Uit een telling van de Statiegeldalliantie blijkt dat 328 van de 380 gemeenten zich hebben aangesloten bij deze organisatie, die het kabinet oproept dit jaar het statiegeldsysteem uit te breiden naar kleine plastic flessen en blikjes. Nu wordt in Nederland alleen statiegeld geheven op grote petflessen en bierflesjes.

,,Het gaat zo niet langer”, zegt D66-raadslid Jan Lems uit Almere, dat zich eerder deze maand aansloot. ,,Nederlanders zijn het zat: al die plastic verpakkingen in de supermarkt en het zwerfafval. Ook op routes naar scholen wordt steeds meer afval in de berm gedumpt.”

Het kabinet besloot afgelopen maart om op z’n vroegst in 2021 statiegeld op plastic flesjes in te voeren. Tot die tijd krijgt het bedrijfsleven de tijd om andere manieren te vinden om zwerfvuil te minderen. ,,Ik geloof niet dat ze hun best gaan doen”, zegt Lems. ,,De lobby van de industrie heeft opnieuw succes geboekt.”

Ook Rotterdam is niet blij met het uitstel. ,,Statiegeld voorkomt heel veel plastic zwerfafval”, zegt wethouder Bert Wijbenga van Buitenruimte. ,,Al die Nederlanders die nu op vakantie zijn in Frankrijk, België, of Duitsland en hun afval strikt moeten scheiden, zien dat we hier echt nog mee achterlopen in Nederland.”

Boerenorganisatie LTO Nederland sluit zich – net als veel provincies en waterschappen – aan bij het verzet. Wanneer resten van blikjes en scherpe stukken plastic in de maag en darmen van grazende dieren terechtkomen, leidt dat tot ernstig leed.

,,Het kabinet moet zich niet laten gijzelen door de industrie met allerlei beloftes”, vindt PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk. ,,Veel gemeenten en inwoners geven aan dat zij zeker willen zijn van schone straten en een beter milieu. Daarom moet statiegeld zo snel mogelijk worden ingevoerd voor álle flesjes en blikjes.”

Een woordvoerder van staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Milieu laat weten dat het minimaal twee jaar kost om de invoering van statiegeld wettelijk voor te bereiden. ,,In de tussentijd krijgt het bedrijfsleven nog de kans maatregelen te nemen om de hoeveelheid zwerfval terug te brengen. Als dat niet lukt, voeren we statiegeld in.”