Te trage asielprocedure miljoenenstrop voor kabinet

Volgend jaar gaat dat bedrag oplopen met nog eens 17 miljoen euro, verwacht staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel), zo schrijft ze in een brief aan de Tweede Kamer.

Een belangrijke oorzaak van de vertragingen is een eigen fout van de overheid, omdat het in 2017 besloot te bezuinigen op de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Daardoor duurt het langer voordat het besluit valt of iemand recht heeft op asiel. Al speelt ook mee dat voorheen veel mensen uit Syrie overkwamen, waarbij het gemakkelijker te beslissen was dat zij recht hadden op asiel. Nu komen er meer asielzoekers uit landen waarbij helemaal geen of een kleine kans is op een verblijfsvergunning.

De vertragingen raken nu juist ‘mensen die een reële kans maken op asiel, bijvoorbeeld omdat ze uit een oorlogsgebied komen’, schrijft Broekers-Knol. Zij wil dat de IND die groep het komende half jaar gaat ‘prioriteren’, zodat hun wachttijd slinkt.

Toch zegt de staatssecretaris in haar brief de situatie nog niet de baas te zijn. ,,Het zal het de komende tijd ook nog voorkomen dat mensen zo lang moeten wachten dat ze naar de rechter kunnen stappen voor een schadevergoeding. De oplossing hiervoor is dat we de doorlooptijden bij de IND verkorten. Daar spannen we ons nu maximaal voor in.’’

Ook kondigt zij een extern onderzoek uit naar de IND. Daarnaast komt er extra personeel in dienst, tot eind 2020 nog eens 300 (FTE) personen, die kunnen besluiten op asielaanvragen. ,,Dat aantal komt bovenop de 350 fte die sinds 2018 al is aangenomen,’’ schrijft Broekers-Knol. ,,Dit zal niet meteen respijt bieden, want de nieuwe medewerkers moeten eerst worden opgeleid. Ook de recent licht verhoogde instroom zorgt voor meer werkvoorraad.’’

Broekers-Knol verwacht wel dat in 2021 ‘het grootste deel van de aanvragen’ weer binnen de wettelijke termijn zal worden afgedaan. ,,Doordat het kabinet eerder dit jaar al besloot om de IND voortaan stabiel te financieren, zouden achterstanden in de toekomst voorkomen moeten worden. Voor de asielketen wordt jaarlijks 100 miljoen euro extra uitgetrokken.’’

De problemen in de asielketen spelen al jaren. Zeker vertragingen in het stelsel waren  reden om eerder al een commissie in te stellen. Die concludeerde dat de regelgeving deugd, maar dat er gewoon te veel schort aan het uitvoeren daarvan. Broekers-Knol borduurt daarom verder op de conclusies van dat onderzoek, maar erg veel resultaat heeft zij nog niet geboekt, blijkt wel uit haar brief. Het probleem lijkt verre van gekeerd, nu de Staat ook voor het eerst miljoenen kwijt is aan schadevergoedingen.