Ambulancevervoer in Amsterdam. © Lex van Lieshout/ ANP

Kabinet weert marktwerking uit ambulancezorg

Iedereen moet goede spoedeisende ambulancezorg krijgen en houden, vindt het kabinet. Dus mogen de huidige aanbieders die levensbelangrijke dienst ook vanaf 2021 blijven leveren. Marktwerking wordt voorkomen.

Edwin van der Aa 25-06-19, 07:00 Laatste update: 25-06-19, 09:15

Minister Bruins (Medische zorg, VVD) legt uit: ,,Als patiënt moet je kunnen rekenen op een ambulance als het nodig is, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Het werk van de ambulancemedewerker is vaak van levensbelang. Dat vraagt om zekerheid, kwaliteit en continue beschikbaarheid.’’

Ambulancemedewerkers werken samen met huisartsen, spoedeisende hulpafdelingen en andere partners. Die moeten elkaar goed kunnen vinden en afspraken kunnen maken voor langere tijd, vindt de bewindsman ook. ,,Wisseling van aanbieders van ambulancezorg past daar niet bij.’’

Meldkamer

Aanwijzen van aanbieders moet zorgen voor permanente topkwaliteit
Minister Bruins, in een Kamerbrief

Nu is Nederland verdeeld in 25 ambulanceregio’s, met allemaal één regionale ambulancevoorziening. Er zijn tien publieke dienstverleners, vijf coöperaties, vijf stichtingen en vijf bv’s. Zij bieden zowel spoedeisende als planbare ambulancezorg en houden een meldkamer in stand.

Dit gaat veranderen: verschillende veiligheidsregio’s gaan samenwerken in maximaal tien landelijke meldkamers, bemand door onder meer ambulancepersoneel. Daarnaast gaat de minister in een wet de huidige aanbieders aanwijzen om de ambulancezorg voor onbepaalde tijd te bieden.

Dat kan volgens Brussel niet zomaar, want normaal gesproken moet de markt dan zijn werk doen en kunnen allerlei partijen zich aanbieden als nieuwe dienstverlener. Bruins gaat wisselingen in de zorg voorkomen door de ambulancezorg aan te merken als ‘niet-economische dienst van algemeen belang'. ,,Dan is er geen sprake van een markt en geldt de regelgeving voor mededinging en aanbesteding niet.’’

Geen gele taxi

Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord
Bruins, Zorgminister

De bewindsman vindt het belangrijk om te benadrukken dat hier sprake is van een bijzondere situatie. ,,Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord. Dat moet altijd zo blijven; een aanbesteding kan leiden tot een situatie waarin mensen minder hun best gaan doen als het contract niet verlengd dreigt te worden.’’

De overheid is en blijft ook vanaf 2021 een strenge waakhond: ze bepaalt de regio-indeling, wijst één aanbieder in de regio aan en legt die aanbieder een leverplicht op. Bepaalde zorgverzekeraars moeten namens alle verzekeraars de ambulancezorg inkopen bij de huidige aanbieders.

Eind 2018 kwam Bruins, samen met Ambulancezorg Nederland en de zorgverzekeraars, al met een actieplan om de druk op de ambulancezorg te verlagen. Personeel in het land legde afgelopen jaren meermaals het werk neer uit protest tegen de nijpende situatie. De hulpvraag neemt, mede door de vergrijzing, toe en het is steeds moeilijker om daar op het juiste moment door de juiste zorgverlener aan te beantwoorden.

Het plan voorziet in verbetering van de responstijden voor spoedeisende ambulancezorg. Maar ook is het de bedoeling dat alleen een ambulance wordt gebruikt waar het echt moet, andere zorg waar het kan. Voorop staat: de patiënt ontvangt minimaal even goede of zelfs betere zorg.

Voldoende professionals

Alle partijen willen verder voldoende professionals rekruteren die goed moeten zijn toegerust op hun belangrijke taak. En er moeten expliciete kwaliteitseisen komen waaraan de ambulancezorg moet voldoen, zoals eisen aan opleiding en patiëntveiligheid. Ook worden de budgetten en tarieven sterk in de gaten gehouden.

Bruins geeft aan dat de branche zelf bezig is met het opzetten van een set kwaliteitseisen. ,,Die hoop ik al binnenkort te krijgen. Daarna ga ik kijken of het plaatje compleet is.”

Het maakt de minister voor Medische zorg niet uit of de aanbieders straks publiek of privaat werken. ,,Ze moeten allemaal van fantastische kwaliteit zijn. Want de druk neemt inderdaad toe, maar toch moeten de responstijden oké blijven. Dat is nu meestal al het geval. Complimenten dus voor het harde werken van het ambulancepersoneel!”