‘Omdat we geen media hadden, wisten we het fijne niet van de A-griep’

‘We zaten af en toe met maar vijf of zes kinderen in de klas’

,,Ik kan me één ding goed herinneren van de A-griep. Ik zat in de eerste klas van de mulo. We zaten af en toe met maar vijf of zes kinderen in de klas. De scholen waren dus niet gesloten.’’ Anneke van den Berg uit Schiedam wijst, net als veel andere oudere lezers die reageerden op de brief van Fran Verhoef, op het grote verschil met nu: dat het dagelijks leven toen zo goed en zo kwaad mogelijk doorging, al liepen de klassen leeg. 

,,Ik zat op de leerschool van de RDM. Er waren op een gegeven moment nog zo’n achttien jongens op het werk, de rest had de A-griep”, vertelt Jaap van Beek. ,,Ik kwam vrijdag thuis van mijn werk, maandag lag ik zelf ziek in bed.”

Riny Ras-Flipse werd ook zwaar ziek. De groene ambulance van het leger die de Strijense kwam ophalen zorgde voor consternatie in de straat, weet ze nog. Zelf werd ze opgenomen in een speciale isolatiebarak. ,,Er mocht geen bezoek bij; dat zwaaide alleen voor het raam.” Na ruim een week waren er inmiddels zo veel verpleegsters ziek, dat Riny naar huis werd gestuurd. ,,Uiteindelijk duurde het twee maanden voor ik helemaal beter was.”

Jan Schäffers (88) was in september 1957 op herhaling bij het Korps Mariniers in Doorn. ,,Tijdens een veldoefening”, vertelt de kwieke Rotterdammer, ,,kreeg ik ineens hoge koorts en moest ik naar de ziekenboeg. Ik ben vier dagen van de wereld geweest. Er was maar één ziekenverpleger die de koorts opnam en je wat te drinken gaf. Na vier dagen was de koorts weg. Op dag vijf moest ik alweer op transport met de truck.”

Stadgenoot André van Tiggelen zat toen eveneens in het leger, als dienstplichtige. ,,Bij de marine in Hollandse Rading.” Hij kreeg ook de Aziatische griep. ,,Dat gebeurde op een zondagmiddag. Ik kreeg medicijnen en viel in slaap.” Hij dacht dat hij enkele uren later weer bij zijn positieven was. ,,De ziekenverpleger zei dat het inmiddels woensdagmorgen was. Drie dagen verder. Het eerstvolgende weekend dat ik naar huis mocht, heeft mijn moeder mij nog tien dagen thuisgehouden. Nu, 63 jaar later, denk ik niet dat ik het opnieuw zou overleven. Toen was het al een wonder.”

Cees Dubbeld, geboren in 1940, weet nog dat de wereld eigenlijk gewoon doordraaide. Alleen waren klassen en sportclubs halfleeg en lag de andere helft ziek thuis. ,,Ik dacht dat ik de dans was ontsprongen. Maar op een ochtend kwam ik uit school, nam thuis een hap van mijn boterham en was ineens doodziek. Ik heb meer dan een week in bed gelegen”, aldus de inwoner van Maassluis. ,,Een buurmeisje van 16 jaar werkte bij een schoenenzaak en werd op een middag door haar baas thuisgebracht. De andere dag was ze overleden.”

Annemieke Borsboom-Westen uit Krimpen aan den IJssel was pas 10 toen ze de A-griep kreeg. ,,Verzwakt, koorts, niet meer zelf kunnen lopen. Doodziek en vermoeid lag ik overdag in het bed van mijn ouders.” Alleen, zegt ze, was er op een keer een straatfeest met een grabbelton. ,,Toen ik dat hoorde, wilde ik natuurlijk ook grabbelen. Maar ik mocht niet van mijn moeder. Ik was besmettelijk.” Ruim zestig jaar later komt het door het coronavirus weer allemaal bij haar boven. ,,Ik heb er wel een jeugdtraumaatje aan overgehouden. Ik voel mee met de kinderen van nu, ook vanwege het gedrag dat van ze verwacht wordt.”