PvdA-minister Lodewijk Asscher wilde in de afgelopen regeerperiode juist dat werkgevers sneller een vast contract uitdeelden en maakte het moeilijker om mensen te ontslaan. Deze coalitie gelooft daar niet in. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen vast werk minder vast maken, zodat werkgevers minder risico lopen en eerder geneigd zijn mensen in vaste dienst te nemen. Tegelijkertijd maken ze flexwerk minder voordelig voor bedrijven.

Dat betekent concreet dat werknemers straks makkelijker ontslagen kunnen worden dan nu. Zoals vóór de invoering van de Wet Werk en Zekerheid krijgen rechters meer vrijheid om contracten te ontbinden. Daar staat voor de ontslagen werknemer tegenover dat de rechter hem meer ontslagvergoeding kan toewijzen.

Ook mogen werkgevers een proeftijd van vijf maanden aanhouden, mits zij een contract voor onbepaalde tijd aanbieden. Bij tijdelijke contracten blijft de proeftijd op drie maanden staan. Het kabinet wil verder dat werkgevers lagere ww-lasten betalen voor mensen in vaste dienst. Voor de werknemers met tijdelijke dienstverbanden geldt dan een hogere ww-premie. Voor de hoogte van de ww maakt dit geen verschil, maar vaste werknemers worden er wel aantrekkelijker door.

Daarnaast kunnen werkgevers langer tijdelijke contracten gaan aanbieden. Nu moeten ze na twee jaar iemand in vaste dienst nemen, dat wordt drie jaar (zoals voor de Wet Werk en Zekerheid). Een nieuw tijdelijk contract kan daarna pas weer na een halfjaar worden uitgedeeld, maar daar mogen sectoren van afwijken.

Flex wordt ‘minder flex’ doordat werknemers al vanaf hun eerste werkdag een zogenoemde transitievergoeding gaan opbouwen, in plaats van na een half jaar. Je moet echter wel langer werken voordat je er recht op hebt. Nu krijg je bij ontslag per gewerkt halfjaar een zesde van je maandsalaris, dat wordt een derde van het salaris per gewerkt jaar.

Bedrijven die hun werknemers om- en bijscholen mogen de kosten daarvan aftrekken van de ontslagvergoeding. Hiermee wil de coalitie tegelijk stimuleren dat werkgevers nadenken over hoe hun personeel gezond kan doorwerken tot de hogere pensioenleeftijd.

Het kabinet komt kleine ondernemers (tot 25 medewerkers) tegemoet. Zij hoeven een ziek personeelslid slechts één jaar loon door te betalen. Het jaar daarna wordt collectief opgebracht, alle kleine werkgevers samen gaan er premie voor betalen. Voor de zieke werknemer maakt het dus geen verschil.

Tot slot wil Rutte III voorkomen dat zzp’ers tegen wil en dank als zelfstandige voor een bedrijf werken, terwijl ze eigenlijk in vaste dienst horen. Het kabinet voert minimumtarieven in. Opdrachtgevers die zelfstandigen drie maanden of langer minder dan 15 tot 18 euro per uur betalen, moeten ook normale werkgeverslasten dragen voor arbeidsongeschiktheid, vakantiegeld en pensioen.

Voor andere zelfstandigen wordt de mislukte wet DBA geschrapt. Daarvoor in de plaats moeten werkgevers via internet een ‘opdrachtgeversverklaring’ invullen, waarmee de Belastingdienst kan vaststellen dat het om een zelfgekozen zzp’er gaat in plaats van om een goedkopere pseudo-werknemer. Het bedrijfsleven krijgt een jaar de tijd om aan deze nieuwe regels te wennen, pas daarna worden boetes uitgedeeld bij misbruik.