VVD-onderhandelaars Mark Rutte en Sophie Hermans maandag bij aankomst bij het Logement, waar de onderhandelingen plaatsvinden. De formatie zou donderdag verder gaan in landgoed de Zwaluwenberg, maar het uitstapje is afgelast vanwege de coronaperikelen. © ANP

Haagse formatie laat zich niet opjagen door Duits sprintje

De oosterburen laten zien dat snel formeren wél kan. Nederland moet echter nog even geduld hebben: ,,Als er meer tijd nodig is, nemen we die.”

Laurens Kok 25-11-21, 08:42

Noem het een daad van overmoed. Drie weken geleden zei VVD-leider Mark Rutte nog dat hij wilde ‘winnen van de Duitsers’. ,,Wij hebben eerder een coalitie dan zij”, verzekerde hij zijn gehoor in de Haagse Schilderswijk. Maar ook na 280 dagen formeren, een record, lag er gisteravond op het Binnenhof nog altijd geen regeerakkoord.

De Duitsers verslaan, het blijft lastig.

Da’s leuk voor Duitsland
Sigrid Kaag (D66)

Dat het over de grens wél is gelukt om vlot te formeren - de onderhandelingen in Berlijn begonnen pas vijf weken geleden - leidt in Den Haag nog niet tot haast. ,,Da’s leuk voor Duitsland”, zei D66-leider Sigrid Kaag woensdag zuinigjes bij aankomst van de onderhandelaars.

Coronaperikelen frustreren tempo

En zelfs de immer positieve rechterhand van Rutte, Sophie Hermans, laat zich niet opjagen. Een regeerakkoord voor Sinterklaas? ,,Ik ga geen deadline stellen. Uiteindelijk is het belangrijk dat het een goed regeerakkoord wordt. Als dat iets meer tijd nodig heeft, dan nemen we die.”

Heel optimistisch over de voortgang zijn partijen niet. ,,Het punt dat het niet meer mis kan gaan zijn we nog niet voorbij”, stelt een betrokkene. Ook de coronaperikelen frustreren het tempo: donderdag en vrijdag zouden de onderhandelaars zich wederom terugtrekken op landgoed de Zwaluwenberg, maar dat voornemen werd woensdag afgeblazen vanwege de aangekondigde persconferentie. Vooral Rutte wordt de komende dagen in beslag genomen door talrijke overleggen.

Afgelopen weken sijpelden berichten naar buiten dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie plannen hebben om de CO2- en stikstofuitstoot tegen te gaan. Door tientallen miljarden euro’s te lenen zou de overgang naar een schoner milieu gemaakt moeten worden. Ingewijden benadrukken echter dat er weliswaar zulke ideeën zijn, maar dat nog niets vaststaat.

Wel voor kerst?

Enige inspiratie kunnen de partijen nog wel vinden bij hun Duitse collega’s. Die hebben bijvoorbeeld afgesproken dat het Duitse minimumloon omhoog gaat van 9,50 euro naar naar 12 euro per uur. Ook in Den Haag wordt verwacht dat de laagstbetaalden meer zullen gaan verdienen, maar VVD en CDA zeiden eerder beducht te zijn dat zo’n flinke verhoging banen kost.

Ook de Duitse afspraak om de stemgerechtigde leeftijd van 18 naar 16 jaar te verlagen springt in het oog. D66 is hier al heel lang voorstander van.

Kaag zei op 6 oktober het ‘pessimistisch’ te vinden dat er pas vlak voor kerst een kabinet op het bordes zou staan. Dat scenario komt echter steeds dichterbij. Als het al gehaald wordt.