Remkes: 500 tot 600 grote stikstofvervuilers moeten binnen een jaar worden aangepakt
met video'sStikstofbemiddelaar Johan Remkes vindt dat het kabinet na jaren van 'zwalkend beleid’ razendsnel in actie moet komen om te voorkomen dat Nederland op slot wordt gezet. Binnen een jaar moeten 500 tot 600 bedrijven drastisch stikstofuitstoot verminderen door uitkoop, verhuizen of andere bedrijfsvoering.
Remkes stelde vanmiddag tijdens de persconferentie waarin hij zijn rapport presenteerde dat de verwachtingen over zijn rapport door de korte tijd die hij had ‘te hoog zijn opgevoerd’. Toch liegen zijn conclusies en aanbevelingen er niet om. ,,Het eerlijke verhaal is dat de stikstofmaatregelen veel te lang vooruit zijn geschoven”, gaf Remkes het kabinet een veeg uit de pan. Hij stelt dat 'een betere koers nodig is'.
De bedrijven die zo snel mogelijk moeten worden uitgekocht, kunnen wat hem betreft zowel uit de agrarische als uit andere sectoren komen. Hij verwacht wel dat de meeste piekbelasters agrariërs zullen zijn. Als het binnen een jaar niet lukt om die boeren vrijwillig uit te kopen, dan moet de overheid wat Remkes betreft overgaan tot verplichte uitkoop, iets wat hij ‘in the end niet onmogelijk’ noemt. ,,Een stok achter de deur is nodig.” ,,Ik schrijf deze boodschap met een bezwaard hart op, maar ik zie geen andere route”, aldus Remkes.
Het uitkopen raakt boerenbedrijven die soms generaties lang in een familie zijn, daar moet je eerlijk in zijn
Remkes noemt gedwongen uitkoop niet de eerste optie. Maar als het binnen een jaar niet lukt om 500 à 600 grote uitstoters uit te kopen, dan wil Remkes dat vergunningen van bepaalde bedrijven nog eens onder de loep worden genomen. ,,Ik snap alle emotie die daarbij komt kijken. Het gaat over boerenbedrijven die soms generaties lang in een familie zijn. Daar moet je eerlijk in zijn, daar gaat het wel over.”
Met snelle uitkoop van bedrijven die veel stikstof uitstoten en in de buurt van kwetsbare natuur zitten, kan een eerste stap worden gezet in herstel van die natuur. ,,Door dit gericht te doen, raakt het zo min mogelijk agrariërs (circa 1 procent)”, schrijft Remkes. Hij noemde het uitkopen tijdens zijn persconferentie ‘de minst kwade route’ om op korte termijn resultaat te boeken.
Meer ruimte
Daarmee komt er onder meer ruimte om een vergunning te geven aan meer dan 2500 bedrijven die door een uitspraak van de Raad van State in 2019 in de knel kwamen te zitten, de zogeheten PAS-melders. Enkele belangrijke bouwprojecten kunnen dan ook een vergunning krijgen. Remkes roept op tot een ‘waardig’ uitkoopproces, waarbij bedrijven die de dupe zijn de garantie krijgen dat er later geen beter aanbod komt. De overheid moet volgens hem ook openstaan voor ieder andere voorstel dat binnen een jaar leidt tot gegarandeerde stikstofvermindering.
Het gedwongen uitkopen van bedrijven zou een ommekeer zijn. Tot nu toe probeerde stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) boeren te verleiden met een ‘woest aantrekkelijke’ maar vrijwillige uitkoopregeling. Die regeling stuit in Brussel op juridische bezwaren, omdat er sprake zou zijn van ongeoorloofde staatssteun. Wat Remkes betreft, moet premier Mark Rutte hoogstpersoonlijk naar Brussel afreizen om op het ‘hoogst mogelijke niveau’ in gesprek te gaan over een regeling die wél de Europese zegen krijgt.
‘Zwalkend beleid’
Remkes uit in zijn rapport forse kritiek op het huidige stikstofbeleid van het kabinet. Hij verwijt Den Haag ‘zwalkend beleid’ en ‘miscommunicatie’. ,,Mijn verwachting is dat het kabinet dit rapport niet met blijdschap zal ontvangen.’’
De stikstofbemiddelaar vindt dat aan een groot aantal wensen van de sector tegemoet moet worden gekomen. Zo vindt Remkes net als de grote boerenorganisaties dat de daadwerkelijke staat van de natuur centraal moet komen te staan, en niet de theoretisch bepaalde kritische depositiewaarde (KDW). Die moet op termijn uit de wet. Ook moet het omstreden stikstofkaartje van tafel en moet er gestuurd worden op de stikstof die bedrijven uitstoten, en niet op de neerslag ervan in de natuur.
Remkes vindt dat het doel om in 2030 de stikstofuitstoot in Nederland te halveren in stand moet blijven. ,,Maar vroeg beginnen is veel belangrijker dan in 2030 eindigen", zei hij vanmiddag. De bemiddelaar vindt dat in 2025 en 2028 opnieuw gekeken moet worden naar het tijdpad. ,,Het moet onder voorwaarden mogelijk zijn om meer ruimte te geven aan specifieke gebieden, als daar dwingende redenen toe zijn.”
Eén mond
De VVD-mastodont roept de boeren ook op om weer structureel plaats te nemen aan de overlegtafel en om met één mond te spreken. ,,Uitstel leidt in mijn ogen alleen maar tot minder perspectief voor agrariërs. En de achterban schiet niets op als boerenorganisaties onderling met de ruggen tegen elkaar staan.”
Remkes noemt zijn rapport een ‘denklijn’ om uit de impasse te komen. Hij hoop dat het kabinet komende maanden ‘in een normale dialoog met sectoren’ tot een ‘landbouwakkoord’ komt. ,,Als dat niet haalbaar is, dan moet er een nieuw kabinetsplan komen.” Volgende week vrijdag, op 14 oktober, komt het kabinet met een officiële reactie op de bevindingen van Remkes.
Kloof
Remkes stelde tijdens de persconferentie dat er ‘geen boer is die niet van de natuur houdt'. Hij is in zijn gesprekken op veel pijn in de boerensector gestuit. De stikstofbemiddelaar wijst ook op een - wat hem betreft - ‘breder sentiment’. ,,Er is een groeiend verschil tussen stad en platteland. Niet alleen qua culturele waarden, maar ook op het gebied van economie en kansen. Mensen zien voorzieningen verdwijnen. De laatste bushalte, de pinautomaat. Ook de manier waarop er over het platteland gepraat wordt, is vaak een steen des aanstoots.”
Minister: Kaartje van tafel
Stikstofminister Christianne van der Wal erkende na het in ontvangst nemen van het rapport dat het kabinet niet altijd goed is omgegaan met de boeren. ,,Ik besef dat je duidelijkheid moet geven. Het spijt me ook dat dat niet helemaal gelukt is, ook omdat het gepaard moet gaan met perspectief. Daarom denk ik dat het goed is om de kaart van tafel te halen en toe te gaan naar een ander abstractieniveau.”
Piet Adema, namens de ChristenUnie de nieuwe landbouwminister, noemt het rapport het ‘mooiste cadeau dat ik bij mijn aantreden kon krijgen'. Hij stelt dat het rapport van Remkes ‘hele mooie bouwstenen bevat’ voor een nieuwe toekomst. Hij kondigde een tournee door het land aan, waarin hij ‘aan keukentafels en in zalen’ met de boeren in gesprek wil gaan.
Hete aardappel
Met dit advies wordt de hete aardappel ‘2030’ nog even doorgeschoven. Dit gaat over het jaar, waarin de stikstofdoelen moeten worden bereikt. Dat jaartal staat in het coalitieakkoord dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie eind vorig jaar hebben gesloten. Maar het ligt inmiddels politiek gevoelig omdat CDA-leider Wopke Hoekstra in een interview met deze nieuwssite zei dat het wat hem betreft ‘niet heilig’ is. Dat zette de verhoudingen in het kabinet op scherp.
Verwachtingen uitkopen ‘onrealistisch’
Het door Remkes voorgestelde uitkopen van honderden bedrijven is saillant, want het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) oordeelde deze week nog dat de verwachtingen van uitkopen ‘onrealistisch’ zijn. Binnen het kabinet is vooral de druk op het CDA groot. CDA-Kamerlid Derk Boswijk stelde vorige week dat Hoekstra’s woorden (‘2030 is niet heilig’) meer als denkrichting bedoeld zijn, om het stikstofdebat los te wrikken. Maar in het land denken CDA’ers daar anders over.
Wat is stikstof nu precies? En welke invloed heeft het op onze natuur en onze wereld? Bekijk deze video:
Praat mee
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen respectvolle reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een gesprek willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
83
Belastingdienst, DUO, CBR en UWV trekken aan de bel: ‘Burgers zien door de bomen het bos niet meer’
De Belastingdienst, DUO, het CBR en het UWV trekken aan de bel. Door ingewikkelde regels en het stapelen van beleid is de uitvoering van wetten en regels ‘ondoorzichtig, inflexibel en foutgevoeliger’. -
Van der Wal heeft spijt van onrust en zorgen bij boeren
Stikstofminister Christianne van der Wal trekt het zich aan dat boeren ‘onrust en zorgen’ hebben over de stikstofaanpak. ‘Ik besef hoe erg dat is en dat spijt mij ook.’ -
met video's
Minister Adema na 'politieke doodzonde': ‘Excuses aan Kamer en vooral aan de boeren’
De nieuwbakken Landbouwminister Piet Adema biedt de Tweede Kamer en ‘vooral de boeren’ zijn ‘excuses’ aan. Hij doet dit omdat hij verzuimde de Kamer te verwittigen over een gepeperde brief waarin hij door Brussel op de vingers werd getikt. -
met video
Boeren halen uit naar rapport Remkes: ‘Gedwongen opkoop van boeren onacceptabel’
Het advies van stikstofbemiddelaar Johan Remkes om gedwongen uitkoop toe te passen bij bedrijven die veel stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden is voor boerenactiegroepen onacceptabel. -
Mijn bevalling
Doete is verloskundige en heeft een ‘droombevalling’: ‘Ik voelde dat ik al op 9 centimeter zat’
Bevallen: vrouwen doen het al eeuwen en raken er nooit over uitgepraat. Bevallingen zijn prachtig, loodzwaar en veranderen je leven. In deze serie bevallingsverhalen creëren ouders openheid door het eerlijke verhaal van hun bevalling te delen. Verloskundige Doete Reitsma (33) wist zeker dat ze in het ziekenhuis wilde bevallen, tot ze zwanger werd.
-
PREMIUMKoken & Eten
Zo houd je je messen het handigst scherp (met bonustip voor je kartelmes)
Met twee, hooguit drie goede koksmessen kun je een heel kokend leven voort. Maar dan moet je ze wel goed verzorgen. Hoe doe je dat? -
-
-
Getest: dit is de beste wasdroogcombinatie
Wat is de beste wasdroogcombinatie? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Minister weigert klaphamerverbod, geeft geen gehoor aan ouders overleden Bram (12)
Minister Dilan Yesilgöz van Justitie en Veiligheid geeft geen gehoor aan de oproep van de ouders van Bram (12) uit Haaksbergen. Zij vindt een een landelijk verbod op klaphamers niet nodig. Gemeenten moeten dit zelf regelen, zegt zij. De VVD-fractie in de Tweede Kamer pleitte voor een landelijk verbod.
229 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerTon Lucassen
Adelmund
Sjaak van Meeuwen
van den Heerik
Roel de Lange