Vergeten vliegtuigcrash bij De Posthoorn vergde geen drie maar zeven militaire slachtoffers

In de aanloop naar de 75e bevrijdingsdag had Ad van Uffelen van de Werkgroep 4 en 5 mei een lezing willen houden over bijzondere oorlogsgebeurtenissen in Rucphen. De coronamaatregelen maakten dat onmogelijk, maar intussen had de Rucphenaar zich al meer en meer verdiept in de neergehaalde Halifax met internationale bemanning. ,,Ook al omdat deze tragische gebeurtenis grotendeels in de vergetelheid is geraakt.‘’

Van Uffelens nieuwsgierigheid groeide toen hij vernam dat de crash niet drie maar zeven slachtoffers eiste. ,,In het boek van oud-gemeentesecretaris Hezemans over de historie van Rucphen was het ongeluk summier omschreven met vermelding van drie omgekomen parachutisten. Vanwege de 5 mei-activiteiten kwam ik in contact met Frank van Overveld van de heemkundekring Schijf. Hij stuurde een document over gecrashte vliegtuigen in de gemeente Rucphen met uitvoeriger informatie. Toen bleek dat de hele zevenkoppige bemanning was omgekomen.‘’

Het ongeluk vond plaats in het vierde oorlogsjaar in de nacht van 21 op 22 juni 1943. De geallieerde bommenwerper stortte neer bij de zogeheten ‘Gele Barg’ in de omgeving van De Posthoorn aan de rand van het bos. Van Uffelen ging op onderzoek uit naar de betrokken bemanningsleden, hun opdracht en de toedracht van de crash. ,,Internet is dan wel een onuitputtelijk medium, het is wel zaak alles kritisch na te lopen.‘’ 

Frank van Overveld had intussen de namen van de bemanningsleden al achterhaald. Het ging om vijf Nieuw-Zeelanders, een Canadees en een Brit: piloot, boordwerktuigkundige, navigator, bommenrichter, radiotelegrafist en boorschutters. In leeftijd variërend van 21 tot en met 27 jaar. De mannen liggen begraven op het militaire erekerkhof in Bergen op Zoom. Het was de Duitse lieutenant Wilhelm Johnen, piloot van de Messerschmitt van de Luftwaffe die de Halifax neer schoot. Ook het proces-verbaal, opgemaakt door marechaussee Johannes van der Linden kwam boven water.

De Handley Page Halifax is een vier-motorige bommenwerper. Het toestel met aan boord de zeven bemanningsleden vertrok op 22 juni kort voor middernacht vanaf vliegbasis Middleton St. George in het Engelse County Durham met als opdracht een grootscheepse luchtaanval op de Duitse stad Krefeld. De nachtelijke actie is onderdeel van de Slag om het Ruhrgebied, bedoeld om de Duitse oorlogsindustrie de definitieve nekslag toe te brengen en het Duitse moreel te breken. Bij de aanval daalden ruim 2000 ton aan brisant- en brandbommen op Krefeld, dat half verwoest raakte. 1036 inwoners vonden de dood en bijna 10.000 raakten gewond. 

De militaire vloot bestond uit 706 bommenwerpers, waarvan er 662 terugkeerden. ,,Bij elke aanval op het Rurhgebied ligt Brabant op de vliegroute en dat hebben we geweten. Op veertien plaatsen in de provincie vielen aan de operatie deelnemende bommenwerpers neer. Behalve in Rucphen onder meer ook in Oudenbosch en Woensdrecht‘’, aldus Van Uffelen, die uitvoerig de aanval en de beschieting boven Rucphen beschrijft in zijn boek dat rond 5 mei wordt uitgegeven. De drie boordschutters verlaten het vliegtuig en komen neer op het erf van de familie Hoendervangers. Ze overleven het niet. Het vliegtuig boort zich even verderop in de Gele Barg, waar ook de overige bemanningsleden omkomen. Van Uffelen: ,,Wat er precies gebeurd is, zullen we wellicht nooit weten.‘’

Om het verhaal meer lokaal in te kleuren, zoekt de schrijver naar mensen die mogelijk in de verdere oorlogsjaren nog wat gezien of gehoord hebben over de crash. Dat kan via e-mail: ad.van.uffelen@gmail.com