Kamerleden willen opheldering over gebruik privémail Hugo de Jonge, minister deze week gestopt met gebruik

Fractievoorzitters Laurens Dassen (Volt), Jesse Klaver (GroenLinks) en Pieter Omtzigt hebben minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) om opheldering gevraagd. ,,Heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uit kabinet-Rutte III voor zijn werk als minister gebruik gemaakt van een iCloud-e-mailadres, wat naar boven kwam in de berichten van de WOB over de corona-aanpak?” zo willen de drie fracties weten.

De vragenstellers doelen daarbij op stukken over de mondkapjesdeal die recent door het ministerie van Financiën zijn vrijgegeven na een WOB-verzoek van de Volkskrant. Op basis daarvan schreef de krant dat zorgminister De Jonge er bij een hoge ambtenaar op heeft aangedrongen contact op te nemen met Van Lienden om hem mondkapjes te laten leveren. ,,Vermoedens zijn vermoedens. Daarom stellen we deze vragen. We willen het fijne ervan weten”, zegt Omtzigt desgevraagd. ,,We vragen ministers zich aan de wet te houden.”

De Jonge geeft toe dat hij zijn privémail niet had moeten gebruiken. Dit wordt ‘om veiligheidsredenen ernstig ontraden’, zegt hij. Hij is deze week gestopt met gebruik ervan voor werk. De minister ontkent dat hij zijn privémail heeft gebruikt om de wet openbaarheid van bestuur te omzeilen. Hij zegt dat bij een WOB-verzoek ook stukken worden vrijgegeven die vanuit het ministerie naar een privéadres zijn gestuurd.

De mogelijkheid dat hij gegevens van zijn privémail naar een ander privéadres heeft gestuurd, vindt de minister ‘wel heel vergezocht'. Maar daarover bestaan dus wel zorgen bij sommige Kamerfracties. De Jonge gebruikte naar eigen zeggen zijn privémail omdat het beveiligde systeem van het departement nogal ‘gebruiksonvriendelijk’ werkt. Soms was zijn wachtwoord verlopen en kon hij niet in zijn mail bij een stuk dat hij nog moest lezen. ,,Dan denk ik, ik moet vanavond dat stuk nog even lezen, ik kan niet in mijn mail, stuur het maar even naar mijn iCloud.”

Hij zegt gedurende de coronacrisis niet gedacht te hebben dat het onverstandig was om zijn privémail te gebruiken. ,,Ik dacht vooral: er is een hele hoop werk te doen en hoe kan ik dat het meest praktisch en snel even tot stand brengen. En dat was niet verstandig.” De ministeries van Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid gaan nu onderzoeken hoe vaak het is gebeurd en om wat voor stukken het gaat, zegt De Jonge.

De fracties willen er zeker van zijn dat berichten via het iCloud-e-mailadres van De Jonge ‘veilig en volledig’ worden opgeslagen en ter beschikking worden gesteld voor WOB-verzoeken en een parlementaire enquête naar het coronabeleid.

Omtzigt verwijst daarbij naar een uitspraak van de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uit 2019. Die komt er kort gezegd op neer dat sms’jes en whatsappjes die bewindslieden versturen vanaf hun zakelijke- en/of hun privételefoons onder de WOB vallen als die berichten in het kader van het werk zijn verstuurd.

In 2016 kwam toenmalig minister Henk Kamp van Economische Zaken in de problemen nadat was gebleken dat hij veelvuldig zijn Gmail-account voor het werk gebruikte. Dat stond haaks op de toenmalige richtlijnen van het kabinet. In het huidige Handboek voor bewindslieden wordt het gebruik van een privé-mailaccount of berichtenapps voor werkgerelateerde doeleinden ‘ernstig ontraden'.

^{Lees door onder de foto.} 

De drie fractievoorzitters willen ook weten of er andere bewindslieden uit het vorige en huidige kabinet zijn die privé-e-mailadressen en berichtendiensten, zoals Signal, WhatsApp en Telegram voor hun werk gebruiken, en zo ja, wie dit zijn.

De drie fracties willen voor donderdagochtend 09.30 uur opheldering. Om 10.15 uur is er dan een Kamerdebat over de mondkapjesdeal die het ministerie van Volksgezondheid met Sywert van Lienden sloot en waarover documenten zijn opgevraagd krachtens de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).

De Jonge wacht een zwaar debat met een kritische Kamer over zijn rol in de deal van Van Lienden. de minister zegt uit te zien naar het debat. ,,Omdat het goed is om te kunnen toelichten is hoe het is gegaan.” Eerder wilde hij nog niet inhoudelijk antwoord geven. Toen verwees hij naar een onderzoek door Deloitte dat nu loopt, en waarschijnlijk pas rond de zomer klaar is. Zelf verwacht hij wel na donderdag nog minister te zijn.

Bij Op1 werd vorige week de mogelijke betrokkenheid van Hugo de Jonge bij de omstreden mondkapjesdeal van Sywert van Lienden besproken: