Het kabinet rekent voor 2020 met een gemiddelde basispremie van 1421 euro, 37 euro meer dan de huidige premie (1384 euro). Deze premie, die pas over anderhalve week officieel bekend wordt, is een richtlijn voor zorgverzekeraars. Zij bepalen in het najaar zelf hun concurrerende tarieven; die zullen waarschijnlijk nog lager uitpakken.

De zorgpremie stijgt iets doordat, vanwege de goede economie, lonen en prijzen in de zorg oplopen. De zorgkosten zijn ook hoger door extra zorg vanwege de vergrijzing, betere behandelingen en omdat medische hulpmiddelen of medicijnen aan het basispakket zijn toegevoegd. 

De huidige coalitie (VVD, CDA, D66 en ChristenUnie) heeft al eerder afgesproken dat het verplichte eigen risico deze regeerperiode gelijk blijft. Iedereen betaalt ook in 2020 standaard 385 euro voor basiszorg. De premie kan overigens dalen als mensen vrijwillig het eigen risico verhogen tot maximaal 885 euro. 

De zorgtoeslag, een compensatie voor de zorgkosten van mensen met lagere inkomens, is gekoppeld aan de premie. De verwachting is volgens ingewijden zelfs dat de zorgtoeslag volgend jaar harder zal oplopen dan de premie, wat voor deze groep een koopkrachtstijging betekent. 

_{Verder lezen na de foto}

Verzekeraars reageren voorzichtig, maar zijn niet verbaasd over de gestegen premie. ,,De door het kabinet gebruikte rekenpremie is afgelopen jaren steeds omhoog gegaan”,  zegt Aad de Groot, directeur van DSW. ,,Met de huidige loonstijgingen ligt een toename voor volgend jaar voor de hand. Zestig procent van de zorgkosten zit in de medewerkerssalarissen. Als die dus stijgen, stijgt de premie mee.”

Tegelijk is er veel rond de premie onduidelijk, stelt de topman van DSW, dat traditiegetrouw de week na Prinsjesdag altijd als eerste met de premie naar buiten komt. ,,Zoveel elementen spelen mee, deze stijging zegt op zichzelf niet zoveel. Pas na Prinsjesdag kennen we de daadwerkelijke budgetten en kunnen we aan het rekenen.” 

Ook Zilveren Kruis houdt slagen om de arm. ,,Wij zijn net pas begonnen te kijken naar de premies voor volgend jaar”, zegt Christine Rompa. ,,We hadden geen daling verwacht, maar de uiteindelijke premie hangt er ook van af of het kabinet nog met pakketmaatregelen komt. Dat weten we nu niet. Ook de onderhandelingen over dure medicijnen spelen mee. We weten daar nog veel niet over.”

Zelf komt Zilveren Kruis pas in november met de premie.  ,,We willen eerst de ziekenhuisdeclaraties tot en met september binnen hebben. Dan hebben we pas een goed beeld.” Hetzelfde zeggen zorgverzekeraars Menzis en VGZ.

Peter Ruys, directeur van online zorgvergelijker Zorgkiezer, wijst er op dat een stijgende premie weinig zegt over de uiteindelijke basispremies die verzekeraars dit najaar bekendmaken. ,,Afgelopen jaren zat het kabinet er negen op de tien keer faliekant naast.” Zelf noemt hij de stijging van 37 euro beperkt. ,,Maar het ligt wel in de lijn der verwachting, nu is afgesproken dat de curatieve zorg maximaal 1 procent duurder mag worden.” 

Van invloed zijn ook nog de afspraken over de collectiviteitskortingen. Mogen verzekeraars nu nog maximaal 10 procent korting op de basispolis geven, volgend jaar is dat hoogstens vijf procent. ,,Dat betekent dat de brutopremie iets omlaag zal gaan, want verzekeraars stellen die nu hoger in om vervolgens korting daarop te geven.” 

Al met al zou alles bijelkaar genomen de premie gelijk kunnen blijven of licht omhoog gaan, denkt Ruys van Zorgkiezer. 

Hoe voorzichtig zorgverzekeraars zijn, zo uitgesproken kritisch reageren Kamerleden van de oppositie op de gelekte zorgpremie. ,,Wij kunnen makkelijk praten over een verhoging van een paar tientjes op jaarbasis, maar voor veel mensen is dit weer een extra kostenpost”, zegt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet. ,,We willen daarom een premieverlaging zien, betaald via de belastingen. Zodat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.”

SP‘er Maarten Hijink vindt de optelsom van het eigen risico plus een alsmaar oplopende premie ‘onhoudbaar', laat hij weten. ,,Middeninkomens draaien op voor dit zorgstelsel, we moeten toe naar meer solidariteit tussen arm, en rijk.”

De PvdA zal morgen een debat aanvragen over de stijgende zorgpremie. Kamerlid Lilianne Ploumen: ,,Iedereen moet zeker zijn van goede, maar ook betaalbare zorg. Het kabinet moet in de bres springen voor middeninkomens die dit in hun portemonnee gaan voelen.”     

Fleur Agema (PVV) stelt dat de zorgpremie ieder jaar hoger wordt, maar dat Nederlanders daar steeds minder voor terugkrijgen. ,,Er blijft steeds meer aan de strijkstok hangen. De ministers hebben de verkeerde focus: zorg schrappen in plaats van het systeem aanpakken.”

De zorgwoordvoerders van de coalitiepartijen in de Tweede Kamer willen niet voor Prinsjesdag reageren op de gelekte zorgpremie.