Geldermalsen vertilde zich aan asielzoekerscentrum

Is Geldermalsen gezwicht voor geweld? Voor de relschoppers die vorige week hekken uit de grond trokken, de politie aanvielen en het gemeentehuis bestormden omdat ze het niet eens waren met de komst van een asielzoekerscentrum? ,,Iedereen heeft verloren," zei burgemeester Miranda de Vries (PvdA) woensdag op een persconferentie: de vluchtelingen, de democratie én heel Geldermalsen. ,,Want er is nu tweespalt in de samenleving."

Het voorstel waar de relschoppers tegen tekeer gingen is voorlopig van tafel. ,,De gekozen grootte van het azc en de snelheid van handelen bleken een inschattingsfout. Het heeft geleid tot weerstand en polarisatie," zei De Vries. In januari praat de gemeenteraad opnieuw met de bevolking. ,,Ik geloof in de dialoog. Als we dat rustig doen, komt er wel een nieuw plan uit de gemeenschap."

Solidariteit
De kans dat in dat plan opnieuw een azc voor 1500 mensen staat, lijkt klein. Het is niet de eerste keer dat na forse protesten een gemeenteraad afziet van een asielopvang of de omvang ervan fors inkrimpt. Steenbergen koos er na enkele verstoorde bijeenkomsten voor geen opvang in te richten, maar alleen individuele gezinnen te huisvesten. Eerder gebeurde iets soortgelijks in onder meer Purmerend en Wezep.

Ondertussen is het probleem niet opgelost. Er komen nog steeds zo'n duizend asielzoekers per week Nederland binnen, terwijl er maar 700 plekken per week vrijkomen in de azc's door vluchtelingen die verhuizen naar een 'echt' huis. De verwachting is dat komend voorjaar de vluchtelingenstroom weer aantrekt, de overheid houdt rekening met 55.000 asielzoekers in 2016.

Weinig solidair
Als een gemeente dan besluit (voorlopig) niet aan opvang te doen, getuigt dat van weinig solidariteit, zei bestuurskundige Marcel Boogers al eerder in deze krant. ,,Als een gemeente zegt 'dit willen we niet', maken ze eigenlijk al de keus voor een andere gemeente. Want die zal dan wel aan opvang moeten doen."

Burgemeester De Vries op de persconferentie: ,,Dit probleem is misschien wel een tikje te groot, te ingewikkeld voor ons als Geldermalsen. Want dit treft heel Nederland."

Inefficiënt
Dat vindt ook oud-militair en zelfstandig adviseur crisisbeheersing Gert-Jan Ludden. ,,Deze kwestie leent zich niet voor een aanpak volgens traditionele overlegstructuren in ons poldermodel. Dat is inefficiënt, iedereen bemoeit zich er mee," stelt hij. ,,Wat we nodig hebben is een slagvaardig crisisteam op nationaal niveau, professioneel leiderschap. De aanpak moet 'een gezicht' krijgen."

De Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls pleitte eerder deze week ook al voor een landelijke aanpak. Grote azc's, van boven de 500 man, moeten door het kabinet over het land worden verdeeld, dat kun je niet aan gemeenteraden overlaten, vindt Bruls.

Camping
Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (VVD, Asiel) wilde woensdag niet reageren op het besluit van Geldermalsen. Nadat Steenbergen had besloten geen azc te willen, zei hij: ,,Het is een besluit van de lokale democratie. Daar ga ik me niet in mengen. Maar het helpt niet in het zoeken en vinden van bedden.''

Ook het COA, dat als taak heeft onderdak te vinden voor de asielzoekers, wilde niet reageren. De organisatie wijst er wel op dat het Rijk en de gemeenten in november een bestuursakkoord hebben gesloten waarin afspraken zijn gemaakt over het aantal opvangplekken dat beschikbaar moet komen.