Klokkenluider werd ‘afgeluisterd door justitie’

De klokkenluider, de inmiddels gepensioneerde Marianne van Ooyen, leidde de zogenoemde WODC-affaire in. Daaruit bleek dat uitkomsten van onderzoek door het wetenschappelijke instituut van het ministerie, het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC), soms werden aangepast zodat het de minister beter uitkwam bij het voeren van beleid.

Omdat die affaire uitlekte, startte de Rijksrecherche een onderzoek. Dat was al opvallend, omdat minister Ferd Grapperhaus in de Tweede Kamer juist uitgebreide complimenten had gemaakt aan Van Ooyen. Hij zei onder meer tijdens een debat waar Van Ooyen bij was, dat zij zelfs ‘groot respect’ verdiende. ,,En complimenten is misschien nog wat stijfjes uitgedrukt. Het verdient groot respect dat je als individu op enig moment in een organisatie aan de kaak stelt dat je de stellige overtuiging hebt dat iets niet goed loopt.’’

Volgens Van Ooyen werd ze echter op dat moment al afgeluisterd om te achterhalen of en aan wie zij informatie had gelekt. Tegen NRC Handelsblad zegt ze daarover: ,,Moet je nagaan. Op het moment dat de minister mij rehabiliteerde, werd ik afgeluisterd. Daarvoor en daarna ook.”

Nieuwsuur zegt dat naast Van Ooyen ook een ‘nog werkzame ambtenaar van het ministerie is’ afgeluisterd door de Rijksrecherche. Daarnaast zou ook een rechter (rechter-plaatsvervanger) zijn getapt ‘die eerder als vertrouwenspersoon en integriteitscoördinator op het ministerie werkte’.

De WODC-affaire leidde uiteindelijk tot het vertrek van de directeur van het instituut én die van een topambtenaar die zich met de afwikkeling bemoeide. Een drietal commissies deed ook onderzoek, één ervan concludeerde heel hard dat ambtenaren vaker probeerden om onderzoeken probeerden te manipuleren.

Minister Grapperhaus kondigde na de affaire verschillende maatregelen aan, zoals het op afstand plaatsen van het WODC ten opzichte van het ministerie. Nu is deze nog letterlijk in het departement gevestigd.

Grapperhaus heeft altijd gezegd dat hij zich niet met het onderzoek van de Rijksrecherche heeft bemoeid.