Kaarsje branden op kerstavond

Onderzoek
Wentink (42) ging direct op onderzoek uit en ontdekte dat op de begraafplaats aan de Willem de Vries Robbéweg één gesneuvelde militair ligt. ,,Harold Cecil Magnusson, een Canadees. Ik had geen idee'', zegt de Gorcumer. ,,En met mij denk ik heel veel Gorcumers niet. Dat merk ik wanneer ik dit verhaal aan anderen vertel.''

De Goeij (66) knikt. Hij was wel bekend met het graf, maar de herinnering er aan was vervaagd. ,,Toen Ronald het bestaan ter sprake bracht, wist ik het ineens weer. Het is goed om de herinnering aan mensen zoals Magnusson vast te houden. Zeker in de huidige tijd.''

En dus togen Wentink, De Goeij en nog enkele anderen op kerstavond naar de Willem de Vries Robbéweg. In de schemer stonden ze bij de steen met het karakteristieke esdoornblad, het symbool voor Canada.

,,We waren het er samen onmiddellijk over eens: wij gaan een kaars branden. Daarover hebben we geen moment hoeven na te denken'', vertelt Wentink. ,,We zijn die avond eerst in de kantine van het Rijdend Unifil Museum op de Spijksedijk gegaan. Daar waren nog enkele andere veteranen. Die haakten direct aan toen we vertelden wat we gingen doen.''

Ook Peter den Tek, voorzitter van de Stichting Eerbetoon Geallieerde Vliegeniers Lingewaal, zag vorig jaar al de oproep van Jansen uit het Friese Burgum. ,,Ik vond het een heel mooi initiatief'', vertelt hij. Den Tek is net als Wentink en De Goeij een veteraan en maakt zich sterk voor het levend houden van de herinnering aan de bemanningsleden van de vliegtuigen die in Lingewaal werden neergehaald.

,,Maar ook de burgerslachtoffers, de verzetstrijders en de dwangarbeiders uit de Lingewaalse dorpen die in de Tweede Wereldoorlog om het leven kwamen, mogen we niet vergeten.''

Vorig jaar had de stichting te weinig tijd om vrijwilligers te mobiliseren om kaarsjes te branden op de dertien graven in de gemeente Lingewaal. ,,Maar het idee kon rekenen op brede steun. Leden van de historische verenigingen uit Vuren, Spijk en Heukelum verzorgen de herdenking op de begraafplaatsen in hun dorpen. Ikzelf ga naar Herwijnen.''

Op die laatste locatie liggen piloot Benjamin Frank Reynolds en navigator John Douglass Phillips begraven. De Britten maakten deel uit het 105e Squadron van de Royal Air Force. Zij werden op 12 december 1943 in hun Mosquito boven Herwijnen uit de lucht gehaald. Het duo was op de terugweg richting Engeland.

In Vuren ligt de derde geallieerde begraven: John Davis Lunn, geboren in Nieuw-Zeeland. Jack, zoals zijn familie en vrienden hem noemden, was verbonden aan het 257e Squadron van de RAF. Hij vloog in een Hawker Ty-
phoon, een eenmansjachtvliegtuig, toen hij op 24 januari 1944 boven Vuren werd neergehaald. 

Niet al zijn stoffelijke resten werden geborgen na de fatale crash in een weiland. Begin deze maand maakte burgemeester Loes van Ruijven bekend dat deze niet zullen worden geborgen. Haar laatste poging om hiervoor toestemming te krijgen van de eigenaar van het land waarin het vliegtuigwrak verborgen ligt, was ook tevergeefs.

Den Tek merkt dat familieleden van de omgekomen militairen het levend houden van de herinnering aan hun geliefden zeer waarderen. ,,Zo weten we van de familie van de Poolse piloot Ryszard Lewczynski dat zij heel blij is dat we in Vuren ook een kaars voor hem branden. Al ligt hij daar niet begraven. Niemand weet waar hij gebleven is, nadat zijn toestel crashte. Hij is nooit meer naar Polen teruggekeerd. Zijn kaars brandt op een van de graven van de familie Van der Meijden, burgerslachtoffers van die crash.''

Verzetstrijder 
Wentink en De Goeij hebben ook plannen om volgend jaar meerdere kaarsen te branden in Gorinchem. ,,Op de begraafplaats aan de Willem de Vries Robbéweg ligt in elk geval het graf van verzetsman Richard Navest'', weet De Goeij. ,,Hij speelde een belangrijke rol bij het bevrijden van Maarten Schakel, ook bij het verzet en later burgemeester van Noordeloos.''

Wentink: ,,Er zijn vast meer graven waar zo'n herdenkingskaarsje past. Dat gaan we uitzoeken. En misschien inspireren wij weer anderen, want een initiatief als dit verdient navolging.''

Herdenking 17 uur: begraafplaatsen Spijk, Vuren, Herwijnen en Heukelum. Gorinchem 19 uur, bij ingang begraafplaats, Willem de Vries Robbéweg.