Stemmen tellen nu niet goed genoeg

Gemeenten vinden het niet langer verantwoord om verkiezingen op dezelfde manier te organiseren zoals we het tot nu toe doen. De enorme stembiljetten, het rode potlood waarbij tellers vaak moeten zoeken welk bolletje er precies gekleurd is en oververmoeide medewerkers van een stembureau die tot diep in de nacht aan het werk zijn, leiden er toe dat de kans op fouten toeneemt. Hoe vaak dat gebeurt, bleek bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. In 24 gemeenten werden de stemmen herteld. Uit een inventarisatie van de NOS bleek dat acht van de tien partijen na een hertelling een ander aantal stemmen kreeg dan voor de hertelling. In zes gemeenten leidde de hertelling tot een nieuwe zetelverdeling. Het is onwaarschijnlijk dat in de ruim 300 andere gemeenten waar is gestemd de telling wel foutloos verliep.

Alternatieven zijn er wel, maar ze zijn stuk voor stuk omstreden. Stemcomputers zijn in 2007 aan de dijk gezet, omdat van een afstandje kon worden afgelezen wat iemand had gestemd, waardoor het stemgeheim in gevaar was. Sindsdien wordt gestoeid met alternatieven. Tot nu toe wordt echter elk experiment door de Tweede Kamer tegengehouden. De laatste jaren is de angst gegroeid dat de uitslag door hackers kan worden beïnvloed. Een voorstel om computers ook de stem te laten uitprinten, zodat de uitslag altijd met een handmatige telling kan worden gecontroleerd, liep stuk op de kosten. De aanschaf kon wel eens 250 miljoen euro gaan kosten, was de schatting twee jaar terug. Daarnaast was er de angst dat de apparatuur het op verkiezingsdag kon begeven. Ook het idee om telmachines aan te schaffen voor de huidige papieren stembiljetten, belandde ergens op een stapel.

Toch moet de politiek zich over de koudwatervrees heen zetten. Het is bizar dat we in een tijd waarin de overheid alles digitaliseert en beweert dat alles veilig kan, niet in staat zouden zijn om veilig elektronisch te stemmen. Doe dan beter je best. In elk geval is het handmatig tellen zoals het nu gebeurt aantoonbaar onnauwkeurig. Uiteindelijk ondermijnt dat het vertrouwen in ons democratische proces.