Half april moeten vier miljoen prikken gezet zijn: ‘grote voorraad Astra wordt snel weggewerkt’

Eind juni moeten 8 miljoen mensen al volledig gevaccineerd zijn. Eind april zal een groot deel van de hoog-risicogroep - de oudste Nederlanders - ‘een heel eind’ ingeënt zijn, zei RIVM-vaccinatiecoördinator Jaap van Delden in een vragenronde met Tweede Kamerleden woensdagochtend. ,,De eerste prik dan.” Binnenkort kan opnieuw een groep van bijna 40.000 zorgmedewerkers worden gevaccineerd, dan gaat het om de mensen die in de acute Covid-zorg werken of op de spoedeisende hulp. Ook krijgen 75- en 76-jarigen vanaf vandaag een uitnodiging voor een inenting, half april volgen de 70- tot 74-jarigen, eind april de mensen van 65 tot 69 jaar oud. 

Tweede Kamerleden blijven bezorgd over het trage priktempo: ,,Nederland bungelt weer onderaan”, zei PvdA-Kamerlid Attje Kuiken. Van Delden: ,,We hebben op de pauzeknop gedrukt. Ik verwacht dat we binnen één of twee weken weer goed in de lijstjes komen.” Maar vooral AstraZeneca levert grillig. Vaak vallen aantallen tegen, soms levert de farmaceut opeens veel meer. Een ‘chaos’, erkende Van Delden. Volgende week heeft het bedrijf bijvoorbeeld beloofd maar liefst 400.000 doses te leveren, een record, maar de vaccinchef noemt het ‘spannend’ of dat gaat lukken.  

De Gezondheidsraad adviseerde eerder al dat Astra en Janssen ook voor 65-plussers veilig zijn, het kabinet volgt dat nu. Het priktempo kan omhoog omdat farmaceuten veel meer doses gaan leveren. Sinds de start van de mega-campagne zijn er dik 2 miljoen inentingen gezet, de komende drie weken moet dat dus dubbel zoveel worden. In totaal beschikt Nederland nu over een voorraad van 700.000 prikken, veel meer dan nodig. ,,Dat wordt de komende tijd versneld weggewerkt”, meldde Van Delden. 

Gisteren kondigden premier Mark Rutte en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge aan dat versoepelingen de komende weken niet mogelijk zijn, alleen de avondklok zal een uurtje later ingaan vanaf 31 maart. Opvallend: in de Catshuis-stukken van afgelopen zondag noch in de OMT-adviezen wordt de inkorting van de avondklok genoemd. Dat duidt erop dat het pas echt een serieuze optie werd nadat de burgemeesters van de Veiligheidsregio's hiervoor pleitten op maandag. 

Het OMT ziet dan ook geen ruimte voor versoepelingen. De voorspellingen waren er altijd al, de boog zat in alle modellen, maar nu lijkt Nederland toch echt in de derde coronagolf te zitten, beschrijven experts. De besmettelijker Britse variant veroorzaakt inmiddels 80 procent van de infecties. Nu liggen er 623 corona-patiënten op de IC, begin april kan dat stijgen tot 1000 à 1250, zo blijkt uit de modellen van hert RIVM. 

Als er al versoepeld kan worden, dan hooguit in het hoger onderwijs. En dan wel op voorwaarde van grootschalig gebruik van sneltesten. Dat lukt pas op zijn vroegst eind april. ,,Maak nu een pas op de plaats”, zei Jaap van Dissel tegen de Tweede Kamerleden. ,,Kijk even wat er de komende weken gebeurt. We houden ook nog positieve hoop: als er wat kan, doe het dan in het hoger onderwijs.”

Het OMT is ook bezorgd over het grote aantal proeven met evenementen, nu de dagelijkse aantallen infecties nog hoog zijn. Het kabinet wil de komende tijd zo'n honderd experimenten houden waarbij mensen nauwlettend worden gemonitord en getest als ze naar een wedstrijd, festival of café gaan. De virologen benadrukken ook dat haast gemaakt moet worden met het inenten van 60-plussers, schrijven ze in het OMT-advies: ,,Om de belasting van de zorg zoveel mogelijk te beperken.” 

Ook is het systeem van sneltest-en vaccinatiebewijzen niet sluitend, waarschuwt Van Dissel. ,,Stel dat je ergens duizend mensen hebt die samenkomen: een derde heeft het vaccin gehad, een derde heeft een negatieve test en nog een derde heeft de infectie doorgemaakt. We weten nu onvoldoende zeker of die groep zonder infectie of vaccin dan toch nog aangestoken kan worden door de mensen die beschermd zijn en toch nog virus dragen.”

Burgemeesters en bestuurders van veiligheidsregio's dringen bij het kabinet aan op ‘duidelijke adviezen’ over Pasen, andere feestdagen, de mei- en zomervakantie. ,,De vertegenwoordigers van de gemeenten, de veiligheidsregio’s en GGD-GHOR zijn voorstanders van een vaccinatiebewijs”, schrijft het kabinet aan de Tweede Kamer. De avondklok gaat vanaf volgende week een uur later in, waardoor deze maatregel ook van kracht is tijdens Pesach, het Holifeest, Pasen en de Ramadan. ,,Er zal niet worden voorzien in een uitzondering die het mogelijk maakt huiswaarts te keren na het bijwonen van religieuze diensten in synagoge, kerk of moskee na de klok van 22.00 uur.”

Bekijk al onze video's over het coronavirus in deze playlist: