Kabinet door het stof: nog dit jaar forse schadevergoeding gedupeerden kinderopvangtoeslag

De schadevergoeding wordt vormgegeven zoals de commissie-Donner, die onderzoek deed naar de affaire en daar deze week verslag over uitbracht, heeft geadviseerd. De gedupeerden krijgen de onterecht teruggevorderde bedragen alsnog uitbetaald en ontvangen daarnaast extra compensatie voor materiële en immateriële schade.

Snel oordeelt in navolging van de commissie-Donner hard over de fouten die de fiscus in deze zaak heeft gemaakt. ,,Het is écht, écht niet ok wat er is gebeurd”, zegt de bewindsman in een toelichting. Honderden gezinnen werden ten onrechte van fraude beticht en in de financiële ellende gestort doordat zij vele duizenden euro’s aan toeslagen moesten terugbetalen. Ook nadat duidelijk werd dat de Belastingdienst op het verkeerde spoor zat, ging de dienst toch door met invorderen. Sommige ouders werden zelfs gedwongen hun huis te verkopen.

Volgens Snel hadden de gedupeerde ouders ‘geen schijn van kans'. De Belastingdienst ging er bij voorbaat van uit dat ze fraudeurs waren. ,,We zijn over de grens gegaan’’, zegt hij.

De staatssecretaris erkent dat hij het geduld van de getroffen ouders én van de Tweede Kamer ‘lang op de proef heeft gesteld’, en zegt dat te betreuren. De onrechtmatige handelwijze van de fiscus ‘wringt temeer omdat het kwetsbare groepen betreft, waarbij het stopzetten of intrekken van een toeslag extra schrijnend kan uitpakken’.

Snel laat onderzoeken of de Belastingdienst in vergelijkbare zaken ook ouders heeft benadeeld. De commissie-Donner gaat ervan uit dat uiteindelijk eerder duizenden dan honderden mensen gecompenseerd moeten worden. Snel denkt dat ook. ,,Er zijn 169 van dit soort zaken met in totaal zo'n 9000 ouders.’’ Ook zijn zullen eventueel snel gecompenseerd worden.

Snel kondigt daarnaast maatregelen aan om herhaling te voorkomen. Zo wordt onderzocht of vereenvoudiging van de Belastingdienst, bijvoorbeeld door onderdelen af te splitsen en zo de organisatie effectiever kan maken. Zo denkt Snel eraan om van de afdelingen die toeslagen (kinderopvang- ,  huur- en zorgtoeslag) los te koppelen van de afdelingen die belasting innen. Ook belooft hij een cultuurverandering bij de fiscus te zullen doorvoeren. ,,Want dit mag nooit meer gebeuren.’’

In een toelichting zei de staatssecretaris ‘goed te beseffen dat hij nooit alle leed kan goedmaken’ voor de ouders. Volgens hem zijn die door de Belastingdienst ‘mishandeld’.

Ondanks de gemaakte fouten heeft Snel geen aanwijzingen dat ambtenaren ambtsmisdrijven hebben gepleegd. Als mocht blijken dat dat toch is gebeurd, zal er aangifte worden gedaan, aldus de staatssecretaris.