RIVM: superspread-events en explosie aan infecties waren niet in een model te vangen
CORONAVIRUSNa de juni-versoepelingen is het aantal corona-infecties geëxplodeerd. Landelijk ligt het reproductiegetal boven de twee, een record sinds vorig jaar maart. Het aantal ziekenhuisopnames kan ook toenemen, in het slechtste geval tot wel 600 bezette IC-bedden. De hausse aan besmettingen was niet te voorspellen, stelt het RIVM.
,,We zitten met grote onzekerheidsmarges”, zei minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid (CDA) in debat met de Eerste Kamer vanochtend. ,,De besmettingscijfers zijn astronomisch hoog. Zo’n snelle stijging hadden we niet voorzien, niet verwacht. Nu moeten we kijken hoe de infecties door de generaties wandelen, en we verwachten wel degelijk dat de ziekenhuisopnames iets gaan oplopen.”
RIVM-expert Aura Timen meldde in een vragenronde in de Tweede Kamer dat het reproductiegetal van het coronavirus boven de twee ligt, zo hoog is het sinds de eerste maand van de corona-uitbraak niet meer geweest.
Vooral in de leeftijdsgroep 18 tot 24 explodeerde het aantal besmettingen afgelopen week, met een stijging van bijna 900 (!) procent ten opzichte van de periode daarvoor. ,,Het aantal infecties is verzesvoudigd”, zei Timen. In alle leeftijdscategorieën stijgt het aantal infecties, al zijn de toenames bescheiden bij de ouderen en fors bij jongeren. Zo verschiet de coronakaart van Nederland in krap twee weken tijd compleet van kleur: van de veilige groene en gele zones staan veel regio's nu op oranje en zelfs rood. Vooral in Groningen, Amsterdam en Utrecht schieten de curves omhoog.
Tekst gaat verder onder grafiek.
Het RIVM turfde tot dusver 137 clusters van tien of meer besmettingen, waarbij er ook brandhaarden zijn met ‘meer dan honderden gevallen'. ,,Verreweg de meeste clusters zijn in de horeca, festivals, studentenverenigingen”, zei Timen. Zo was er een tweedaags festival met tienduizend bezoekers en ‘meerdere honderden besmettingen’.
De stijging in Nederland is ook veel groter dan in de buurlanden. ,,België en Duitsland hebben hun nachtleven niet versoepeld. Dan zie je bij ons dus de explosieve stijging met jongvolwassenen die na de versoepelingen samenkwamen, tegelijkertijd met de sterke opmars van de deltavariant.”
Geen epidemiologisch model kon deze samenloop van omstandigheden vangen, denkt het RIVM. ,,Deze explosieve groei kan je niet voorspellen.” Zo heeft Nederland letterlijk gedaan waartoe premier Rutte in het voorjaar nog opriep, al bedoelde hij wat anders toen hij zei dat we het ‘in de hand hebben om (de modellen van) Jaap van Dissel te verslaan'.
Luister ook onze podcast Politiek Dichtbij
In verpleeghuizen is het beeld nog ‘rustig’, zegt Timen. ,,Slechts in één procent van alle locaties zijn besmettingen.”
Het RIVM weet niet of de hausse aan besmettingen op superspread-events ook zal leiden tot een flinke toename van het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen. Omdat veel (jong)volwassenen gevaccineerd zijn of worden en versoepelingen in het nachtleven weer deels teruggedraaid zijn, rekenen de modelleurs met een ‘ondergrens’ van 150 coronapatiënten op de IC (dat zijn er nu nog 84) en een bovengrens van 600 bezette bedden. ,,Maar het is omgeven met onzekerheden, dit zijn de extremen die we schetsen.”
Vaccinatie-effect is te zien
,,We zien dat gevaccineerden een klein risico lopen om besmet te raken, ten opzichte van de gedeeltelijk en niet-gevaccineerden”, aldus Timen. ,,Van de twintigers die positief testten is slechts één procent volledig gevaccineerd, en twee procent deels gevaccineerd.” Overigens ontbreekt bij een derde van de besmette personen het zicht op de vaccinatiestatus.
De Jonge herhaalde in het debat in de Ridderzaal zijn excuses van gisteren, toen hij en demissionair premier Mark Rutte erkenden dat de juni-versoepelingen ‘een inschattingsfout’ waren. ,,We hebben het inhaalgedrag onderschat. Niet alleen bij jongeren, iedereen zal herkennen dat die anderhalve meter echt niet overal nageleefd wordt. En het toegangstesten was een te grote sprong, het was te vroeg. Controles bij de poort waren niet altijd scherp, de geldigheidsduur van een negatieve test was wat lang, en een klein percentage vals-negatieve tests kan bij zulke grote feesten al snel toch tot spreiding leiden. Al die factoren hebben geleid tot de toename.”
De Jonge wil goed bij zichzelf te rade of hij en collega's ‘rode seinen’ gemist hebben. ,,Wat hebben we over het hoofd gezien? Stonden we voldoende open voor alle signalen?” Morgen debatteert de Tweede Kamer nog over lockdownslot op het nachtleven.
Kijk hier onze video's over het coronavirus:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Koken & Eten
Zo hou je de hele dag door energie: ‘Alleen wielrenners mogen ontbijten met veel suikers’
Ongeacht of je verkeersleider bent, een IT-er, stratenmaker of hoe je je dag indeelt; niemand zit te wachten op een middagdip. ,,Door bewust te letten op wat je eet, en wanneer, kun je de hele dag door scherp blijven.” -
Één minuutje met Van der Plas om Forum-toestanden te voorkomen
In het Zeeuwse Arnemuiden ging voorvrouw Caroline van der Plas van de snel groeiende BoerBurgerBeweging vandaag ‘speeddaten’ met politici in spé. ,,Kennismaken en er gevoel bij krijgen moet in een pitch van 1 minuut.’’ -
PREMIUM
1 op 20 mensen krijgt diagnose fibromyalgie: ‘Onbegrip voor patiënten het moeilijkst’
Niet zichtbaar ziek, maar wel vergaan van de pijn en vaak nog een resem andere lichamelijke klachten erbovenop: dat is fibromyalgie. Wat veroorzaakt het en wat kan eraan gedaan worden? Jessica Van Oosterwijck, verbonden aan de universiteit van Gent, geeft een overzicht van de ziekte en de behandeling. ,,Het moeilijkst voor de patiënten is het onbegrip van de omgeving.” -
VIDEO
Roep om compensatie voor kleinere feesten: ‘Rijk draagt schuld’
Ook kleinere dorpsfeesten moeten financiële compensatie kunnen krijgen als ze door de aangescherpte coronamaatregelen opeens moeten worden afgeblazen. Dat stellen verschillende burgemeesters die evenementen in hun regio’s afgelast zien worden. Het rijk zou door de leus ‘Dansen met Janssen’ verkeerde verwachtingen hebben gewekt. -
PREMIUMReconstructie
Op advies van de overheid gingen we ‘dansen met Janssen’, maar toen raakten we besmet
Rutte en De Jonge erkenden vandaag alsnog dat de versoepelingen van juni te snel kwamen. De losse regels, veel inhaalfeestjes en een lek toegangssysteem leidden tot een vierde coronagolf. ,,Was dansen met Janssen nou wel zo handig?’’
-
Met video73
Agractie-voorman: Meermaals gebeld met premier Rutte, maar geen toezeggingen
Premier Mark Rutte heeft gisteren en vandaag gebeld met voorzitter Bart Kemp van de boerenorganisatie Agractie Nederland. De premier deed in die gesprekken geen toezeggingen om het stikstofconflict vlot te trekken. Dat zegt Kemp donderdagmiddag in een video die is verspreid via sociale media. -
commentaar122
Elk land krijgt de premier die het verdient
Mark Rutte wordt verweten geen visie te hebben, maar zodra hij met iets komt, is de vraag wat dat per huishouden kost, schrijft Hans Nijenhuis in dit commentaar. -
PREMIUMExperts
Met het hele gezin op elkaars lip: waarom vakantie voor echtscheiding kan zorgen
Na de zomer piekt het aantal relatiebreuken. Wat veroorzaakt een vakantiescheiding? En kun je voorkomen dat je huwelijk verongelukt tijdens je vrije dagen? Experts leggen uit en geven tips.