Mark Rutte (VVD) en Sigrid Kaag (D66) tijdens het debat in de Tweede Kamer over het eindverslag van informateur Hamer. © ANP

Kaag in formatiedebat: ‘In augustus fris en vrolijk door met coalitievorming’

VIDEONu er een eindverslag ligt over de ‘complexe’ en ‘grillige’ verkenningsfase in de formatie debatteert de Tweede Kamer vandaag over de voortgang. D66-leider Sigrid Kaag hoopt dat de formatie in augustus ‘fris en vrolijk’ kan doorgaan. PVV-leider Geert Wilders haalt uit naar VVD-voorman Mark Rutte, die volgens Wilders ‘vleugellam’ is: ,,U bent de trekpop van mevrouw Kaag geworden.’’

Tobias den Hartog en Peter Winterman 23-06-21, 10:43 Laatste update: 23-06-21, 15:17

,,Er zijn zestig, zeventig dagen voorbijgegaan dat u in achterkamertjes hebt zitten beppen en kletsen’’, zegt Wilders in het debat tegen Rutte. ,,Maar er is niets bereikt. U bent geen stap verder gekomen.’’ Wilders noemt het ‘te gênant voor woorden’ dat de onderhandelingen over een nieuwe coalitie half augustus beginnen. SP-leider Lilian Marijnissen spreekt van een ‘zomerslaapperiode’.

Een bewuste tactiek, denkt Wilders. ,,Als het maar lang genoeg duurt, wil meneer Segers (ChristenUnie, red.) misschien wel aan tafel.’’ Volgens de PVV-leider is Rutte ‘vleugellam geraakt na leugens en bedrog’. ,,U bent de trekpop van mevrouw Kaag geworden.’’

Ik vind dit procesvoorstel een goed voorstel, gezien alle blokkades die er zijn
VVD-leider Mark Rutte

Rutte noemt het zelf een ‘goed advies’ van informateur Mariëtte Hamer om hem en D66-leider Kaag samen een aanzet voor een regeerakkoord te laten schrijven. ,,De twee grootste partijen nemen nu het voortouw’’, aldus de demissionair premier. ,,Ik vind dit procesvoorstel een goed voorstel, gezien alle blokkades die er zijn.’’ Ook Kaag staat achter het plan om met Rutte te gaan schrijven. Zij denkt dat de formatie verder kan gaan ‘in augustus, als iedereen weer fris en vrolijk is’. Kaag hoopt dat dan CDA, PvdA en GroenLinks aansluiten. Ook de ChristenUnie sluit zij niet uit, ook al heeft Kaag bij die partij grote bezwaren op het gebied van medisch-ethische zaken.

Bekijk hieronder een fragment uit het debat met Rutte en Wilders:

Geen romantiek

Informateur Mariëtte Hamer constateerde het gisteren al: het ontbreekt de formatie aan romantiek en partijen hebben vooral ‘koudwatervrees’ om tot onderhandelingen over te gaan. Ze heeft daarom de regie in handen gelegd van Rutte (VVD) en Kaag (D66), die samen gaan schrijven aan een conceptregeerakkoord. Andere partijen kunnen daar dan later, waarschijnlijk pas half augustus, aansluiting bij zoeken.

Hamer ontwaarde uit de gesprekken al wel dat VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie samenwerking met elkaar niet hebben uitgesloten. Maar deze zes partijen werden het maar niet eens over wie van hen uiteindelijk ook echt moeten gaan regeren. ,,We zijn getalsmatig niet nodig en we zijn niet door iedereen gewenst’’, herhaalt ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers tijdens het debat.

Het plan om Rutte en Kaag de pen te geven kan op steun rekenen in de Tweede Kamer, maar dat verstomt de kritiek op de zes mogelijke regeringspartijen niet in het debat, dat om 11.00 uur begon. Een deel van de partijen wil dat de zes partijen die Hamer had uitgekozen wél gaan onderhandelen. En dat er dus geen ‘tussenfase’ komt waarin Rutte en Kaag gaan schrijven.

,,Drie maanden na de verkiezingen is een kabinet nog lang niet in zicht’’, zegt PvdA-leider Lilianne Ploumen. ,,Het is het goede recht van CDA en VVD om elkaar vast te houden, zoals PvdA en GroenLinks dat ook doen. Maar de twee linkse partijen zijn bereid wél te praten over een meerderheidskabinet, terwijl de rechtse partijen dat niet willen.’’ Ploumen noemt het ‘een keuze uit zwakte’ dat VVD en D66 nu eerst wekenlang gaan schrijven.