Emancipatie is... langer werken!

Op een vrijdagmiddag, na de ministerraad, kwam minister Ingrid van Engelshoven het ministerie van Algemene Zaken uitgewandeld. Buiten trof ze een basisschoolklas. De kinderen klampten haar woordvoerder aan. ,,Van welk ministerie bent u minister?", wilden ze van hem weten. De anekdote illustreert het punt van de Emancipatieminister: er valt nog een wereld te winnen. Rolt met de ogen: ,,Hier komt ook wel eens post binnen die geadresseerd is aan ‘De heer van Engelshoven’.”

In haar Emancipatienota staat dat vrouwen met een deeltijdbaan meer uur moeten gaan werken, zodat ze minimaal het minimumloon verdienen en financieel onafhankelijk zijn. Nu is 48 procent van de vrouwen dat. Veel te weinig, vindt Van Engelshoven. Werkgevers moeten vrouwen vaker het aanbod doen om méér uur te gaan werken. Het kabinet gaat dat stimuleren door het vaderschapsverlof uit te breiden, te investeren in kinderopvang en maakt het fiscaal lonend om extra uren te werken.

,,We gaan niemand dwingen hoor. Maar het geeft je vrijheid om je eigen keuzes te maken en maakt weerbaar voor life events – scheiding, overlijden van je partner, huiselijk geweld – waardoor je er in je eentje voor komt te staan.”

U komt met uw emancipatieplannen in de week dat SP-Kamerlid Nine Kooiman vertrekt omdat ze het Kamerwerk moeilijk kan combineren met het moederschap. Wat dacht u toen?

,,Dat is altijd een persoonlijke afweging. Volksvertegenwoordiger zijn is geen deeltijdbaan, dat ben je elke dag van de week. Maar ik vond het wel jammer. En ik dacht: als je nou in zo’n fractie merkt dat het voor een Kamerlid – een jonge vader of jonge moeder – een worsteling is, kun je dan niet met elkaar kijken hoe daar een mouw aan te passen is zodat het toch te combineren is? Juist bij dit soort publieke functies hoop je dat vrouwen hun voorbeeldrol kunnen blijven vervullen.”

Begrijp ik nu goed dat u wilt dat wij in verhalen over gezinnen een ‘regenbooggezin’ of gezin waarbij de man het huishouden bestiert moeten uitzoeken?

,,Ik wil u tot niks verplichten! Het zou heel slecht zijn als de minister de pers dingen zou voorschrijven, in dat land wil ik niet wonen. Maar we moeten echt werken aan het doorbreken van de traditionele rolpatronen. We leven niet meer in de jaren vijftig. Laat dat ook zien! Ik hoop dat op redacties het gesprek wordt gevoerd. Als het gaat om mantelzorg, waarom zien we dan altijd een vrouw? Als een reclamebureau een stofzuiger probeert te verkopen, waarom moet er dan een vrouw achter staan? De Luizenmoeder – die dan weer niet De Luizenvader heet – hield ons een spiegel voor door die patronen te laten zien. Ik wil ook in gesprek met uitgevers van schoolboeken. Waarom moeten we altijd het traditionele gezin zien?"

Actiegroep ‘Gezin in Gevaar’, die deze week een folder bij het christelijke Reformatorisch Dagblad liet bezorgen tegen de Suitsupply-reclame met twee zoenende mannen, vindt van wel.

,,Hoezo is het gezin in gevaar?! We moeten af van het stereotype dat een gezin een man, een vrouw en kinderen is. Een gezin kan ook uit twee mannen of twee vrouwen bestaan, of een eenoudergezin zijn. Het maakt mij boos, omdat ik mee kan voelen met de pijn die dat teweeg brengt in gezinnen met een andere samenstelling. Voor de wet zijn ze gelijk, maar sommige groepen vinden dat niet. Ik vind dat ik daar als minister van Emancipatie dan ook mijn vinger over moet opsteken.”

Tegelijkertijd schrijft u dat burgers ‘de vrijheid moeten hebben om hun leven in te richten zoals zij dat willen’. Kennelijk wil een groep burgers niet met homoseksualiteit worden geconfronteerd.

,,Iedereen mag eigen opvattingen hebben. Maar dit is de wet. We hebben in dit land met elkaar afgesproken dat we gelijkwaardigheid willen. Als je vindt dat een man en een vrouw elkaar mogen kussen op straat, dan mogen twee mannen en twee vrouwen dat óók.”

U wilt af van de term genderneutraal en spreekt over genderdiversiteit. Waarom?

Lachend: ,,Genderneutraal was ook niet echt een populaire term. En er zijn wel degelijk verschillen tussen mannen en vrouwen. Dat zie je vooral in de gezondheidszorg. Denk aan hart- en vaatziekten, die bij vrouwen voor andere symptomen zorgen. Het is allemaal te vaak nog op mannen gericht. Een erectiestoornis zien we als een groot probleem dat meteen behandeld moet worden, maar als een vrouw in de overgang is, moet ze daar maar gewoon mee omgaan en niet over zeuren.”