Minister wil spermadonor straks niet langer anoniem laten blijven

Sinds 1 april 2004 is er een wet ingegaan die regelt dat een spermadonor medische gegevens, fysieke en persoonlijke kenmerken en persoonsgegevens achterlaat. Als een kind zestien is, kunnen de persoonsgegevens worden opgevraagd bij de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting.

Ook als een spermadonor geen toestemming geeft, zal het kind in veruit de meeste gevallen tóch de gegevens in handen krijgen. Begin dit jaar bleek echter dat er een uitzondering bestaat: uit een brief kwam naar voren dat spermadonoren van vóór 2004 alsnog de mogelijkheid kregen om anoniem te blijven. Ook als ze er eerder voor kozen wel degelijk bekend te zijn voor het kind. 

Deze gang van zaken stuitte op verzet bij ouders, donorkinderen en politici, omdat die zou indruisen tegen de geest van de wet (geen anonimiteit meer). Minister De Jonge heeft nu, na advies van een commissie en de landsadvocaat, besloten om de wet zo te wijzigen dat ook de gegevens van een anonieme donor van vóór 2004 in principe toch worden verstrekt. Tenzij de donor een zwaarwegend belang kan aantonen om niet over te gaan tot verstrekking van zijn persoonlijke gegevens.

,,Dit is meer in lijn met de geest van de wet", aldus de bewindsman. Hij kan zich goed voorstellen dat donorkinderen en ouders eerder teleurgesteld waren dat bepaalde vaders toch anoniem konden blijven. ,,De ouder(s) hebben indertijd niet voor niets gekozen voor een bekende donor.”

Er is nog wel een voorbehoud. De minister wacht de uitkomst van twee lopende rechtszaken over deze kwestie af voordat hij zijn wetswijziging indient, op advies van de landsadvocaat.

De Jonge: ,,Ik ben mij ervan bewust dat het enige tijd kan duren voordat er meer duidelijkheid komt voor betrokken donorkinderen, maar ik hecht eraan om alle relevante aspecten in ogenschouw te kunnen nemen en een oordeel van de rechter in (één van) de rechtsza(a)k(en) hoort daarbij.”

De ChristenUnie maakte zich eerder al hard voor de positie van donorkinderen en hun ouders. Kamerlid Carla Dik-Faber vindt het besluit van vandaag goed nieuws. ,,Ik snap dat de minister de rechtszaken wil afwachten, maar zijn principiële voornemen ligt er nu. Ik vraag me wel af wat het ‘zwaarwegende belang’ is waardoor de gegevens alsnog kunnen worden geweigerd. Wat kan er zwaarwegender zijn dan een belang van een kind om te weten van wie je afstamt?”  

VVD‘er Ockje Tellegen: ,,Ouders hebben niet voor niets gekozen voor een bekende donor. Heel frustrerend om dan als kind nog steeds niet te weten wie je vader is. De keuze om alsnog anoniem te willen zijn, kan wat de VVD betreft alleen bij zwaarwegende persoonlijke omstandigheden. Maar hoe frustrerend ook, we zullen de uitspraak van de rechter moeten afwachten.”

Deze kinderen zoeken hun 56 halfbroertjes en -zusjes: