Privaat geld kan ons land verder op stoom helpen

Het kabinet presenteert vandaag een prachtige Miljoenennota. Tegelijkertijd zit Nederland op allerlei terreinen aan zijn taks. De Nederlandse wegen en het openbaar vervoer lopen vol, de arbeidsmarkt kent grote tekorten en er worden te weinig woningen gebouwd.

Verder zijn er komende jaren omvangrijke investeringen in duurzame energienetwerken nodig. Ondanks alle mooie plannen zijn de aangekondigde investeringen niet genoeg om het vastlopen van ons land te voorkomen. Daarvoor zijn de uitdagingen simpelweg te groot.

Zijn er dan geen oplossingen voorhanden? Jawel. Overheid en bedrijfsleven hebben eerder met dit bijltje gehakt toen we tegen dit soort grenzen aanliepen. De Tweede Maasvlakte en de Westerscheldetunnel konden grotendeels met private financiering worden gerealiseerd. Het rijk bracht eigen vermogen in, had als aandeelhouder zeggenschap én maakte een mooi rendement. Een dergelijke aanpak moeten we de komende jaren weer uit de kast trekken. Want uit het rijksbudget alleen gaat het niet gebeuren.

Met de oprichting van een nieuwe investeringsbank (Invest NL) is al een eerste stap gezet voor de financiering van dit soort projecten. Maar dat is niet genoeg. Belangrijker nog is dat degelijke en gezonde investeringsplannen worden uitgewerkt.

Het spoor staat al langer serieus onder druk. Nieuwe snelle verbindingen naar bijvoorbeeld Duitsland (vanuit Arnhem) en betere internationale verbindingen naar Brainport Eindhoven, zijn essentieel. Ook 'elke tien minuten een trein' moet op veel meer plekken worden ingevoerd. Snelle lightrail-verbindingen zijn, zeker rond Amsterdam en in de Haagse en Rotterdamse regio, onontbeerlijk.

Een uitbreiding van Schiphol in zee moeten we nu eens grondig uitwerken. Op het terrein van duurzame energie moeten we denken aan nieuwe warmtenetwerken of een proeffabriek voor het recyclen van plastics.

Al deze projecten kunnen grotendeels met privaat kapitaal worden gefinancierd, dat is er namelijk in overvloed. Het enige wat de rijksoverheid hoeft te doen is regie nemen, regels aanpassen en eigen vermogen inbrengen. Hoe dan ook, er moet vaart worden gemaakt, want als we niks doen loopt de boel vast.

Wij bepleiten dat de overheid samen met het bedrijfsleven de meest kansrijke projecten uitwerkt in een publiek-privaat Versnellingshuis van overheid en bedrijfsleven samen.

We moeten weer eens goed kijken hoe we dat begin van deze eeuw met de Tweede Maasvlakte hebben gedaan. Er ligt vandaag een prachtige miljoenennota die hiervoor alle ruimte biedt.

Nederland hoeft niet vast te lopen. Maar we moeten wel uit een ander, eerder gebruikt, vaatje tappen.

Hans de Boer en Cees Oudshoorn zijn respectievelijk voorzitter en algemeen directeur van werkgeversorganisatie VNO-NCW.