Klimaatakkoord bevat 600 afspraken om Nederland groener te maken

Een vliegtaks, een hogere benzineprijs en mogelijk een verbod op de verkoop van benzine- en dieselauto's in 2030. Het Klimaatakkoord omvat 600 maatregelen om in 2030 de helft minder CO2 te gaan uitstoten in Nederland. Dat maakte, voorzitter Ed Nijpels van het Klimaatberaad en minister Eric Wiebes (Klimaat) vanmiddag bekend tijdens de presentatie van het akkoord.

Politieke redactie 21-12-18, 16:36 Laatste update: 21-12-18, 18:12

Het akkoord bestaat uit een veelvoud van maatregelen om alle milieudoelstellingen te kunnen halen. Zo laat het kabinet doorrekenen of de nog in te voeren vliegtaks verdubbeld kan worden van 7 naar 15 euro per vlucht. Daardoor zou de ‘innovatietoeslag op bezit’ van 2 euro per maand per auto achterwege kunnen blijven.

Behalve een hogere vliegbelasting zou het kabinet ook willen uitrekenen of een hogere BPM in de plaats zou kunnen komen van de gesuggereerde verhoging van de motorrijtuigenbelasting en accijnzen. In het voorlopige Klimaatakkoord wordt voorgesteld de brandstofaccijnzen met een cent per liter te verhogen. Voor diesels zou daar later nog een cent extra bovenop moeten komen.

Ook wordt Brussel om toestemming gevraagd voor een nationaal verbod op de verkoop en import van auto’s op benzine en diesel in 2030. Tegelijkertijd blijft het kabinet zich inzetten voor strengere Europese regels voor de uitstoot van auto’s. Daarbij speelt niet alleen CO2 een rol, maar ook de luchtkwaliteit.

Tegelijkertijd wordt er ingezet op elektrisch rijden. Vanaf 2021 geldt er een korting van 6000 euro bij aanschaf van een elektrische auto. Tweedehands elektrische auto's worden tot en met 2024 vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. Een jaar later mogen er alleen nog maar elektrische scooters verkocht worden.

Gasbelasting

Het kabinet presenteerde vanmiddag ook een plan voor ‘de grootste verbouwing van Nederland’. De belasting op gas gaat stapsgewijs – fors – omhoog en die op elektriciteit omlaag, zodat huiseigenaren een financiële prikkel krijgen om te investeren in isolatie en bijvoorbeeld een elektrische warmtepomp. Om dat makkelijker te maken komt er ‘gebouwgebonden financiering’: een lening die aan een woning is gekoppeld in plaats van aan een huiseigenaar. Er komen subsidies en goedkope leningen voor isolatie, zonnepanelen en het verwarmen van huizen huis met schone energie.

D66-voorman Rob Jetten is tevreden. ,,Dit akkoord is allesomvattend.‘’ Volgens de regeringspartij zet Nederland een ‘grote stap’ om koploper te worden in de strijd tegen klimaatverandering. Coalitiepartner ChristenUnie ?is ook tevreden. ,,De route naar Parijs is nu uitgestippeld’’, aldus partijleider Gert-Jan Segers. ,,Auto’s zonder uitstoot en energieneutrale huizen worden de norm, de industrie wordt heel veel schoner en we helpen de landbouw en visserij om verder te verduurzamen. En dat doen we op zo’n manier dat ook mensen met een smalle beurs dat mee kunnen maken.’’

De PVV is niet tevreden en wil dat het akkoord direct van tafel gaat. Tweede Kamerlid Alexander Kops noemt de plannen ‘totale waanzin’. ,,Terwijl de gewone man en vrouw nu al moeite hebben om maandelijks rond te komen, moeten zij ook nog opdraaien voor de peperdure Tesla’s van de grachtengordelelite van GroenLinks en D66.’’

Niet definitief

Wiebes temperde de verwachtingen vanmorgen door te benadrukken dat de maatregelen eerst nog moeten worden doorgerekend, voordat ze definitief worden. ,,Mensen denken te veel dat alles meteen definitief is. Dit land wordt geregeerd. En als dingen anders lopen, stuur je bij.’’

Volgens de minister zijn de klimaatafspraken uit het regeerakkoord ‘in beton gegoten’. ,,Maar we hebben niet in beton gegoten dat we mensen gaan overvallen. We moeten zorgen dat het netjes gaat, dat mensen mee kunnen komen. We moeten mensen helpen. We moeten helder zijn. En dat is in het begin allemaal even wennen. We zullen het allemaal moeten leren. Het zal wel even oefenen zijn.’’

Vóór de zomer van 2019 moet het akkoord definitief rond zijn, aldus Nijpels bij de persconferentie.

Overleg

Diverse maatschappelijke organisaties (waaronder klimaatorganisaties, FNV en ondernemersorganisaties) hebben de afgelopen maanden met de overheid en het bedrijfsleven via zogeheten milieutafels overlegd over de te nemen maatregelen om de klimaatdoelen te halen.

Het overleg liep gisteravond een flinke kras op, nadat vijf milieuorganisaties, vakbond FNV en een organisatie voor duurzaam ondernemen zich onverwachts terugtrokken. Het bedrijfsleven moet harder worden aangepakt voor de vervuiling van het milieu met de uitstoot van het broeikasgas CO2, vinden ze. De maatregelen zijn ‘te vraag, vrijblijvend en boterzacht’.

Nijpels vindt het jammer dat de partijen zijn afgehaakt. Hij benadrukt wel dat de deur in de toekomst open blijft. ,,De stoelen blijven ook onbezet, ze kunnen er op ieder moment weer plaatsnemen.

Premier Mark Rutte sprak vanmiddag zijn waardering uit de inzet. ,,Helaas kan niet iedereen zich in de voorstellen vinden, maar ik ben er wel van overtuigd dat we een pad kunnen vinden naar het halveren van de C02-uitstoot. Dat is nodig, gezien de situatie op aarde, maar ook in Nederland.’’