Protesterende verpleegkundigen bij het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam © Frank de Roo

Streep door gehate wet over rol verpleegkundigen

Het omstreden wetsvoorstel BIG II, waarover verpleegkundigen afgelopen zomer de barricaden op gingen, is definitief van de baan. Dat heeft minister Bruins (Medische zorg) besloten, maakt hij vandaag bekend. Het plan kon nauwelijks meer op steun rekenen binnen de beroepsgroep.

Edwin van der Aa 09-10-19, 07:01 Laatste update: 09-10-19, 07:45

De onrust bij verpleegkundigen weerspiegelt ook een al langer bestaande onvrede onder de beroepsgroep
Alexander Rinnooy Kan (verkenner)

Bruins legt een toekomstige deal over een betere functie-indeling en taakverdeling op de werkvloer nu helemaal in handen van zorgwerkgevers en verpleegkundigen. ,,Ik ben voornemens de partijen op korte termijn uit te nodigen voor een gezamenlijk gesprek", aldus de minister daarover.

Vooral ervaren verpleegkundigen klommen afgelopen zomer op de barricades, omdat ze vreesden dat nieuwe afspraken in zorgland funest zouden zijn voor de waarde van hun diploma, hun beroepseer én hun takenpakket. In het gehate wetsvoorstel werd een zogeheten regieverpleegkundige ingevoerd bij het zorgregister (BIG), die aanvullende taken zou krijgen.

De woede hierover kostte de top van de beroepsvereniging, V&VN, de kop. Ook omdat die dit voorjaar akkoord ging met een overgangsregeling, waardoor verpleegkundigen met een mbo-opleiding of verouderd intern diploma extra toetsing en scholing moesten doorstaan. Overigens stemden zorgwerkgevers en vakbonden hier eveneens mee in.

Verkenner trekt conclusies

Vervolgens stelde de minister een ‘verkenner’ aan, D66-coryfee Alexander Rinnooy Kan, om te peilen hoe het verder moest. Rinnooy Kan constateert nu in een brief aan de minister dat ‘het draagvlak voor het wetsvoorstel inmiddels zo goed als verdwenen is’.

Partijen plaatsten volgens hem niet alleen vraagtekens bij de overgangsregeling en de nieuwe functie van regieverpleegkundige, ‘maar ook bij de algehele noodzaak om langs een wettelijke route meer variatie in het verpleegkundige beroep mogelijk te maken’.

Daarnaast ziet de voormalig SER-voorzitter nog iets heel belangrijks: de onrust bij verpleegkundigen ligt veel dieper dan de ophef over het voorgenomen wetsvoorstel alleen. Rinnooy Kan: ,,Het weerspiegelt ook een al langer bestaande onvrede onder de beroepsgroep. Een onvrede die verband hield met een gevoel van onderwaardering en met een ervaren gebrek aan begrip.”

Het gevoel dat de buitenwereld geen idee heeft van de problemen waarmee verpleegkundigen dagelijks worden geconfronteerd, wordt volgens hem versterkt door de toegenomen zorgzwaarte en werkdruk. Ook personeelstekorten en het hoge ziekteverzuim helpen niet.

Minister vol begrip

Ik vind het van groot belang dat de stem van de verpleegkundige in de instelling luid en duidelijk klinkt
Minister Bruins (Medische zorg)

Minister Bruins reageert hier vol begrip op. ,,Verpleegkundigen zijn de top dogs van de zorg. We hebben ze heel hard nodig. Als zij het gevoel hebben onvoldoende te worden gewaardeerd, dan wil ik heel graag dat werkgevers en werknemers dat thema benoemen. Anders doe ik het. Want ik vind het van groot belang dat de stem van de verpleegkundige in de instelling luid en duidelijk klinkt.”

Concreet stelt Rinnooy Kan vast dat verpleegkundigen het verdienen zowel op de werkvloer als binnen de leiding van hun organisaties duidelijker gehoord te worden. Door verpleegkundige adviesraden meer ruimte te geven of via verpleegkundige vertegenwoordigers in besturen van zorginstellingen.

Er is al politieke steun van rechts tot links voor dit voorstel van de D66‘er. Vorige maand nog bepleitten VVD en GroenLinks zelfs samen dat elke zorginstelling, van ziekenhuis tot verpleeghuisgroep, een Chief Nursing Officer in de Raad van Bestuur zou moeten zetten.

Toch denkt VVD’er Bruins niet gelijk aan nieuwe wetgeving op dit punt. ,,Ik zou heel graag eerst horen van werkgevers en werknemers in de verpleegkundige zorg welke oplossingen zij voor zich zien.”

Nieuwe gesprekken tussen alle partijen

De verkenner wil in ieder geval graag zien dat dat nieuwe gesprekken tussen alle partijen niet meer voor een splitsing zorgen binnen de beroepsgroep. Zorgwerkgevers en -werknemers moeten samen komen tot een goede functie-indeling en een bijbehorend waarderingssysteem waarmee iedereen kan leven, vindt Rinnooy Kan.

De minister voor Medische zorg nodigt de betrokken partijen snel uit aan tafel. Bruins: ,,Van belang voor mij is vooral dat ze er sámen uitkomen, en dat het gesprek leidt tot een duurzame oplossing voor een wens die de beroepsgroep zelf al decennia heeft.”