Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (D66, Milieu) poseert voor een plastic walvis in het centrum van Utrecht © Marco Okhuizen

‘Plastic volledig recyclebaar in 2025’

Plastic producten voor eenmalig gebruik en verpakkingen op de Nederlandse markt moeten in 2025 volledig recyclebaar zijn. Deze ambitie staat in een plastic pact tussen overheid en bedrijfsleven. Ook kan tegen die tijd een vijfde minder plastic worden gebruikt dan in 2017.

Edwin van der Aa 21-02-19, 07:00 Laatste update: 10:13

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) ondertekent hierover vandaag met tientallen bedrijven en organisaties, variërend van Unilever tot Natuur en Milieu, een convenant.

Bedrijven beloven concreet te investeren in uitbreiding van sorteer- en recyclinginstallaties en in bioplastics-fabrieken. Terwijl andere ondernemingen juist toezeggen dat ze die vernieuwende plastic producten zullen afnemen en na gebruik weer aanbieden ter verwerking.

Noodzaak is hoog

Iedereen weet: die plasticsoep, daar moeten we echt vanaf
Staatssecretaris Van Veldhoven (D66, Milieu)

De noodzaak van een plastic pact is hoog, vindt Van Veldhoven. ,,We gaan naar een wereld met 10 miljard mensen, die steeds meer gaan consumeren. Daardoor neemt de druk op grondstoffen steeds verder toe. Deze bedrijven, organisaties en de overheid zien daar kansen. Want iedereen weet: die plasticsoep, daar moeten we echt vanaf.”

De nieuwe plastic-strategie van deelnemer Unilever is sowieso al gericht op ‘beter plastic, minder plastic en geen plastic’, vertelt Conny Braams, algemeen directeur Unilever Benelux. ,,Maar om voeding veilig te verpakken moet gerecycled plastic aan strengere eisen voldoen dan bijvoorbeeld wasmiddel of shampoo. Gelukkig maken we - samen met partners – grote stappen.”

Eindeloos recyclen

Zo zitten sauzen van het levensmiddelenconcern al in PET-flessen die eindeloos te recyclen zijn. En door navulverpakkingen kan de fles schoonmaakmiddel die mensen al in huis hebben, levenslang mee gaan. Braams: ,En waarom zou je ijsjes die je in een doos verkoopt ook nog individueel in plastic verpakken?”

Marjolein Demmers, directeur van deelnemer Natuur & Milieu, vindt de winst van dit pact dat er zo breed wordt samengewerkt. ,,Van verpakker tot producent en van supermarkt tot afvalverwerker: ze pakken het probleem nu samen op. Dat is essentieel om tot afvalstromen te komen die kleiner en beter te recyclen zijn én die ook daadwerkelijk worden hergebruikt in nieuwe verpakkingen.”

Daarnaast blijft ook wetgeving hard nodig om de ambitie hoog te houden, aldus de organisatie.

Schijnoplossing

Greenpeace spreekt van een schijnoplossing. ,,De maatregelen in dit pact doen geen recht aan de urgentie en omvang van het plastic monster. Het pact is vooral een efficiëntieslag en kostenbesparende maatregel, die de groei van het aantal plastic wegwerpverpakkingen niet zal tegengaan”, aldus de internationale milieuorganisatie. ,,Een fundamentele en noodzakelijke systeemwijziging om anders om te gaan met plastic blijft helaas uit. Reductie en hergebruik zouden topprioriteit moeten zijn, in plaats van recyclen van verpakkingen voor eenmalig gebruik.”

Greenpeace was niet bij de totstandkoming van het akkoord betrokken en ook andere milieuorganisaties zoals Plastic Soup Foundation en Milieudefensie stonden buitenspel. ,,Ze zijn vergeten de planeet aan tafel te zetten”, zegt een woordvoerster van Greenpeace daarover. De enige milieuclubs die hebben meegepraat over het Plastic Pact waren Natuur & Milieu en Plastic Whale.

Kunststoffen op basis van aardolie. Hoe dat werkt, laat scheikundige Bert Weckhuysen (Universiteit Utrecht) zien in onderstaand college. Ook legt hij je uit of we al ons plastic voortaan zouden kunnen maken van natuurlijke materialen en waarom het een heel erg slecht idee is als al het plastic bio-afbreekbaar is.