Dit weekend ontstond verontwaardiging nadat bekend werd dat de Hersteld Hervormde Kerk in Staphorst drie diensten hield met elk zeshonderd aanwezigen. Daarbij werd gezongen en werden geen mondkapjes gedragen. 

Hoewel religieuze bijeenkomsten waren uitgezonderd van een maximum aantal bezoekers, leidde de dienst tot veel onbegrip. ,,Waarom mogen zij wel met zoveel mensen binnen samen zijn en mag ik niet langs het voetbalveld van mijn zoontje staan? Of een concert bezoeken?”, zo luidde de kritiek. Ook in de Tweede Kamer was weinig begrip voor de diensten. 

Luister hier de AD Nieuws Update:

De AD Nieuws Update verschijnt elke werkdag op Spotify en Apple Podcasts.

Grapperhaus zei vanmorgen dat er nu goede afspraken liggen die voor de rest van de coronacrisis gelden. ,,Iedereen brengt offers. Kerkelijke organisaties zien dat ook in”, aldus de minister. 

De bewindsman vindt het goed voor sommige gemeenschappen ‘om de afspraken nog eens even heel erg expliciet uit te dragen’. Waar de overheid beperkingen in bijvoorbeeld de cultuur- en evenementenbranche kan opleggen, moet dat bij kerken wel op basis van vrijwilligheid. 

,,Ik mag niet in de kerk de politie gaan laten handhaven”, aldus Grapperhaus. ,,Dat is echt flagrant in strijd met de grondwet. Dus ik moet het hebben van bereidheid, vrijwilligheid en opofferingsgezindheid.”

Met de kerken waar het afgelopen zondag niet goed ging, zal volgens Grapperhaus nog nader worden gesproken. Maar daarin ziet hij voor zichzelf geen rol. 

SGP-Kamerlid Kees van der Staaij laat weten geschrokken te zijn van deze uitkomst. ,,Dit gaat wel heel erg ver en biedt geen enkele ruimte voor maatwerk. Heb het gevoel dat de koers hier meer wordt bepaald door commotie dan door rijp beraad”, schrijft hij op Twitter.  

Gert-Jan Segers van regeringspartij ChristenUnie spreekt van een ‘forse en pijnlijke ingreep’. Hij vindt dat kerken net als culturele instellingen ruimte moeten krijgen voor maatwerk. Hij roept minister Grapperhaus op hierover deze week nog met de kerken in gesprek te gaan. ,,We begrijpen natuurlijk dat het oplaaien van het coronavirus opnieuw van ons vraagt om verantwoordelijkheid te tonen”, aldus Segers. ,,Maar wat mij betreft doen de afspraken geen recht aan de manier waarop het overgrote deel van de kerken zich verantwoordelijk hebben getoond in de coronacrisis en veiligheidsmaatregelen in acht hebben genomen.”

Jurjen de Groot, directeur dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), noemt het ‘verschrikkelijk jammer’. ,,Het stijgende aantal besmettingen speelt mee, maar helaas ook de beeldvorming die de afgelopen dagen rond de kerk is ontstaan.”

Ook in de katholieke kerk heerst teleurstelling. Een woordvoerster van de Bisschoppenconferentie zei dat de katholieke kerk zich altijd strikt aan de coronaregels heeft gehouden. Anderhalve meter afstand in de kerken was het uitgangspunt, en er mocht niet gezongen worden. ,,De grootte van de kerk was bepalend”, zei ze. ,,De parochies moesten meten hoe groot de kerk is. Afhankelijk daarvan werd het maximum aantal kerkgangers vastgesteld.” Dat waren er in veel gevallen meer dan dertig, aldus deze woordvoerster en de woordvoerder van het bisdom Roermond. ,,Zo’n commotie als in Staphorst doet zich bij ons niet voor”, benadrukt de woordvoerder in Roermond.

Forser is de kritiek van pastoor Ruud Verheggen in Eijsden. Op zijn facebookpagina klaagt hij zijn leed: ,,Dank je wel Staphorst. Hier alles goed en veilig geregeld en nu door jullie zitten wij nu in de problemen. Hoe krijg je dit weer geregeld. Onmogelijk om alles nu weer geregeld te krijgen, in een korte periode. Ik word hier niet blij van.”

En, gaat hij verder: ,,Digitaal is een een doodsteek voor veel mensen. Niet alle kerken en gelovigen hebben daarvoor de middelen en het geld. Levert de overheid en de kerk van Staphorst dan ook nu alle materiaal om digitaal te gaan?”

Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland heeft besloten zich ook aan de landelijke maximale groepsgrootte te gaan houden. Vorige week was de landelijke maximale groepsgrootte in openbare ruimten nog geen aanleiding om dit ook door te voeren in moskeeën. Volgens Said Bouharrou werden er al strenge maatregelen getroffen: ,,Een eigen gebedskleedje mee, 1,5 meter afstand, handen desinfecteren en klachten uitvragen bij binnenkomst.”

Toch heeft de discussie en nieuwe afspraken met de kerken ook het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) over de streep getrokken een maximumaantal bezoekers toe te laten. ,,De afzonderlijke gemeenten blijven verantwoordelijk voor het goed opvolgen van alle coronamaatregelen en politie en overheid kunnen ingrijpen bij incidenten zoals corona-uitbraken.” Een verplichting kan niet worden opgelegd, maar: ,,Wij hebben besloten een sterke aanbeveling te doen een bezoekersbeperking van dertig te hanteren,” aldus Bouharrou. De aanbeveling geldt voor alle moskeeën aangesloten bij het CMO.

Bekijk hier al onze video's over het coronavirus: