André en Rachel tijdens hun huwelijk © ANP

Biografie Hazes deel 4 (slot): Liefde, pijn en het einde

BIOGRAFIE HAZESDe tijdens zijn leven al legendarische levenslied-zanger André Hazes (53) stierf op 23 september 2004. Het AD beschrijft in vier delen zijn turbulente bestaan. Deel 1: zijn jeugd. Deel 4 (slot): het einde van een fenomeen.

Tom Tates 22-09-14, 23:00 Laatste update: 17:01

Kwaadsprekerij
Bijna 10 jaar nadat André Hazes in het Woerdense Hofpoort ziekenhuis bezweek aan een longontsteking en hartfalen zakken boekenplanken welhaast door van de biografieën die over zijn turbulente verschenen. Het jongste epistel, geschreven door zijn voormalige 'gabber' en bodyguard Jos van Zoelen maakt het rijtje, al dan niet op waarheid gebaseerde, geschiedschrijvingen voorlopig compleet. De scribent schildert 'die kleine' af als notoire cokesnuiver die, terwijl hij nog getrouwd was met zijn tweede vrouw Ellen Wolf, seks had met de minderjarige superfan en later echtgenote Rachel. En haar moeder Friedel zou de smartlappenvocalist zelfs oraal hebben bevredigd toe hij bij de Van Galens thuis zijn zoveelste roes uitsliep. Of het om keiharde feiten gaat of om sensationele verzinsels? Weduwe Rachel (44), die kort voor Hazes' dood besloot van hem te scheiden maar uiteindelijk toch de hand over haar bijna gebroken hart streek, maakt liever geen woord aan de in haar ogen kwaadsprekerij vuil. 'Niet waard om op te reageren.'

Pubermeisje
De kleine Rachel, een pubermeisje met posters van haar idool André aan de muur, wordt eind jaren tachtig door haar ouders - het Rotterdamse slagersechtpaar Jan en Friedel van Galen - aan Hazes voorgesteld. Vader en moeder zijn de allerbeste vrienden van de zanger. En als Rachel hem voor de eerste keer ontmoet smelt ze bijna. De gevoelens tussen de voluptueuze volkszanger en de fragiele jonge vrouw blijken wederzijds. Maar het zal dan nog zo'n 2 jaar duren voordat zich daadwerkelijk een liefdesrelatie ontwikkelt. Volgens Van Zoelen gingen de Van Galens extreem ver om hun dochter aan André te koppelen. Ze belden zijn vrouw Ellen met mededelingen dat Rachel 'het' deed met Hazes. En Ellen (in 2005 aan borstkanker gestorven, red.) zelf had het gevoel dat ze door Friedel werd vergiftigd, zo liet ze zich ooit ontvallen. Een loodzware beschuldiging die zij en niemand anders nooit hard hebben kunnen maken.

Ontroostbaar
Terwijl hun wankele huwelijk laatste stuiptrekkingen heeft, wordt Hazes' tweede vrouw langdurig opgenomen in een psychiatrische kliniek. Daarna gaat ze op zichzelf wonen en wordt, nog voordat de echtscheiding definitief is, verliefd op een ander. Hun zoon Melvin gaat bij Ellen wonen, en ook Andrés dochter Nathalie (uit zijn eerste huwelijk met Annie Dijkstra) trekt bij haar in. Hazes blijft moederziel alleen achter in Vinkeveen en is, ook al voelt hij vlinders in zijn bierbuik voor Rachel, ontroostbaar. Hij beschouwt zijn mislukte huwelijk als persoonlijke nederlaag. 'Ik kom zelf uit een gebroken milieu en had het graag beter gedaan.' Wel put hij inspiratie uit het gezinsdrama. Hazes schrijft Kleine Jongen: opgedragen aan zijn zoon Melvin. Het lied wordt in 1990 een megahit en bekroond met een Edison voor beste levenslied.

Ik blijf vanaf nu zo monogaam als de pleuris
André Hazes

Intellectueel
Zijn kroost ziet hij sporadisch en André, die stug doorgaat met optredens en kater aan kater rijgt, krijgt last van slapeloosheid. De nachten brengt hij regelmatig, moederziel alleen, door op een bootje op de plas bij zijn huis. Terwijl Nederland slaapt, analyseert hij als amateursterrenkundige de hemel. En denkt, gefascineerd door het boeddhisme, na over wat hij verder met zijn leven wil. 'Dat was de intellectuele kant van André die bijna niemand kende,' aldus Rachel later.

Bruiloft
Op 14 oktober 1991 trouwen André (40) en Rachel (21): amper een maand na zijn scheiding van Ellen. Overlopend van geluk meldt bruid Rachel dat ze 'er onvoorwaardelijk voor haar man wil zijn'. 'Zijn vorige echtgenotes lagen te slapen als hij na een optreden thuiskwam. Daardoor miste hij een luisterend oor. Niet vreemd dat hij genegenheid buitenshuis zocht. Hoe laat hij ook arriveert, ík zit altijd op de bank op 'm te wachten.' André is bijna euforisch over zijn nieuwe vrouw. 'Zij, mijn allerlaatste kans, heeft mij gered. En ik blijf vanaf nu zo monogaam als de pleuris.' Die nieuwe koers blijkt ijdele hoop. Want, een paar gezonde levensfasen daargelaten, zijn wispelturige karakter, alcoholisme en nicotineverslaving, zullen tot die onheilsdag 23 september 2004 dominante factoren blijven in leven.

Zoontje
Het geluk zegeviert echter in de eerste jaren van hun huwelijk. In 1993 ziet dochtertje Roxeanne het levenslicht, een jaar al later baart Rachel de kleine Dré. Als zanger is hij redelijk succesvol. Toch blijven zijn singles steeds vaker in de tipparade steken. André, een groot liefhebber van het Italiaanse lied, wil in het geboortejaar van zijn zoon een cover opnemen van een lied waarmee de Italiaanse zanger Ricardo Fogli in 1982 het befaamde San Remo Festival won. Maar een Nederlandstalige tekst daarvoor krijgt hij niet uit zijn pen. Ook zijn artistieke steun en toeverlaat - het Prisma Rijmwoordenboek - helpt hem geen steek verder. Als Marco Borsato in 1994 hetzelfde nummer (Dromen Zijn Bedrog) uitbrengt trekt Hazes zich uit pure jaloezie te haren uit zijn hoofd. Balend: 'Dit had m'n glorieuze comeback kunnen zijn.'

Gouden Harp
Desondanks blijft zijn ster rijzen. In 1994 ontvangt hij een Gouden Harp voor zijn oeuvre, treedt voor de zoveelste keer op in Ahoy' en onthoudt zich in 1996 van commentaar als de slagerij van zijn schoonouders - waarin hij grote geldbedragen investeerde - na 50 jaar wegens financiële problemen wordt gesloten. 'Een beetje failliet,' kopt deze krant. Voor André is 1996 vervolgens een cruciaal jaar. Hij ruilt - na de mededeling van zijn arts dat hij, als hij doorgaat met drinken, nog maar een half jaar leeft - zijn zo vertrouwde gerstenat in voor vruchtdrankjes. De kilo's vliegen eraf en Hazes komt weer eens negatief in het nieuws als hij een been breekt. 'Die zal wel bezopen zijn geweest,' wordt er gefluisterd. Maar een pisnijdige André ontkent. 'Ik ben gewoon ik mijn achtertuin uitgegleden over een tuinslang.'

Maagklachten
Begin 1997 belandt hij in het ziekenhuis met ernstige maagklachten. Oorzaken? Drank, een gewoonte die de altijd geduldige Rachel regelmatig tot wanhoop drijft. En zijn over de gehele linie ongezonde levensstijl in combinatie met zenuwinzinkingen en, naar verluidt, tientallen paracetamolletjes per dag. 'Ik neem inderdaad af en toe weer een borreltje na 6 maanden drooglegging,' zegt Hazes kort voor zijn opname. Wekenlang keren de doctoren hem binnenstebuiten. André herstelt en breekt in 1998 tijdens een gezinsvakantie in Florida - 'waar ik fantastisch alcoholvrij bier heb ontdekt' - wederom een been. Net thuis kukelt hij van een trap, waarna zijn net geheelde ledemaat wederom in het gips moet.

André Hazes repeteert voor zijn show in Benidorm. © ANP

Benidorm
Als André weer zonder krukken loopt, vertrekt hij met opgeheven hoofd naar de Spaanse badplaats Benidorm. Op aanraden van de Rotterdamse 'zakenlieden' Teun en Willem van Rij besluit hij daar op 3 en 4 augustus (1998) twee concerten te geven in de Arena Plaza de Toros: een amfitheater (capaciteit 12.000 toeschouwers) waar doorgaans stierengevechten worden gehouden.'Dat stroomt makkelijk vol met de duizenden Nederlandse toeristen die de badplaats bezoeken,' garandeert de zanger op basis van voorspellingen van de broers. Maar al snel voelt hij nattigheid. De kaartverkoop loopt abominabel slecht en André besluit het laatste optreden te schrappen. Het buitenlandse avontuur draait door zwak promotiewerk, denkfouten en mismanagement uit op een fiasco. Hooguit een paar honderd vakantievangers komen op het geflopte concert af. 'Ik ben het slachtoffer geworden van twee oplichters en 180.000 gulden armer,' briest de ontgoochelde zanger, doelend op het duo Van Rij.

Film
Op dat moment wordt hij al maanden gevolgd door een cameraploeg van documentairemaker John Appel. Appel toont in zijn film Zij Gelooft In Mij niet alleen het ongekende Spanje-debacle, maar volgt André ook thuis en als hij nagelbijtend van de spanning toeleeft naar optredens in Nederland. Hij registreert een radeloze Rachel die vlucht voor de grillen van haar man. Vlak voor concerten is de zanger soms zo gestrest dat hij bijna ontploft en meubelstukken door de kamer smijt. De camera's leggen ook een bloednerveuze André vast die enkele uren voor een uitverkocht Ahoy-optreden het concert wil afzeggen wegens een knallende ruzie met zijn vrouw. Als Rachel en de kleine Roxeanne en Dreetje zich enkele minuten voor de show toch melden, klimt een al licht benevelde Hazes alsnog het podium op. Als hij Zij Gelooft In Mij zingt, vinden zijn ogen die van Rachel op de eerste rij. En de videoschermen tonen, onder luid applaus, hun gelijmde liefde.

Knakworsten
In 1999 verschijnt André in een tv-reclame voor UNOX-knakworsten die de verkoopcijfers van het product met 35 procent zal doen toenemen. Hij ziet er in die commercial uit als een proleet in campingsmoking. Leuk voor het bedrijf, maar wellicht toch een tikkeltje slecht voor zijn imago, vindt 'acteur' Hazes. Dus verandert de volksheld op aanraden van gitarist Jan Akkerman zijn uiterlijk. Hazes wordt Blues Brother, inclusief zorgvuldig geschoren sikje, zwarte leren jas, gleufhoed en zonnebril. Overmoedig als hij soms is, besluit hij als 'herboren' zanger als eerste Nederlandstalige artiest in de Amsterdam Arena te gaan knallen. Uiteindelijk durft hij dat niet. 'Beetje bang voor een Benidormflop.'

Politiek
En weer valt André terug in zijn oude patroon: altijd werken, altijd moe, altijd bier, altijd ruzie. Maar de zanger houdt zich, ondanks de tol die hij voor aanhoudende roem begint te betalen, heldhaftig staande in het kleinere zalencircuit. Geïnspireerd door het succes van Pim Fortuyn ontwikkelt hij onrealistische politieke ambities. Met voorkeurstemmen bemachtigt hij bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2002 een raadszetel voor de partij De Ronde Venen Belang. Vaak laat hij zijn neus niet zien bij vergaderingen. En als hij er eens is, ontaarden discussies in verbale gevechten. Hij belandt in een diep dal als felle kritiek over zijn chronische absentie wordt uitgestort. Kranten spreken van een 'groot persoonlijk drama' voor de zanger die per direct zijn politieke loopbaan aan de wilgen hangt. Muziek! Dat is zijn lust en zijn leven. Een legendarisch concert, op 24 augustus 2002 in het Olympisch Stadion in Amsterdam, is daarvan het klinkende bewijs. Zeker 36.000 aanwezigen brullen zijn allergrootste hits mee. André geniet van de uitzinnige massa die zwarte hoeden en zonnebrillen draagt: slimme merchandising uit de zakelijke koker van Rachel.

Hazes maakt zijn entree in de politiek. © anp

Hazes is wegens relatieproblemen niet in staat om aan zijn verplichtingen te voldoen
Manager

Zuurstofmasker
'Het optreden ging uitstekend,' geeft André schoorvoetend toe. Wel zien bezoekers hem steeds na 4 of 5 nummers volkomen uitgeput naar achteren zwalken. Daar, in de coulissen, komt hij met een zuurstofmasker op weer bij. Het tafereel illustreert hoe slecht het met zijn gezondheid gaat. Zijn fysiek en conditie beginnen te lijden onder zijn rock 'n roll-bestaan. Ook de onstabiele, uiterst kwetsbare relatie met Rachel doet hem weinig goed. In maart 2003 besluiten ze uit elkaar te gaan, zo maakt het management van de zanger bekend. 'We zijn uit elkaar gegroeid,' aldus André. Hij en Rachel gaan apart wonen. En de kleine Rox en Dreetje pendelen heen-en-weer. Op 21 en 23 juni in dat jaar komt Andrés droom toch nog uit. Hij speelt 2 keer de Amsterdam Arena plat en regelt er voor eind 2003 gelijk nog twee. Die worden afgelast. Zijn zegsman: 'Hazes is wegens relatieproblemen niet in staat om aan zijn verplichtingen te voldoen.'

Einde
En dan wordt het stil rond zijn persoon. Slechts af en toe wordt hij nog gespot. Foto's uit die tijd tonen een opvallend aangekomen zanger met opgeblazen gezicht, troebele ogen en grauwe wallen. André kampt met ernstige gezondheidsproblemen. Zijn sluimerende suikerziekte is erger geworden, hij blijkt stokdoof en is teruggevallen in het oude patroon van drank en sigaretten. Ondanks zijn gebreken zet hij alles op alles om op 24 juni 2004 nog een keer in de Arena te staan. Het concert is verre van uitverkocht en zwarte doeken onttrekken lege tribunes aan het oog. Hij zingt op momenten knetter vals en kan amper maat houden. De recensies zijn ronduit slecht. André lijkt er niet mee te zitten. Een paar weken later verschijnt hij alweer grijzend in een reclamespotje waarin te zien is hoe hij Verkade-koekjes in bier doopt. Het blijkt schone schijn. Want in werkelijkheid is Hazes er slechter toe dan menigeen denkt. Op 23 september 2004 vecht Hazes, zwetend van de koorts en naar adem snakkend van benauwdheid, samen met een legertje medici in het ziekenhuis van Woerden, voor zijn leven. Hij (53) bezwijkt aan de gevolgen van een longziekte en hartstilstand. Het licht van de geleidelijk vallende ster is gedoofd. 4 dagen later wordt hij herdacht in 'zijn' Arena. Hazes ligt in zijn kist op de middenstip. Het is het laatste 'concert' van een legendarisch fenomeen.