Pieter Omtzigt breekt met CDA, wil door als onafhankelijk Kamerlid

Omtzigts memo leidde tot grote onrust binnen het CDA, beseft hij zelf ook: ,,Nu dit stuk en een deel van mijn scherpe visie op straat ligt, is het voor mij nog moeilijker geworden om binnen het CDA te blijven functioneren”, schrijft hij in een verklaring. ,,Dat is jammer, maar wel overduidelijk. Daarom heb ik zojuist met pijn in mijn hart partijvoorzitter Marnix van Rij laten weten dat ik mijn CDA-lidmaatschap opzeg.”

Partijleider Wopke Hoekstra reageert ‘teleurgesteld en geschrokken’ op zijn vertrek. ,,Wij hadden gehoopt samen met Pieter hier verder aan te bouwen, om Nederland mooier en beter te maken. Het doet ons als partij veel pijn dat het op deze manier tot een einde moet komen.”

Omtzigt vindt dat de notitie intern had moeten blijven, ‘om juist daar een inhoudelijke discussie te kunnen voeren en noodzakelijke vragen te stellen'. Hij had de 76 pagina's geschreven voor de evaluatiecommissie-Spies, die het verkiezingsverlies onder de loep neemt. In het memo hekelt Omtzigt de ideeënarmoede bij de partij,  schrijft hij over gebrek aan transparantie over donaties en toont hij zich onheus bejegend, uitgerangeerd en gepasseerd. 

_{Tekst gaat verder onder de tweet.}

CDA-bronnen stelden gisteren al dat een breuk dreigde na het explosieve epistel: ,,We kijken naar een ongeluk waarvan we nog niet weten hoe het afloopt, maar de schade is nu al groot’’, zei een prominente Haagse CDA’er. ,,Het is heel lastig om hier nog uit te komen als je in één club zit’’, vond ook een provinciaal bestuurder.

Al maanden sluimerde er een heftige tweedeling tussen de partijtop en Omtzigt, die dik 340.000 stemmen kreeg. Omtzigt stond deels voor een andere koers, was ontevreden met de afwikkeling van de Toeslagenaffaire en voelde zich gepasseerd en miskend door de partijtop. Het CDA-bestuur zal nu met argusogen kijken naar kritische afdelingen die eerder Omtzigt nog expliciet steunden. Hoewel het Kamerlid zelf nog niet over zijn politieke toekomst zegt na te denken, is het een horrorscenario voor het CDA als diverse afdelingen - en Kamerleden - zich zouden aansluiten bij Omtzigt.

_{Tekst gaat verder onder deze tweet.}

Het memo van Omtzigt las als een politieke oorlogsverklaring aan de partijtop en zette ook kwaad bloed bij CDA-prominenten. Spraken zij eerder nog liefkozend over ‘onze Pieter’; na de uitgelekte aanklacht klonken gisteren opvallend afstandelijker teksten bij CDA-bewindslieden.

Omtzigt zit al maanden overspannen thuis. Toch ging het op het Binnenhof de afgelopen maanden veel over hem, nadat was uitgelekt dat al snel na de verkiezingen tijdens verkennende formatiegesprekken een ‘functie elders’ voor hem ter tafel kwam. 

Omtzigt beet zich de afgelopen jaren vast in de toeslagenaffaire en spaarde het inmiddels demissionaire kabinet allerminst. Het leverde hem veel voorkeursstemmen op, maar in coalitiekringen maakte hij er weinig vrienden mee.

Tekst gaat verder onder deze tweet.

VVD-leider Mark Rutte ging er gisteren van uit dat de formatie niet moeilijker zal worden door de notitie van Omtzigt. Hij wilde vrijdag verder geen commentaar geven op de kwestie, behalve dat het zonder CDA het moeilijk wordt een meerderheidskabinet te vormen. D66-leider Sigrid Kaag wilde er ook geen uitspraken over doen.

Eerder op de dag zei CDA-leider Wopke Hoekstra ook al niet te verwachten dat de formatie door de memo van Omtzigt lastiger wordt. De vraag is nu hoe de partijleiders daar nu, met het vertrek van Omtzigt, daar naar kijken. ,,We bedanken Pieter voor zijn jarenlange tomeloze inzet als volksvertegenwoordiger namens het CDA. Wij wensen Pieter een spoedig herstel. En wensen hem en zijn familie het allerbeste en hopen dat hij de rust kan krijgen die hij nodig heeft”, aldus het CDA in een verklaring.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: