Dekker: ‘Mogelijk strengere regels voor advocaten’

Een van de advocaten van Taghi wordt er van verdacht lid te zijn van de criminele organisatie van Taghi. De advocaat in kwestie is een neef van Taghi, die vast zit in de streng beveiligde gevangenis in Vught. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem ervan dat hij boodschappen namens zijn neef en cliënt heeft doorgespeeld naar andere leden van zijn organisatie.

Volgens Dekker kon de advocaat de toegang tot Taghi niet geweigerd worden. Toen hij zich meldde als diens advocaat zijn wel alle alarmbellen afgegaan, maar de wet geeft gedetineerden recht op vrij contact met hun advocaten. Wel is er eerst door de deken van de Nederlandse Orde van Advocaten onderzoek gedaan naar de advocaat, Youssef Taghi. Maar nadat de deken had aangegeven dat er geen bezwaar was tegen de man, kon hem de toegang tot zijn neef niet worden ontzegd. Sinds maart van dit jaar heeft hij Taghi tientallen keren bezocht.

Dekker schrijft nu aan de Kamer dat deze casus aanleiding is om te kijken of de regelgeving voor de omgang met advocaten aanpassing behoeft in de strijd tegen de zware georganiseerde criminaliteit. ,,Dit is ondermijning van de rechtstaat’’, zegt hij in een toelichting. ,,We hebben geprobeerd deze advocaat te weren uit de gevangenis. Maar de deken kon niets vinden. We hadden een ongemakkelijk gevoel omdat deze man een neef was van Taghi. Dat gevoel hebben we nooit hard kunnen maken, tot vandaag.’’

Hij wijst er op dat er in de rechtstaat een aantal ‘basisprincipes zijn’. Zo mogen er geen camera's of telefoons in de ruimte waar een cliënt met zijn advocaat spreekt. Wel zijn die in de gevangenis in Vught gescheiden door glas. Dekker: ,,Iedereen heeft recht op een advocaat en vertrouwelijke communicatie. Wellicht moeten we voor een specifieke groep zware gevallen kijken of er andere regels nodig zijn. Je hebt nu recht op een onbeperkt aantal advocaten, dat geldt ook voor Taghi. Daar moeten we echt naar kijken.’’

De minister wijst er op dat hij pal staat voor de rechten van verdachten. ,,Maar als waarborgen worden misbruikt, moeten we echt kijken of aanpassing van regelgeving nodig is.’’ Wel benadrukt hij dat er niet lichtzinnig met eventuele aanpassing van de regels moet worden omgegaan. ,,Tegelijkertijd moeten we niet naïef zijn. Het lijkt erop dat het recht op een advocaat is misbruikt om crimineel handelen voort te zetten. We hadden geen aanwijzingen voor misbruik. Maar na politieonderzoek is er nu toch overgegaan tot arrestatie. Er waren concrete aanwijzingen dat er voorbereidingen werden getroffen voor een uitbraak.’’

Dekker vindt niet dat de beveiliging in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught heeft gefaald. Volgens hem wordt alles streng gecontroleerd. Het bezoek van een advocaat aan een gedetineerde is echter een basisprincipe van onze rechtsstaat.

In de Tweede Kamer reageren partijen begripvol op het voornemen van Dekker. Volgens VVD-Kamerlid Ulysse Ellian moet het uitgangspunt zijn dat ‘zware, verschrikkelijke criminelen als de heer Taghi’ hun activiteiten niet kunnen voortzetten in de gevangenis. ,,En zéker niet in de EBI. Dat uitgangspunt staat onder druk en dat kan niet.’’

Ellian reist volgende week naar Italië, waar zware criminelen vrijwel worden afgesloten van de buitenwereld. ,,Ik wil weten wat we van hun gevangenisregime kunnen leren, vooral als advocaten hun ambt evident misbruiken.’’

Ook de PVV wil dat in Nederland net zo wordt omgegaan met zware criminelen als dat in Italië gebeurt met terroristen en maffiosi. “De minister van Justitie of de minister van Binnenlandse Zaken moet de bevoegdheid hebben om bepaalde gevangenisregels op te schorten’’, vindt PVV-Kamerlid Lilian Helder. ,,Zo’n bepaling maakt het mogelijk om maffiosi en terroristen op te sluiten in een onbeperkt isolement. Dat betekent: 24 uur per dag onder toezicht, geen contact met cipiers, geen toegang tot tv of internet en slecht één uur per maand – gefilmd en achter glas – één aangewezen familielid mogen zien.’’

ChristenUnie-Kamerlid Mirjam Bikker noemt de arrestatie van de advocaat ‘explosief’. ,,Taghi zit niet voor niets in de EBI, de zwaarst beveiligde gevangenis. Voor die medewerkers is het ook allemaal heel heftig.’’ Bikker vindt dat de toegang tot advocaten gewaarborgd moet zijn, maar vraagt zich af of er niet beter gekeken moet worden naar wie die advocaten dan zijn. ,,Zeker als daar dan ook familiaire banden bij zitten, vind ik dat ingewikkeld.”

Kamerleden van VVD, SP en GroenLinks willen ook weten of er in deze zaak niet eerder had kunnen worden ingegrepen, zeker omdat het lijkt alsof de advocaat maandenlang ongestoord zijn gang kon gaan. ,,Was hij niet eerder in beeld?,’’ vraagt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet zich af. ,,En wat is er allemaal via deze man naar buiten gegaan?’’ SP’er Michiel van Nispen: ,,Had er niet eerder ingegrepen moeten worden?” Ellian wil juist voorkomen dat het mis gaat. ,,Nu pak je het achteraf aan: als het kalf verdronken is dempt men de put.”

Volgens CDA-Kamerlid Hilde Palland mag een advocaat ‘nooit misbruikt worden voor criminele doeleinden’. “Ook daar moeten we in een rechtsstaat op kunnen bouwen.”

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: