Grote verrassing: SP wil ‘opvallen’ met steun voor omstreden stikstofwet

Een grote verrassing in politiek Den Haag: de SP van Lilian Marijnissen helpt het kabinet aan een meerderheid. Dankzij de linkse steun kan minister Carola Schouten (Landbouw) haar omstreden stikstofwet doorzetten.

Peter Winterman 11-12-20, 10:47 Laatste update: 11-12-20, 11:07

Al maanden probeerde landbouwminister Schouten steun te vinden voor de stikstofwet, die moet regelen dat de natuur in Nederland fors minder te lijden krijgt onder stikstofuitstoot. Een hoofdpijndossier, want bouwprojecten lopen al anderhalf jaar vertraging op sinds de rechter het natuurbeleid van de overheid afschoot.

Omdat coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie geen meerderheid hebben in de Eerste Kamer, moest Schouten op de koffie bij de oppositie. Ze hoopte PvdA of GroenLinks over te halen, omdat één van die partijen al genoeg was om haar plannen aan een meerderheid te helpen.

Maar GroenLinks vindt de stikstofwet te slap: GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet kwam zelfs met een eigen wetsvoorstel met fiks hogere natuurdoelen. En omdat GroenLinks en de PvdA de laatste tijd innig samenwerken, viel ook bij PvdA-leider Asscher niets te halen.

SP hapt

Dit was de kans voor Marijnissen op te vallen en te laten zien dat zij verantwoordelijkheid wil nemen
Haagse bron

Tot verbazing van Schouten bleek de derde linkse partij - de SP - wél te happen. ,,De SP sneeuwt de laatste tijd onder in de media, het gaat vooral over de linkse samenwerking tussen PvdA en GroenLinks’’, licht een Haagse bron toe. ,,Dit was de kans voor Marijnissen op te vallen en te laten zien dat zij verantwoordelijkheid wil nemen.’’

SGP en 50Plus haakten ook aan, waarna de buit binnen was. De SP heeft onder meer geregeld dat de natuurdoelen in de stikstofwet iets omhoog gaan. Zo wilde het kabinet niet verder gaan dan 26 procent stikstofreductie in 2030. Dat blijft zo, maar er is wel een nieuw doel bijgekomen van 50 procent reductie in 2035.

Boeren ontzien

Het kabinet deed verder de toezegging om 20 miljoen euro extra uit te trekken voor zorgbuurthuizen. Dat zijn hofjes met woningen voor ouderen die te goed zijn om naar een verpleeghuis te gaan, maar te slecht om thuis te blijven. Ook 50Plus wilde dit. Die partij was niet nodig voor een meerderheid. ,,50Plus vond het gewoon leuk om aan de onderhandelingstafel te zitten’’, aldus een kabinetsbron.

De SGP is eigenlijk geen voorstander van strengere stikstofeisen, maar doet toch mee omdat een grote groep boeren wordt ontzien in de nieuwe wet. Duizenden boeren hadden nooit een natuurvergunning aangevraagd, maar wél melding gedaan van uitbreiding van hun bedrijf. Die meldingen gaat Schouten nu legaliseren.

‘Hart gebroken’

Door onze steun gebeurt er nu eindelijk wat
SP-leider Lilian Marijnissen

In het Kamerdebat over de stikstofwet kreeg de SP er donderdag flink van langs. ,,Mijn hart is een beetje gebroken’’, zei Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren tegen de SP. Milieu- en natuurorganisaties zijn kritisch over de wet: zij denken dat de rechter er opnieuw een streep door zal zetten, omdat de natuur onvoldoende wordt beschermd.

Volgens SP-leider Marijnissen is de aangepaste stikstofwet ‘een stuk beter’ dan de wet die er eerst lag. ,,Als SP hebben we altijd geklaagd dat het kabinet te lang deed over de stikstofaanpak’’, zegt ze. ,,Door onze steun gebeurt er nu eindelijk wat. Dat is hoognodig.’’

Dankzij de stikstofwet kan er volgend jaar meer worden gebouwd. Hiervoor komt zo’n 6 miljard euro beschikbaar: 2 miljard voor het inperken van de stikstofuitstoot, 3 miljard voor natuurherstel en een extra miljard voor woningbouw.