RIVM-modellen onzeker, maar zeer verontrustend: deze cijfers zag het kabinet

Desondanks liegen de modellen er niet om. Omikron kan tot een piek leiden ‘die de zorgcapaciteit ruim kan overschrijden’, schrijft het RIVM. Als er niet verder wordt ingegrepen, en de huidige avondlockdown dus van kracht blijft, liggen er in februari mogelijk drie- tot ruim vijfduizend coronapatiënten op de intensive care, schetsen de rekenmeesters. Op de gewone ziekenhuisbedden zouden tegen die tijd tussen de acht - en zeventienduizend mensen met corona kunnen liggen.

Dat is veel meer dan nu: momenteel liggen er 609 coronapatiënten op een ic-bed en 1714 op een klinische afdeling. Dagelijks zouden er zonder extra ingrepen tweeduizend mensen in het ziekenhuis terecht kunnen komen, vreest het rijksinstituut, nu zijn dat er gemiddeld ruim driehonderd. 

Het RIVM rekende ook scenario's met een harde lockdown door. In één scenario begint die lockdown na de kerstvakantie, in een tweede scenario aan het begin van de kerstvakantie. In beide scenario's overstijgt de basislijn van het model ruim de ‘code zwart’-grens van de Nederlandse ziekenhuizen.

In onderstaande RIVM-grafiek tonen de lijnen de gemiddelde voorspellingen voor een bepaald scenario, de gekleurde vlakken om de lijnen heen laten de mate van onzekerheid zien. Tekst loopt door onder de graphic.

In het meest conservatieve scenario, dat van een strenge lockdown vanaf het begin van de kerstvakantie, zijn begin februari tussen de 800 en 3300 ic-bedden bezet. Wanneer de lockdown pas na kerst gaat beginnen, worden de voorspellingen nog veel donkerder.

Het kabinet koos er gisteren, na het zien van de getallen, voor om de kerstvakantie niet af te wachten, en meteen een zware lockdown af te kondigen, die vanochtend al is ingegaan. De hoop van Rutte en De Jonge is dat die week extra, in combinatie met de versnelling van de boostercampagne, genoeg is om het absolute doembeeld van code zwart te voorkomen.

Marion Koopmans, viroloog bij het Erasmus MC, schrijft op Twitter dat de uitkomsten van de modellering ervoor gezorgd hebben dat het OMT, waar zij lid van is, aan de bel getrokken heeft. Er is een ‘grote mate van onzekerheid’ maar de aantallen ic-opnames zijn in de voorspellingen ‘hoger dan wat we tot nu toe gezien hebben’. 

Het RIVM benadrukt met klem dat veel rond omikron nog onzeker is. ,,Het staat nog niet vast voor hoeveel opnames de variant kan zorgen, hoe goed de bescherming door eerdere besmettingen of vaccinaties is en wat de boostervaccinatiegraad gaat worden. Het zou dus ook kunnen dat de belasting op de zorg lager uitvalt. Het risico is nu echter te groot om niet heel snel maatregelen te nemen, aangezien de variant zich heel snel verspreidt. Als duidelijk is dat omikroninfecties veel milder verlopen, dan zal snel een advies komen om de lockdown weer te versoepelen.”

In de modellen wordt ervan uitgegaan dat de omikronvariant snel dominant wordt, dat die besmettelijker is dan de deltavariant, dat de bescherming van vaccins tegen ziekenhuisopnames de helft is van die tegen de deltavariant, en dat niet-gevaccineerden net zoveel gevaar lopen als bij de delta. Zeker over de vraag hoe ziekmakend omikron is, bestaat nog veel onduidelijkheid.

Bekijk hier onze video’s over het coronavirus: