Kabinet zet na advies deur open voor excuses slavernijverleden

Ollongren zei dit in een toespraak bij de viering van Keti Koti in Amsterdam bij de herdenking van de afschaffing van de slavernij. De minister erkent de urgentie van de aanbevelingen en conclusies van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden, die excuses erkenning en herstel van het kabinet wil vanwege het slavernijverleden. ,,Deze adviezen zijn belangwekkend en niet mis te verstaan. Daar kunnen we niet omheen. Ze sluiten aan bij de urgentie die ik voel’’, aldus Ollongren.

,,Het is geen teken van zwakte om ons hiervan rekenschap te geven. Zo toont een democratie juist haar kracht. Door ons verleden onder ogen te zien, kunnen we onze toekomst veranderen. Dat is geen luxe, maar een noodzaak.’’

In een brief aan de Tweede Kamer schrijft de minister dat een volgend kabinet die stappen op weg naar excuses kan zetten. Daarbij zijn de adviezen van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden de leidraad. ‘Dit rapport biedt belangrijke bouwstenen en aanknopingspunten voor de toekomst en vormt daarmee een opening voor de bredere erkenning en inbedding van het gedeelde verleden.’

Vorig jaar liet minister-president Mark Rutte nog weten dat zijn derde kabinet geen excuses zou maken voor de slavernij vanwege ‘het risico dat een debat hierover juist de tegenstellingen in Nederland aanjaagt’. Ook vond hij het als historicus moeilijk zich te excuseren voor iets wat tot anderhalve eeuw geleden gebeurde.

Het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden onder voorzitterschap van Dagmar Oudshoorn heeft het afgelopen jaar gesprekken gevoerd met mensen die roots hebben in Suriname en de Nederlandse Antillen. ‘Aan de ene kant geeft erkenning genoegdoening aan degenen die onder de slavernij hebben geleden, en aan de andere kant bevordert het een kritische kijk op de Nederlandse geschiedenis in bredere zin’, zo staat in het rapport.

Ook constateert het adviescollege dat hedendaags institutioneel racisme niet los is te zien van eeuwen slavernij en kolonialisme en de denkbeelden. Herstel betekent in de ogen van het adviescollege dat de gevolgen hiervan in overheidsbeleid moeten worden aangepakt.

Daarom wil het adviescollege Slavernijverleden dat 1 juli een Nationale Herdenkingsdag wordt die wordt gesteund en bijgewoond door de koning en de regering. Het doel is nationaal stil te staan bij ‘de verschrikkingen van de slavernij en het leed en lot van de tot slaaf gemaakte mensen in het hele voormalige Koninkrijk’.

Andere aanbevelingen die het Adviescollege Slavernijverleden doet zijn het instellen van een Koninkrijksfonds per 1 juli 2023 voor structurele en duurzame financiering van herstelmaatregelen. Een nationaal onderzoeksprogramma naar het slavernijverleden moet de doorwerking daarvan vandaag de dag zichtbaar maken. Ook moet de overheid een actiever anti-discriminatiebeleid voeren.

Het onderwijs en pedagogische opleidingen moeten meer aandacht geven aan het slavernijverleden. Verzetshelden zoals Tula, die in 1795 een slavenopstand leidde in Curacao, moeten worden gerehabiliteerd.

Burgemeester Halsema van Amsterdam biedt vandaag officieel excuses aan voor het slavernijverleden van de hoofdstad. Ze zal dat doen in een toespraak tijdens de Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden:

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: