Corrie wil niet opgesloten doodgaan
Acht dementerende ouderen in Leerdam komen al drie zomers op rij zelden buiten. De gesloten afdeling in hun verpleeghuis heeft geen veilig afgesloten terras of balkon. En het komt er ook niet. Familieleden zijn wanhopig. 'Ik kan het niet aanzien. Terwijl het personeel hier zó zijn best doet.'
Delen per e-mail
Het zorgpersoneel hier verdient echt een gouden stoel in de hemel
,Ik wil niet opgesloten doodgaan.'' Dat zei Corrie Venus-De Ruiter (98) altijd, voordat ze dement werd. Met haar woorden in zijn achterhoofd komt haar zoon Gerrit Venus (73) haar dus elke dag halen voor een ommetje, soms twee keer per dag. Het is de enige buitenlucht die ze krijgt. De rest van de tijd zit ze, met zeven medebewoners, in Hornstaete, een wooncomplex van het Leerdamse verpleeghuis Lingesteyn, op de gesloten afdeling.
Vaak zit Johanna van den Hof (82) naast haar al even verlangend naar buiten te kijken. De twee zijn al eens bijna 'ontsnapt' toen de deur per abuis openstond.
Hun afdeling, in het voorjaar van 2013 opgeleverd met de rest van het gebouw, heeft als enige geen eigen terras of balkon. ,,Als ze naar buiten willen, kunnen ze naar de grote tuin bij de andere afdeling. Dat is maar 20 meter verderop,'' bevestigt woordvoerster Netty Kros van Rivas, waar Lingesteyn onder valt.
In de praktijk is die 20 meter vaak onoverbrugbaar. Niet alleen omdat de deur simpelweg op slot zit, ook omdat de bewoners van De Plataan zonder begeleiding absoluut de deur niet uit mogen. Zelfs al is het maar 20 meter. ,,Er moet altijd, vanwege de veiligheid, een mantelzorger, familielid of personeelslid mee,'' zegt Kros. Dat moet volgens haar ook op de andere afdelingen, waar de buitendeur wel direct aansluit op een afgeschermd terras of balkon.
Waarom zitten de bewoners van die andere afdelingen dan wel regelmatig zelfstandig buiten? Dat vragen de familieleden van vier cliënten zich af. Kleindochter Carla Venus weet het eigenlijk wel: ,,Het is natuurlijk veel gemakkelijker om mensen buiten te laten zitten en toezicht te houden als het pal naast de afdeling is.'' Juultje Looten, dochter van bewoner Willem Looten (85): ,,Als ik bij Hornstaete kom aanlopen en het is mooi weer, dan zitten de bewoners van de andere afdelingen vaak wél buiten.''
Tuinieren
De aanblik van zonnende buren zou de drang om de deur uit te lopen nog groter maken. 'Ik heb niks gedaan! En toch mag ik niet naar buiten!,' roept mevrouw Van den Hof vaak, volgens haar dochter Jolanda (50). ,,Vroeger liep ze vanuit haar eigen huis zo de achtertuin in. Lekker tuinieren. Nu kan dat niet. Ze zegt vaak: 'Ik wil de tuin in, maar dat mág niet hier.' Het is te triest voor woorden. Ik probeer zo vaak mogelijk bij mijn moeder langs te gaan, zodat ze naar buiten kan. Maar ik heb zelf ook een gezin en een hypotheek, ik moet werken.''
Het zorgpersoneel in Hornstaete heeft volgens haar simpelweg geen tijd om de acht, veelal verwarde bewoners zowel buiten als binnen in de gaten te houden. ,,Het personeel hier doet al alles wat het kan.''
Corrie Venus-De Ruiter en Johanna Van den Hof hebben nog mazzel, met familieleden die zo vaak mogelijk langskomen. Er zijn medebewoners die nóóit buiten zijn. Gerrit Venus ziet dat met lede ogen aan. Hij mag dan zelf 70-plusser en hartpatiënt zijn; als het even kan, neemt hij bij de wandelingen niet alleen zijn moeder, maar ook een medebewoner mee. Zij willen immers ook weleens de wind in de haren voelen. ,,Ik kan het van mijn moeder niet aanzien, maar van de andere bewoners evenmin,'' zegt hij. ,,Niet iedereen heeft familieleden die beschikbaar zijn.''
Als het lukt, gaat het gezelschap naar een terras of een bankje in de buurt. Zodra zijn moeder de wind langs haar gezicht voelt, de bloemen ruikt en de zon voelt schijnen, wordt ze kalm. Ook al kan ze het misschien niet meer zo goed uitdrukken: ,,Je ziet het echt aan haar,'' zegt kleindochter Carla Venus. ,,Toen ze jonger was, zat oma áltijd buiten.''
Eind vorige maand had één van de verzorgers, die volgens kleindochter Carla 'hun benen uit hun lijf rennen', tijd om mevrouw Venus naar buiten te begeleiden. Samen een kopje thee. Even maar, want de zuster moest al gauw terug naar binnen: ze kan immers niet op twee plaatsen tegelijk zijn als een andere bewoner hulp nodig heeft. ,,Mijn oma wilde niet naar binnen,'' vertelt Carla Venus geëmotioneerd. ,,Ze was zo van slag omdat ze naar binnen moest, dat ze opstandig werd. Daarbij struikelde ze over haar eigen benen en brak ze haar pols.''
Niemand valt iets te verwijten, wil ze absoluut benadrukken: ,,Dat ze haar pols brak, ligt niet aan het personeel, maar is een indirect gevolg van het feit dat er geen terras is. Het zorgpersoneel hier verdient echt een gouden stoel in de hemel,'' zegt de kleindochter. Want ook medewerkers snakken volgens haar vader Gerrit Venus naar een veilige, overzichtelijke buitenruimte. ,,Daar hebben ze vaak om gevraagd.''
Smeekbedes
Maar voor de acht in De Plataan blijft buitenlucht een uitzondering, een luxe. Net als de afgelopen jaren. ,,De regiomanager zei: 'Als we hier geld voor vrijmaken, komt de volgende straks nog om tuinstoelen vragen'.'' Het maakt Carla Venus woedend. Tot tranen toe.
Smeekbedes hebben tot nu toe niets opgeleverd. Venus liet uitrekenen hoeveel een simpel hek kost: 1500 euro. In een brief, die ze schreef aan Pieter de Kort, voorzitter van de raad van bestuur, biedt ze aan dat zelf te betalen. Hij heeft niet gereageerd. ,,Een heel mooi gebaar,'' reageert Netty Kros van Rivas nu desgevraagd. ,,Maar met alleen een hek zijn we er nog niet. Er moeten terrastegels bij, bovendien staat Hornstaete op een voormalige vijver. Dat vergt technisch onderzoek en ook dat kost geld.'' Volgens haar al met al een veelvoud van de aangeboden 1500 euro. ,,We bekijken ieder jaar de mogelijkheden en voor dit jaar is hier niet voor gekozen.'' Of het afgesloten terras er volgend jaar wel komt, kan ze niet garanderen. ,,We bekijken elk jaar opnieuw waarin we gaan investeren.''
,,Droevig,'' vindt Juultje Looten, dochter van bewoner Willem Looten. Ook zij komt meerdere keren per week langs. ,,We dachten in het begin nog: er komt vast een hek. Maar het is er niet.''
Een andere cliënte, die nog maar 65 jaar is, maar door dementie op de gesloten afdeling van De Plataan is beland, heeft zelf altijd in de zorg gewerkt, wat het volgens haar dochter Rianne Giltjes (44) extra wrang maakt. ,,Mijn moeder was 58 toen ze begon met dementeren. Ze kan het zelf niet aangeven, maar zou dolgraag buiten zitten. Zo wit als ze nu is, heb ik haar nog nooit gezien. Ik neem haar wel eens mee naar buiten, mijn vader doet dat ook. En de meiden die er werken, doen zó hun best om te zorgen dat alle bewoners wat buitenlucht krijgen. Maar het blijft minimaal. Toen we ons oriënteerden, kozen we juist voor dit huis vanwege de tuin bij de andere woongroep.''
Rivas noemt de situatie bij monde van Netty Kros 'heel vervelend'. ,,Er is zeker begrip voor.'' Volgens haar is het echter nooit de bedoeling geweest dat er een eigen buitenruimte kwam voor de bewoners van De Plataan. ,,Daarom is de tuin bij de andere woongroep groot. Bewoners mogen altijd naar buiten. Mits met begeleiding.'' En als die er niet is? Rianne Giltjes: ,,Mijn moeder zit dan dus gewoon opgesloten.''
Reageren? rl.brieven@ad.nl
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Sergio Herman wil nieuw culinair paleis bouwen om in te wonen én koken
Topkok Sergio Herman heeft plannen met een oude boerenschuur en woonhuis in Terhofstede in Zeeland. Er komt geen restaurant, maar Herman wil er wel gasten ontvangen voor een culinaire beleving. Ook wil hij er gaan wonen. -
PREMIUMUpdate
Eerste uitbraak Zuid-Afrikaanse coronavariant in Nederland, fysiopraktijk Gorinchem dicht
De eerste uitbraak van de Zuid-Afrikaanse coronavariant in Nederland is een feit. Onder personeel en patiënten van een fysiopraktijk in Gorinchem zijn achttien personen positief getest op het virus. Tot op heden is bij drie van de geteste personen de Zuid-Afrikaanse variant gevonden. -
PREMIUMTuinvogeltelling
Tuinvogeltelling op komst: zo lok je ook de schuwe vogels
Tienduizenden liefhebbers verschansen zich komend weekend achter de geraniums voor de Nationale Tuinvogeltelling. Hanne Tersmette van Vogelbescherming Nederland weet welke vogels je met welk voer lokt. -
PREMIUMDE STARTER
Overgangsconsulente Christel: ‘Blijf niet met klachten rondlopen’
Overgangsconsulente Alblasserwaard. Omdat er volgens Christel Rijnsburger (39) nog te weinig plekken zijn waar vrouwen die in de overgang zijn terecht kunnen, biedt zij deze groep begeleiding. -
PREMIUM
Overheid mikt op 1,7 miljoen laadpalen in 2030: beleggers zien gouden kansen
Nergens ter wereld is zo gemakkelijk een laadpaal te vinden als in Nederland. Elektrisch rijden is hot. De beurskoersen van bedrijven in de laadpaalbranche schieten door het dak.
-
PREMIUM
Hardinxveld-Giessendam is koploper als het gaat om de vestiging van vluchtelingen
De gemeente Hardinxveld-Giessendam is koploper in de regio als het gaat om het huisvesten van voormalig asielzoekers. Zeventien mensen met een verblijfsvergunning vonden er het voorbije halfjaar onderdak en dat is bijna de helft meer dan waarom het Rijk had gevraagd. -
Jolanda strijdt tegen zwerfvuil met boekje en posters
Weg met het zwerfvuil, om te beginnen in de gemeente West Betuwe. Jolanda van Zonneveld startte de bewustwordingscampagne ‘Zonder natuur geen toekomst’. -
Onderzoek: jongeren in Altena hebben behoefte aan meer leer- en studieplekken
In Altena is behoefte aan meer studie- en werkplekken. Dat blijkt uit onderzoek van de jongerenraad Going4Altena. Die hield onlangs een enquête onder jongeren, waarin onder meer werd gevraagd of er voldoende voorzieningen voor jongeren zijn.