Hoogleraren kraken Nederlandse noodwet bij harde brexit: ‘Geen land gaat zo ver’
De noodwet die in werking moet treden bij een harde brexit geeft Nederlandse ministers een vrijbrief om op eigen houtje besluiten te nemen. Hoogleraren noemen dat in een hoorzitting in de Tweede Kamer ‘een slecht idee’, of ‘heel ongebruikelijk’ en ‘heel ongewenst’.
Delen per e-mail
Het Nederlandse kabinet wil een noodwet invoeren om direct maatregelen te nemen als het Verenigd Koninkrijk afkoerst op een harde brexit zonder deal met de Europese Unie. In die noodwet is een ‘ministeriële regeling’ opgenomen die ministers de bevoegdheid geeft om op eigen houtje wetten in te voeren en te veranderen.
,,Hier wordt de poort opengegooid om grootschalig af te wijken van bestaande regelingen, voor een paar jaar lang, om redenen van nood en spoed die een minister voelt’’, waarschuwt Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden.
Volgens hem is de regeling ‘een heel slecht idee’. ,,Het is verstandig dat Nederland zich goed voorbereidt op eventualiteiten die de brexit met zich mee kan brengen’’, zegt de hoogleraar. ,,Maar de redenering dat nood en spoed wetten zou breken, daar kan ik niet in mee. Daar kan onze grondwet niet in mee. Die regels zijn er juist voor verzonnen, zélfs als er nood en spoed is, dat we dan nog volgens regels handelen.’’
Er is geen land ter wereld dat een zodanige machtiging afgeeft aan een individuele minister
Ook Roel de Lange, hoogleraar staatsrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, zegt dat de noodwet veel te ver gaat. ,,Het is heel ongebruikelijk en heel ongewenst om verregaande machtigingen te geven aan de regering.’’ Volgens de hoogleraren heeft het kabinet nú al de mogelijkheid om in geval van nood de noodtoestand uit te roepen.
,,Er is geen land ter wereld dat een zodanige machtiging afgeeft aan een individuele minister zonder dat een parlement dat kan corrigeren’’, zegt Voermans. ,,Bij spoedprocedures in andere landen is het zo dat het parlement binnen zes weken ‘ja’ of ‘nee’ moet zeggen tegen een maatregel. Zegt een parlement ‘nee’, dan houdt het op. In dit wetsvoorstel kan het anderhalf jaar duren voordat het parlement een maatregel tegenhoudt.’’
Rijbewijzen en zorgkosten
De noodwet regelt onder meer de erkenning van rijbewijzen van Britten die in Nederland wonen op het moment dat het Verenigd Koninkrijk op 29 maart 2019 de Europese Unie verlaat. Ook zorgt de wet voor vergoeding van zorgkosten voor Nederlanders die zorg nodig hebben op of rond de datum van de brexit. Ministers kunnen dit soort zaken straks op eigen houtje regelen, iets waar de Raad van State kritisch over is. Ook CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt vreest dat het parlement wordt gepasseerd.
Rem Korteweg, onderzoeker bij Instituut Clingendael, waarschuwt er ook voor dat de noodwet Britse voorstanders van een harde brexit in de kaart speelt. ,,In het Verenigd Koninkrijk wordt dit gezien als een manier om de scherpe randjes van een no deal af te halen’’, zegt hij. De noodwet verzacht namelijk de gevolgen van een harde brexit voor Nederland, maar óók voor de Britten.
De noodwet wordt binnenkort verder besproken in de Tweede Kamer. Mogelijk gaat minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken de tekst van het wetsvoorstel aanpassen om critici tegemoet te komen.
Verder in het nieuws
-
ChristenUnie: Vliegroutes Schiphol niet langer heilig huisje
Coalitiepartij ChristenUnie legt een bom onder een bestaande politieke afspraak om luchtverkeer van en naar Schiphol altijd vrij baan te geven. De christelijke partij komt op eigen houtje met een alternatieve vliegroute vanaf Lelystad Airport. Deze ‘IJsselmeerroute’ kruist een drukke route vanaf de nationale luchthaven. -
PREMIUM
Interview Wilders: ‘Ik steek nog geen vingerkootje uit om dit kabinet te helpen’
Geert Wilders wil dat de aankomende verkiezing voor de Provinciale Staten een stem-het-kabinet-weg-referendum wordt. De PVV-leider hoopt dat de onvrede over de energienota de kiezer over de streep trekt. -
Vrees voor nieuw tekort: ‘pil voor maximaal drie maanden verstrekken’
Nederlandse apotheken hebben van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) het advies gekregen om de merkloze anticonceptiepil niet langer dan drie maanden te verstrekken. Anders kan er mogelijk weer een tekort ontstaan, zo bevestigt KNMP-woordvoerder Dennis Mulkens aan deze site. -
Kabinet: nieuwe inkomensgrenzen voor sociale huur
Gezinnen met lage middeninkomens die nu nog te veel verdienen voor een sociale huurwoning moeten daarvoor tóch in aanmerking komen. Voor eenpersoonshuishoudens wordt het juist lastiger om een huurhuis te krijgen. -
Minister Slob kritisch over peperdure Zoetermeerse schoolreizen
Minister Slob van onderwijs laat zich kritisch uit over luxe schoolreizen naar het buitenland. Hij reageert op Kamervragen die de SP en GroenLinks stelden naar aanleiding van een peperdure schoolreis naar Noorwegen, die via het Picasso Lyceum in Zoetermeer wordt aangeboden aan leerlingen. Ouders moeten voor de zesweekse (vrijwillige) reis onder schooltijd 4000 euro neertellen.
-
Corruptiewaakhond: maak financiële belangen ministers openbaar
Ministers en staatssecretarissen moeten worden verplicht om op gezette tijden publiekelijk inzicht te geven in hun financiële belangen. Ook moet worden overwogen om van hun partner of familieleden openheid van zaken te verlangen. -
Minister Hoekstra ziet niets in verkoop 6%-belang KLM
Minister Hoekstra (Financiën) ziet het nut niet van de verkoop van het 6%-belang van de Nederlandse Staat in luchtvaartconcern KLM. Dat zei hij vanmiddag na de wekelijkse ministerraad. -
Minister: Geen verbod op vluchten tussen Amsterdam en Brussel
Het kabinet is niet van plan om luchtvaartmaatschappijen op te leggen dat ze geen korte vluchten meer mogen verzorgen tussen Amsterdam en Brussel. Dat zei minister Van Nieuwenhuizen (Verkeer) vanmiddag na de wekelijkse ministerraad.