Tussenpaus als opvolger Pechtold?

De nieuwe D66-leider voor de lange termijn is namelijk momenteel niet per se een van de D66’ers die in de Tweede Kamer zitten. Sterkhouders van de partij als Sigrid Kaag en Kajsa Ollongren zitten immers nu in het kabinet als minister.

Omdat de plek als fractieleider in de Tweede Kamerlid een huidig fractielid moet zijn, is het allerminst gezegd dat de werkelijke partijleider, het gezicht voor de komende jaren, uit hun midden zou komen.

Veel waarschijnlijker is het dat de fractie een ervaren Kamerlid kiest dat ‘op de winkel past’, terwijl de partij zich voorbereid op het aanstellen van de echte opvolger van Alexander Pechtold. Voor die plek worden Kaag en Ollongren genoemd als favorieten, maar vooralsnog zou de fractie het zomaar met een ‘tussenpaus’ kunnen moeten doen.

In dat geval gooien Onderwijs-specialist Paul van Meenen en Buitenland-woordvoerder Sjoerd Sjoerdsma hoge ogen. Wellicht ook zorg-specialist Vera Bergkamp, of de huidige vicefractievoorzitter Kees Verhoeven. In de verder erg jonge fractie zijn zij het meest ervaren en vertolkten ze al sleutelrollen. Verhoeven is al sinds 2010 Kamerlid, de anderen kwamen in 2012 in het parlement en drukten binnen de partij een stempel. Zo was Sjoerdsma jarenlang campagneleider van de partij, Bergkamp was belangrijk als fractiesecretaris en Van Meenen gold als een van de slijpstenen voor Pechtold. Met hem sprak hij geregeld over de koers die de fractie voer. Zo’n rol had Kees Verhoeven ook.

Overigens zou Pia Dijkstra, hoewel een zeer bekend gezicht, geen voor de hand liggende kandidaat zijn. Binnen de fractie wordt betwijfeld of zij daarvoor de leiderschapskwaliteiten en ambities zou hebben. 

In de fractie zitten overigens wel aanstormende talenten van wie de partij verwacht dat zij op termijn een belangrijke positie gaan pakken. Maar voor deze 'kroonprinsen' komt een leiderschapswissel wellicht nog te vroeg. Zo wordt Rob Jetten al een opvolger genoemd, net als Jan Paternotte die voor zijn Kamerlidmaatschap meters maakte in Amsterdam. Maar als de partij hen nu voor de leeuwen gooit, lopen zij mogelijk ook schade op nu juist D66 de laatste tijd onder vuur ligt. Als regeringspartij lukt het bijvoorbeeld nog niet om de ambitieuze klimaatplannen uitgevoerd te krijgen. De partij zal beducht zijn dat onervaren leiders als zij dat meteen aangesmeerd krijgen en hun carrière in de knop breekt.  

D66 zou daarom kunnen wedden op Kaag of Ollongren. Kaag wordt geroemd binnen de partij, als iemand met frisse ideeën. Zo viel een speech  van haar recent erg in de smaak binnen de partij. Kaag kraakte kritische noten over populisme en kwam met een typische D66-visie tegen racisme en nationalisme. 

Ollongren kent een minder vlotte start als minister, omdat ze de afschaffing van het referendum en de inlichtingenwet voor elkaar moest zien te boksen. Maar ze geldt wel als ervaren bestuurder. Eerst als topambtenaar in Den Haag - daarna als wethouder in Amsterdam.