,,Het is teleurstellend en risicovol en ik had hier graag gezegd dat we gewoon door konden gaan, maar dat is nu niet het geval”, aldus Hoekstra. De minister noemt het ‘redelijk om wat terug te vragen’ voor alle steun die KLM de afgelopen maanden heeft ontvangen vanuit de overheid.

KLM-topman Pieter Elbers roept de pilotenvakbond VNV nogmaals op zich wél te committeren aan een langere periode van loonoffers. ,,In het belang van haar leden, alle KLM-werknemers en de toekomst van ons bedrijf”, aldus Elbers.  

Hoekstra: ,,Het is aan KLM en de vakbonden om er voor te zorgen dat alsnog voldaan wordt aan de gestelde voorwaarden. Mocht op een later moment alsnog aan de voorwaarden worden voldaan, dan zal het kabinet uw Kamer nader informeren.”

De toekomst van KLM hangt aan een zijden draadje, nu begin vanmiddag een deadline van minister Hoekstra (Financiën) is verstreken voor personeelsvakbonden van de luchtvaartmaatschappij. Die moesten een clausule tekenen waarin ze toezeggen om tot 2025 akkoord te gaan met loonoffers. Anders krijgt KLM geen toegang tot essentiële staatssteun. 

Vijf vakbonden - CNV, De Unie, NVLT, VNC en VKP - hebben deze clausule ondertekend. FNV (Cabine en Grond) beraadt zich nog, maar heeft aangegeven de toekomst van KLM nooit op het spel te zullen zetten. Alleen pilotenvakbond VNV weigert zich vooralsnog te committeren aan de eis van de minister, al zegt de bond wel ‘verantwoordelijkheid te zullen nemen’. 

Dus kwam er tegen de avond nogmaals een smeekbede van topman Elbers richting VNV. ,,Zonder deze lening komt KLM deze moeilijke tijd niet door. Dit maakt deze impasse uiterst zorgelijk. Ik heb maar één doel voor ogen en dat is om KLM deze crisis te laten overleven. Dat lukt alleen als we met elkaar het algemeen belang in het vizier houden en bereid zijn daar een bijdrage aan te leveren die de eigen positie overstijgt.”

Van het positieve antwoord van alle bonden hangt veel af. Mogelijk komt het kabinet bij het uitblijven van algemene instemming niet over de brug met financiële noodsteun voor de noodlijdende luchtvaartmaatschappij. In dat geval kan KLM omvallen. 

Vrijdag kwamen de bedrijfstop en de vakbonden voor crisisoverleg bijeen. Minister Hoekstra had eerdere voorstellen voor bezuinigingen bij de maatschappij afgekeurd. Groen licht uit Den Haag is nodig voor een tweede tranche uit het pakket van noodleningen en kredietgaranties van 3,4 miljard euro.

Hoekstra vindt de looptijd van afspraken tussen KLM en vakbonden over de versobering van de arbeidsvoorwaarden te kort. Die overeenkomsten beslaan slechts een periode van anderhalf tot twee jaar. De bewindsman eist dat loonmatiging voor alle KLM’ers moeten duren zolang het steunpakket loopt, namelijk tot 2025. Daarbij wordt tot 20 procent aan arbeidsvoorwaarden ingeleverd. 

Elbers prijst de flexibiliteit van de vakbeweging. ,,Dit zijn ongekende tijden die ook ongekende en ongebruikelijke stappen en aanpak vereisen. De recente cao-akkoorden op hoofdlijnen tussen KLM en bonden, zoals gesloten op 1 oktober, laten zien dat dit met elkaar ook lukt.”

Gisteren liet de maatschappij al in een persbericht weten: ,,KLM zit in de ergste crisis van haar 101-jarige bestaan. COVID-19 heeft de goede resultaten van de afgelopen jaren onderuitgehaald. Om de toekomst van het bedrijf en haar netwerk voor Nederland veilig te stellen, zijn de lening en garantiestellingen op bankleningen van de overheid van in totaal 3,4 miljard euro cruciaal.”

Overigens voelt de FNV zich nogal onder druk gezet door de eis van Hoekstra, meldt de bond in een persbericht. ,,Er is nu veel onduidelijkheid ontstaan omdat het kabinet ter elfder ure met aanvullende wensen is gekomen. Wij brengen als FNV nooit de toekomst van de KLM in gevaar. We begrijpen dan ook niet waarom KLM en het kabinet last-minute extra commitment verlangt. Mocht er na 2022 noodzaak zijn om kosten langer verder te verlagen, dan zullen wij ons zoals altijd weer constructief opstellen.”

In onze Nieuws Update bespraken we de miljardensteun voor KLM: