen euro uitgetrokken.

Eerder werd al bekend dat het leenstelsel blijft, maar dat het collegegeld voor eerstejaars wordt gehalveerd. Daarmee is 200 miljoen euro gemoeid. Studentenorganisaties noemen dat een sigaar uit eigen doos, omdat volgens hen de studenten tegelijkertijd 200 miljoen euro meer gaan betalen omdat de rente wordt verhoogd.