Het D66-congres nam vanmiddag een motie aan waarin de Eerste Kamerfractie wordt opgeroepen tegen het omstreden wetsvoorstel te stemmen. Maar D66-senator Alexander Rinnooy Kan durft die ultieme conclusie nog niet te trekken. ,,Het mag duidelijk zijn dat wij kritisch zijn, maar we willen het proces aflopen. Pas na het debat met de minister telen wij onze knopen en hakken wij de knoop door”, zegt hij in een reactie. Rinnooy Kan had zich persoonlijk onthouden van stemming over de motie.

Ook de D66-partijtop, van fractieleider Rob Jetten tot onderwijsminister Ingrid van Engelshoven, maakt er allang geen geheim meer van dat ze de omstreden maatregel uit het regeerakkoord het liefst geschrapt zou zien. Jetten noemde het al ‘de minst mooie afspraak’ in de onderwijsparagraaf.

Ook vandaag benadrukt onderwijswoordvoerder Paul van Meenen nog maar eens dat de renteverhoging, bedoeld om de schatkist te spekken, bij de formatie werd ingebracht door CDA en ChristenUnie. Die partijen kregen van hun congres bovendien óók al de instructie om de maatregel te blokkeren. Tevergeefs. ,,De CDA-fractie heeft niks gedaan. Die van de ChristenUnie ook niet”, aldus Van Meenen. Daardoor is het voorstel door de Tweede Kamer inmiddels aangenomen. Dat de bal nu zomaar bij D66-senatoren wordt neergelegd vindt het D66-Kamerlid niet terecht.

En dat vinden ook de Jonge Democraten, die het voorstel op het congres in stemming brachten. Voorzitter Dennis van Driel hoopt dat Rinnooy Kan samen optrekt met collega-senatoren van CDA en ChristenUnie om de renteverhoging, die 250 miljoen euro moet opleveren, van tafel te krijgen. Zo moeilijk kan dat niet zijn, meent Van Driel: ,,Drie van de vier coalitiepartijen zijn tegen, en het voorstel staat niet in het verkiezingsprogramma van de VVD, dus hopelijk doen die er niet te moeilijk over.”

Maar de vraag is wie het voortouw durft te nemen. Volgens de Haagse mores moet de partij die als eerste een afspraak uit het regeerakkoord ter discussie stelt daarvoor ‘betalen’. Van Driel denkt dat die wetmatigheid ervoor zorgt dat geen van de drie partijen tot dusver gehoor geeft aan de wens van het congres. En dus doet de JD-voorzitter zelf maar een voorzet: ,,Laat de renteverhoging achterwege en draai in plaats daarvan de verlaging van het collegegeld in het eerste studiejaar terug.”

Van Driel noemt de verlaging van het collegegeld een ‘halfslachtige maatregel’. Er is alleen wel een probleem: dit voorstel kwam namelijk óók uit de koker van CDA en ChristenUnie, om zo de pijn van de invoering van het leenstelsel, waar zij eigenlijk tegen zijn en D66 niet, te verzachten.

Waarschijnlijk wordt pas na de Provinciale Statenverkiezingen duidelijk of de renteverhoging daadwerkelijk doorgaat.