VVD-Kamerlid Han ten Broeke stapt op om ‘ongelijkwaardige’ relatie met medewerkster

UpdateTweede Kamerlid Han ten Broeke (49) stapt op als Kamerlid. Dat heeft hij laten weten in een verklaring. De reden is een ‘intieme en ongelijkwaardige relatie’ met een destijds 25-jarige medewerker van de fractie. ,,Dit had nooit mogen gebeuren.’’

Tobias den Hartog 30-08-18, 12:37 Laatste update: 15:51

De affaire is altijd stilgehouden, maar nu HP/De Tijd een artikel heeft gemaakt, besloot Ten Broeke naar buiten te treden en zijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Volgens de vrouw was er overigens geen sprake van een relatie, maar van ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’. Ze deed uiteindelijk echter geen aangifte.

In een eigen verklaring schrijft ze dat 'de lezing' dat de twee een relatie hadden 'haaks staat' op haar lezing. ,,Er heeft inderdaad een voorval plaatsgevonden,'' schrijft ze.

Ongelijkwaardig

Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren
Han ten Broeke

Ten Broeke en de vrouw kregen volgens hem in 2013 een ‘kortstondige en intieme relatie’. Het ging om een ‘jongere medewerkster van de fractie’ die inmiddels niet meer bij de partij werkt. De VVD’er erkent dat het om ‘een ongelijkwaardige relatie’ ging. ,,Niet in de zin van macht of gezag, maar wel gezien het feit dat ik Kamerlid was en zij een medewerkster van midden twintig.’’

Ten Broeke schrijft in een verklaring: ,,Als ik daar nu op terugkijk, had ik mijzelf dat nooit mogen toestaan. Het was niet oké, had niet mogen gebeuren en zal nooit meer gebeuren.’’

De VVD’er zegt dat hij toenmalig fractievoorzitter Halbe Zijlstra op de hoogte heeft gesteld. Ook ‘van het feit dat de medewerkster mij beschuldigde van seksueel grensoverschrijdend gedrag’.

Aangifte

Zijlstra zou daarop de medewerkster hebben ‘voorzien van een advocaat’ en ‘haar hebben aangeraden aangifte te doen’. Ten Broeke heeft de aantijging ‘met kracht weersproken’.

Uiteindelijk wilde de medewerkster ook geen aangifte doen, stelt Ten Broeke. ,,Dat leidde vier weken later tot een juridische overeenkomst waarin we ‘agree to disagree’ afspraken en overeenkwamen de kwestie te laten rusten en erover te zwijgen. En zo is het de afgelopen vijf jaar gegaan.’’

Zijlstra

Volgens Ten Broeke vond Zijlstra de ‘getroffen afspraak’ wel ‘onbevredigend’. De fractieleider zou daarop de kwestie hebben voorgelegd aan de integriteitscommissie. ,,De commissie heeft zowel met mij, de medewerkster, als ook de fractieleiding gesproken’’, schrijft Ten Broeke.

Het lijkt erop dat die commissie geen hard oordeel velde, want volgens Ten Broeke zou hij ‘met de gesloten overeenkomst’ door kunnen gaan als Kamerlid en kon hij ‘de afgelopen vijf jaar blijven functioneren’.

Volgens de vrouw maakte ze haar 'leidinggevende' melding van 'een voorval' in plaats van een relatie. ,,Na een intens proces van gesprekken tussen beide partijen, onze advocaten, gesprekken binnen de fractie en een onderzoek door de integriteitscommissie van de VVD, heb ik besloten om geen aangifte te doen. Over de reden daarvan kan en wens ik geen uitspraken te doen. Wel vind ik het kwetsend en verdrietig dat dit verhaal op deze wijze in de publiciteit komt. Vijf jaar geleden gold al: ‘we agree to disagree’. Daarom zou het buitengewoon onverstandig zijn om deze zaak nu alsnog over te doen in de media. Ik ben ervan overtuigd dat niemand daar iets mee opschiet. Ik beschouw de zaak, toen en nu, als afgedaan.”

Ministerschap

Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen

Over Ten Broeke ging het gerucht op het Binnenhof dat hij vanwege een affaire nooit in aanmerking zou kunnen komen voor een ministerschap of baan als staatssecretaris. Hij ontkent met klem dat dit zo is. ,,Bij de formatie was het glashelder dat Halbe Zijlstra vóór mij in de rij stond’’, schrijft de VVD'er.

Toen Zijlstra aftrad, zou Ten Broeke zelf de boot hebben afgehouden. ,,Niemand hoefde daarover na te denken, ik kon simpelweg geen minister worden. Want nog voordat de kwestie rond Halbe speelde, zat ik al in een medisch traject waardoor ik een paar maanden uit de roulatie ben geweest. Inmiddels gaat het beter.’’

Toch kan Ten Broeke niet langer aanblijven als Kamerlid, stelt hij in zijn verklaring. ,,Nu is de kwestie openbaar geworden en is een situatie ontstaan die ik niet kan beheersen. Dat wil ik mijn familie, vrienden, mijzelf, maar zeker ook mijn fractiegenoten en partij, niet aandoen.''

Onbeheersbare gevolgen

Hij schrijft: ,,Ik heb de afgelopen dagen goed nagedacht over de onbeheersbare gevolgen van deze publicatie. In dit vak leef je in een glazen huis en mag je integriteit geen onderwerp van discussie worden. Daarom heb ik, hoewel ik mijzelf en anderen recht in de ogen kan aankijken, toch besloten mijn Kamerlidmaatschap neer te leggen. Ik neem deze beslissing met pijn in mijn hart, want ik heb mij de afgelopen jaren met volle overtuiging en enthousiasme ingezet.''

Dijkhoff

Huidig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zegt het 'besluit' van Ten Broeke te 'respecteren'. ,,Los van de fout die hij zelf ook onderkent, was Han een Kamerlid met veel gezag in de Kamer en in binnen- en buitenland. Voor velen in de fractie en de partij was hij een mentor en blijft hij een dierbare vriend.”

76 zetels

Het opstappen van Ten Broeke heeft waarschijnlijk geen gevolgen voor de stabiliteit van het kabinet. De coalitiepartijen hebben een kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer, 76 zetels, maar die komt niet in gevaar. Omdat Ten Broeke zijn zetel afstaat aan zijn partij, komt er een vervanger uit VVD-gelederen. Historicus Tobias van Gent uit Zeeland is de eerste die hiervoor in aanmerking komt.

HP/De Tijd stelt dat Halbe Zijlstra aan het tijdschrift heeft bevestigd dat 'naar aanleiding van dit voorval' de gedragsregels voor VVD-Kamerleden zijn aangepast. Sindsdien zou de regel gelden dat relaties op de werkvloer bij de VVD 'niet zijn toegestaan'. Huidig fractieleider Dijkhoff zegt nu daarom ook dat als hij destijds fractievoorzitter was geweest 'Ten Broeke niet had door had kunnen gaan' als Kamerlid.

#Metoo

Opmerkelijk is overigens dat onlangs werd besloten geen onderzoek te laten doen naar #Metoo-affaires in de Tweede Kamer. Tweede Kamervoorzitter Arib wilde zo'n onderzoek, toen aan het licht kwam dat een medewerker van GroenLinks een stagiaire seksueel had geïntimideerd. De partijen in het parlement achtten het echter niet nodig, zo werd besloten in het bestuur van de Tweede Kamer. Zij vonden dat partijen fractiemedewerkers zelf hebben aangenomen en daarom kwesties zelf moeten oppakken.