Het is een net van ongeveer een meter. Dit zal kleine stukjes plastic opvissen tijdens de zeiltocht van de Fantastiko. ,,We hangen het net naast de boot’’, vertelt de bioloog Nanne van Hoytema (35). Hij is één van de tien expeditieleden die de komende 17 dagen kunststof afval uit de Noordzee vissen.

Gisteren manoeuvreerde het jacht tussen de vrachtschepen over de Nieuwe Maas naar open zee. Behalve uit biologen, professionele zeelui en een kok bestaat de groep ook uit mensen die hun dagelijkse werk even opzij hebben gezet voor de missie. ,,Ik doe het voor m’n lol’’, zegt student Stefan Steenwijk (22). De maritiem officier in opleiding vindt de zeilreis ‘een prachtige leerervaring’ en hij is begaan met de plasticproblematiek. ,,In de computerwinkel waar ik werk, krijgen mensen niet zomaar een plastic tasje mee.’’

Dit soort kleine stapjes kunnen volgens initiatiefnemer Thomas van Thiel (30) van de expeditie al het verschil maken. Volgens hem is de eerste stap dat mensen zich bewust worden van het plastic probleem. Bij hem gebeurde dat twee jaar geleden zelf tijdens een boottocht over de Atlantische Oceaan. Na tien dagen op volle zee zag hij een plastic flesje drijven. Door zijn verbazing hierover merkte hij steeds meer vervuiling op en wilde hier iets aan doen.

Daarom richtte hij de stichting By the Ocean we Unite op, die zeilexpedities onderneemt en lezingen en cursussen geeft. ,,Ik vertel op die manier het verhaal over de ernst van het plastic probleem. Een voorbeeld is onze cursus ‘hoe maak je plasticvrije shampoo?’ Door deze te volgen of met ons mee te varen kan iedereen meedoen in het verhaal dat ik vertel. Het voelt als een gezamenlijke ontdekkingsreis.’’

Tijdens deze reizen wordt zichtbaar dat plastic een dodelijke uitwerking heeft op dieren. ,,In Noorwegen was een spitssnuitdolfijn naar de kust gekomen’’, vertelt Van Hoytema (35). ,,Dat is gek, want die leeft gewoonlijk in diep water. Toen de dolfijn overleed, vonden ze in de maag ruim 30 plastic tassen.’’ Ook vogels overlijden door plastic. ,,Ze zien het als voedsel. Daardoor komt de maag helemaal vol te zitten en kan er geen eten meer bij.

De stichting bestaat ongeveer een jaar en draait op vrijwilligers. De expeditie wordt mede mogelijk gemaakt door sponsoring. Er zijn sponsors die de missie in natura steunen. ,,Een groente-importeur werd zo enthousiast door ons verhaal, dat hij ons van kilo’s dadels en gember voorzag’’, zegt kok Jasper Godschalk (40).