Wie volgens de fiscus op jaarbasis straks minder dan 400 euro aan rente-inkomsten heeft genoten hoeft helemaal geen belasting meer te betalen. Bij de huidige rentestand – het kabinet gaat momenteel uit van een rendement van 0,09 procent – betekent dit dat 440.000 euro spaargeld is vrijgesteld van belasting. Voor paren gaat het zelfs om 880.000 euro ‘belastingvrij’. Wie meer spaargeld heeft betaalt over iedere extra 1000 euro spaartegoed straks 33 cent belasting.

De getallen die het kabinet noemt zijn voorlopig: als de rente bijvoorbeeld stijgt zullen spaarders sneller de nieuwe grens van 400 euro aan heffingvrije rente-inkomsten overschrijden. Daardoor zullen zij bij een lager spaartegoed dan de nu gehanteerde 440.000 euro belasting verschuldigd zijn. Daar staat volgens staatssecretaris Menno Snel van Financiën echter tegenover dat deze spaarders vanwege een hoger rendement op hun spaargeld netto meer overhouden.

Naar schatting 1,35 miljoen mensen betalen door het voorstel straks helemaal geen vermogensbelasting meer. ,,We nemen er een hele hap uit”, aldus staatssecretaris Snel. Om te zorgen dat de inkomsten voor de schatkist op peil blijven worden investeerders die met geleend geld beleggen juist zwaarder aangeslagen. Volgens D66’er Snel treft de maatregel onder anderen huisjesmelkers, die vaak uit hun eigen bv geld lenen om daarmee woningen te kopen. Zij mogen schuld en bezit niet meer met elkaar verrekenen.

De ‘flinke hervorming’ die Snel wil doorvoeren heeft geen gevolgen voor kleine spaarders en beleggers: vermogens tot 30.846 euro (voor paren geldt het dubbele) blijven volledig vrijgesteld van belasting, of dat nou uit spaargeld of aandelen bestaat. Voor burgers met grote vermogens gaat de belasting wél omhoog: het tarief dat zij betalen stijgt van 30 naar 33 procent.

De druk op het kabinet om vermogens reëler te belasten werd de afgelopen tijd steeds groter. Niet alleen drongen zowat alle partijen in de Tweede Kamer hierop aan, ook oordeelde de Hoge Raad dat het oneerlijk was dat de fiscus uit bleef gaan van relatief hoge spaarrendementen, terwijl die in werkelijkheid flink tegenvielen. Snel beloofde dit voorjaar met een hervorming te zullen komen, maar hij tekende daarbij wel aan dat de belasting op vermogens uitvoerbaar moest blijven.

Dat streven lijkt volgens Snel te gaan lukken, al neemt de kans op belastingontwijking in het nieuwe systeem straks wel toe, erkent hij. Zo wordt het voor beleggers op papier lucratief om hun vermogen op de peildatum van 1 januari in spaargeld te steken, om er later weer mee te beleggen. Snel stelt echter dat hij gerichte maatregelen zal nemen om misbruik tegen te gaan.

Omdat de opstelling van de wetgeving tijd kost en voorzichtigheid geboden is, zal de invoering van het nieuwe stelsel nog ruim twee jaar op zich laten wachten. Dat duurt misschien langer dan gehoopt, maar Snel benadrukt liever de positieve kant van de zaak: ,,Een heleboel mensen gaan geen belasting meer betalen. Dat is ook weleens leuk.”

In coalitiekringen wordt verheugd gereageerd op de aankondiging van het kabinet. ,,Spaarders krijgen eindelijk waar voor hun spaargeld”, zegt VVD-Kamerlid Helma Lodders. Ook D66’er Steven van Weyenberg spreekt van een ‘eerlijker systeem’ terwijl ‘handige jongens die beleggen met geleend geld’ juist meer belasting gaan betalen.

Kijk hier hoe je met je spaargeld je eigen toekomst vernietigt?: