Tweede Kamer: Vermoorde Humeyra (16) moet de ‘laatste’ zijn geweest

Anne Faber. Joost Wolters. Els Borst. Laura Korsman. Linda van der Giessen. En nu ging het debat dan over de Rotterdamse scholiere Humeyra (16). Allemaal moorden die –zeker in het geval van Humeyra- voorkomen hadden kunnen worden als hulpinstanties niet hadden gefaald.

In de Tweede Kamer klonk daarom vandaag, in een debat over wat er allemaal mis was gegaan rond de dood van het meisje, een unanieme roep aan minister Ferd Grapperhaus: zorg dat zij de laatste was. En: zorg dat hulpinstanties de zaken op orde krijgen.

Humeyra (16) stapte in de loop van 2018 om de haverklap naar de politie om melding te doen van stalking door haar ex-vriend Bekir E. (32). Hij achtervolgde haar, stuurde voortdurend vervelende appjes en mishandelde haar zelfs. Een contactverbod mocht kennelijk niet baten.

Maar, zo ondervindt Humeyra, contact met de politie evenmin. In totaal heeft ze er dik 28 contacten met de politie opzitten als ze toch nog een volgende keer langsgaat. Aan liefst 50 verschillende agenten doet ze haar verhaal. Maar hoewel haar grieven bekend zijn bij verschillende instanties, neemt ‘niemand de regie’, zal de inspectie Justitie en Veiligheid later oordelen. Bij het meisje was ‘onvoldoende aandacht’ voor haar bescherming. Organisaties werkten langs elkaar heen en informatie werd ‘zeer beperkt gedeeld’.

Het trieste gevolg: zeven dagen na haar laatste aangifte doodt E. het meisje in de fietsenstalling van haar school.

Die schuldbekentenis echoot de boetedoeningen die volgden op de moorden op Anne Faber, Joost Wolters en Els Borst. Ook toen bleken er uiteenlopende fouten te zijn gemaakt.

Het kabinet voelt de hoogst mogelijke haast om nieuwe drama’s te voorkomen, zei minister Grapperhaus. Zo moeten aangeefsters van dreiging en stalking voortaan één aanspreekpunt krijgen en komt er meer training voor het herkennen van stalking. En er moeten, want dat gebeurde bij E. niet, vaker enkelbanden worden ingezet.

Die maatregelen komen bovenop de regelingen die inmiddels al getroffen worden sinds de dood van Els Borst, Anne Faber en Joost Wolters.

Zo krijgen veroordeelden niet langer verlof als er geen gedegen ‘risicotaxatie’ ligt waarin gevaren in kaart zijn gebracht. Ook zijn er nieuwe regels over hoe instanties en behandelaars informatie moeten uitwisselen. En er zijn wetten gemaakt voor strenger toezicht op een gevangene tijdens zijn straf, zeker als de voorwaardelijke vrijlating dichterbij komt. Net als een wet die het onmogelijk maakt om opgelegde straffen níet uit te zitten. En een die ervoor zorgt dat er meteen wordt ingegrepen als een voorwaardelijk vrijgelaten veroordeelde toch weer in overtreding is.

Hoe daadkrachtig dat ook klinkt, lijkt het kabinet vooral bij herhaling gaten te dichten om systeemfouten te voorkomen. En niet altijd snel genoeg. 

Tweede Kamerleden zoeken dan ook nóg meer middelen. De verdeeldheid is echter groot. Het CDA wil een rol voor de burgemeester, de SP vaker contactverboden, de PVV wil falende agenten, officieren van justitie en reclasseringsmedewerkers ontslagen hebben. Zo willen alle Kamerleden iets, maar weinigen hetzelfde.

,,Ik weiger te denken dat we er zijn als we zeggen: we doen er nog wat maatregelen bovenop en dan zijn we er wel,’’ concludeerde CDA’er Chris van Dam, onbedoeld, wat machteloos.

Grapperhaus wilde wel toezeggen dat hij persoonlijk met een ronde ‘door het land’, vooral langs politiebureau’s,  wil gaan controleren of het pakket aan ingrepen goed wordt ingevoerd. Ook de inspectie gaat over twee jaar nog eens inventariseren hoe het met alle plannen gaat.

De slotsom is niettemin dat de jongste maatregelen van het kabinet voorlopig de remedie zullen moeten blijken te zijn.