,,Je kunt je hele leven last hebben van een slecht gebit op jonge leeftijd'', zegt prof. dr. Eppo Wolvius van het Erasmus MC.

De basis voor het grootste onderzoek naar cariës ooit is de Generation R. studie, waarin tienduizend Rotterdamse kinderen vanaf de vroege zwangerschap worden gevolgd. Vierduizend gebitsfoto's passeerden de revue, om te zien of de kinderen gaatjes of vullingen hadden, of dat de aangetaste tanden of kiezen waren getrokken.

Grote verschillen
Bij één kind was er met negentien van de twintig melktanden en -kiezen iets mis. Veel kinderen waren echter ook vrij van gaatjes. ,,De verschillen tussen de etnische groepen waren veel groter dan verwacht'', vertelt promovendus Justin van der Tas. ,,Terwijl de tandartszorg voor jongeren gratis is.''

In het onderzoek werden voor de eerste keer zeven groepen naast elkaar gezet. Waar een op de vijf autochtone kinderen op 6-jarige leeftijd een of meer gaatjes hebben, is dat bij Turkse en Marokkaanse kinderen drie op de vijf. Maar ook bij Surinaams-Hindoestaanse kinderen was er duidelijk vaker wat mis met het gebit.

Probleem
De oorzaak? Een lager inkomen of lagere opleiding van de moeder verklaren slechts een deel van het probleem. En volgens de vragenlijst poetsen allochtone kinderen net zo vaak hun tanden en gaan ze net zo vaak naar de tandarts, die voor kinderen onder de 18 jaar gratis is.

,,Maar misschien zijn dat sociaal wenselijke antwoorden'', zegt prof. dr. Eppo Wolvius, de promotor en hoofd van de afdeling kaakchirurgie in het Erasmus MC. ,,We vermoeden echter dat de belangrijkste oorzaak de voeding is. Door op vele momenten op de dag zoetigheden te eten en drinken, ontstaan gaatjes. Als je dat gedrag ook op 7-jarige leeftijd volhoudt, wordt je blijvende gebit aangetast.''

Beugels
De eerste problemen met het slechte gebit kunnen al direct ontstaan, als tanden en kiezen worden getrokken waardoor de normale ontwikkeling van het gebit in de war wordt geschopt. ,,Dan moet je al jong beginnen met beugels en dergelijke.''

Maar de kans op een slecht blijvend gebit is ook groter. Wolvius: ,,Als je voortdurend pijn in de mond hebt, kun je minder goed functioneren. Steeds meer onderzoek wijst er bovendien op dat een chronische tandvleesontsteking een relatie heeft met bijvoorbeeld suikerziekte of hart en -vaatziekten.''

Wolvius ziet een belangrijke rol voor tandartsen en mondhygiënisten om de problemen al op jonge leeftijd aan te pakken. ,,In Rotterdam heb je echter een groot tekort aan tandartsen. Verder bleek onlangs dat vijftien procent van de Nederlandse tandartsen uit het buitenland komen. Die hebben minder oog voor preventie en ook kan er een taalprobleem opduiken.''

Hij vindt daarom dat de overheid moet zorgen dat er méér tandartsen worden opgeleid.