Minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. © ANP

Minister Grapperhaus overweegt verhuizing inspectie uit ministerie om beïnvloeding te voorkomen

Het kabinet overweegt de Inspectie Justitie en Veiligheid te verhuizen uit het ministerie naar een ander gebouw, om problemen met beïnvloeding van onderzoeken te voorkomen. Dat zei minister Ferd Grapperhaus vanmiddag in de Tweede Kamer. De controledienst zit nu nog in dezelfde ambtenarentoren als het ministerie zelf. ,,Daarover ben ik in gesprek.’’

Tobias den Hartog 28-01-20, 14:19 Laatste update: 28-01-20, 16:53

Ik heb op geen enkele manier de opdracht gegeven om rapporten niet naar de Tweede Kamer te sturen, of om deze achter te houden of wat dan ook
Minister Grapperhaus

Grapperhaus zegt wel stellig dat er geen informatie is achtergehouden voor de Tweede Kamer uit onderzoeken die de Inspectie Justitie en Veiligheid deed. ,,Ik heb op geen enkele manier de opdracht gegeven om rapporten niet naar de Tweede Kamer te sturen, of om deze achter te houden of wat dan ook.’’

Zeven medewerkers van de Inspectie J en V, de controledienst van het ministerie, stellen dat onder druk van topambtenaren onderzoeksresultaten van rapporten zijn afgezwakt. Soms zou ook informatie zijn achtergehouden, zoals in studies over de politie, de brandweer, de toepassing van de nekklem bij Mitch Henriquez en over de gebrekkige screening van asielzoekers. ,,Er zijn mogelijk terroristen doorgevoerd naar een azc’’, zegt een bron. ,,Dat mocht niet in het rapport verschijnen.’’

Grapperhaus stelt dat hij de Tweede Kamer in januari 2018 heeft ingelicht over twee meldingen die gedaan waren door klokkenluiders. Deze zijn ook onderzocht door de Auditdienst Rijk (ADR), waarop dit ook naar de Kamer is gestuurd.

Anoniem

Dat de Tweede Kamer geen weet heeft van de andere meldingen, is omdat deze gedaan zijn bij de vertrouwenspersoon, stelt de minister. Toen deze vervolgens nader werden behandeld, zouden de klokkenluiders zelf anonimiteit hebben verzocht. Ook werd een andere klacht niet gemeld aan de Kamer omdat de ADR na het eerste onderzoek al algemene aanbevelingen heeft gedaan, waardoor de klachten van de melders ook zouden worden weggenomen, claimt Grapperhaus.

Wel zegt hij dat de Inspectie Justitie en Veiligheid mogelijk gaat verhuizen uit het ministerie. De controledienst zit nu nog in dezelfde ambtenarentoren als het ministerie zelf. ,,Daarover ben ik in gesprek.’’

Eerder al verhuisde het onderzoeksinstituut WODC uit het ministerie, nadat bleek dat conclusies uit onderzoeken waren aangepast omdat dit de minister beter zou uitkomen.

Verrot

Wilders (PVV) en minister Grapperhaus in de Tweede Kamer. © ANP

Door de reeks aan soortgelijke affaires is de Tweede Kamer nu uitermate kritisch. ,,Dit ministerie is totaal verrot’’, zegt PVV-leider Geert Wilders. ,,Zaken worden onder het tapijt geveegd. Er zitten moslimterroristen in asielzoekerscentra en met die informatie is niets gedaan. Omdat er verkiezingen aan zaten te komen is dit achtergehouden. Dat is corrupt, dat is vies, dat is vals. U kunt maar één conclusie trekken: opstappen en wegwezen.’’

Ook Lilian Marijnissen (SP) vertrouwt de minister allerminst. ,,Wij zijn helemaal klaar met liegende politici en topambtenaren. We staan hier nu weer, na zoveel eerdere affaires. Hoe kan het dat het imago van het ministerie belangrijker is dan de waarheid.’’

Grapperhaus volhardt op dat punt: ,,De waarheid staat altijd voorop. Daar heeft imago niets mee te maken. Ik heb geen enkele aanwijzing dat het hier gaat om leugens of bedrog.’’

Hij heeft wel toegezegd om de Tweede Kamer per brief nog eens te informeren over de meldingen van de klokkenluiders en hoe daarmee is omgegaan. ,,Maar de anonimiteit moet gewaarborgd blijven.’’

Ook laat hij bekijken of de Tweede Kamer eerdere versies van gepubliceerde rapporten te zien kan krijgen, zodat het kan vaststellen of eindconclusies inderdaad zijn afgezwakt.

Beeld

Overigens stelde de toenmalige plaatsvervangend secretaris-generaal Ronald Barendse in mei 2018 tegenover inspecteurs dat hij een rapport over misstanden bij de inspectie niet naar de Tweede Kamer had gestuurd en dat hij dit met Grapperhaus had ‘afgesproken’. ,,Want alles wat je daar leest, geeft aanleiding tot nieuwe vragen. En dan loopt dit helemaal uit de bocht’’, zei Barendse. Grapperhaus zei daarover in de Tweede Kamer: ,,Dat beeld herken ik niet.’’

Inmiddels is Barendse weg bij het ministerie.

Bekijk hieronder over dit onderwerp een item uit de Ochtend Show to go.