'Je treedt af en de volgende dag besta je niet meer'

Het is vlak na het zwaarste debat uit haar politieke leven, dinsdagavond rond half tien, als Jeanine Hennis voor het laatst haar ministerie van Defensie binnen stapt. Ze loopt langs een haag van ambtenaren en hoge militairen, die haar met applaus onthalen. Als één van haar beleidsmedewerkers begint te huilen, breekt ze zelf ook. Maar ze herpakt zich snel. ,,Dit was het dan’’, houdt ze haar collega’s voor. ,,Waar is de wijn?’’

Na de borrel beleeft Hennis het eenzame moment dat elke afgetreden minister zich na jaren nog kan herinneren: de laatste rit met de dienstauto naar huis. ,,Je wordt nog één keer thuisgebracht. Dat is het dan. Je vertrekt ineens uit een ploeg waarmee je lief en leed hebt gedeeld. Dat is moeilijk’’, herinnert oud D66-minister Thom de Graaf zich, die in 2005 de eer aan zichzelf hield nadat de PvdA in de Eerste Kamer zijn plan voor de gekozen burgemeester blokkeerde.