Kiek'n naar het paasvuur en de trekkertrek

Zo filmt Lassche hoe in 'Splo' (dialect voor Espelo) een torenhoog paasvuur wordt gestapeld. Hij is paraat als 'zijn' jongeren de broedertwist over de hoogste boake van de concurrenten in Dijkerhoek verliezen. 'Helemaal niks in Espelo', zingen de winnaars triomfantelijk. De camera registreert vloeken, huilen, troosten en drinken (van veel pijpjes bier).

Typerend voor de levenshouding in het gebied vindt Lassche de onderkoelde reactie op een ongeluk. Een jong stel maakt brokken met een scooter, het meisje raakt gewond. Het is goed afgelopen, oordelen de slachtoffers. ,,Als iemand in het westen van de fiets rolt, levert dat een uur televisie op. Iedere scheet wordt groot gemaakt. De plattelandscultuur is precies omgekeerd. Hier wordt veel meer gerelativeerd.''

Lees verder onder de foto. 

Hij noemt zijn documentaire Brommers kiek'n een 'ode aan het maaiveld', niet aan 'koppen' die erboven willen uitsteken. Een ode aan saamhorigheid ook. ,,Op het platteland is alles erop gericht de harmonie in stand te houden.'' Zo zijn Luuk en Lianne in de eerste shots een setje, maar de verkering raakt uit. Luuk vat het luchtig op. 'Noa diss'n weer 'n friss'n' (na deze weer een andere), zegt hij broodnuchter. Sallanders houden niet van trammelant. ,,Je moet met elkaar verder, anders heb je niks'', heet het. Switchen van vriendengroep is er niet bij; er is maar één drinkkeet.

Lees verder onder de foto. 

De jongeren - van loonwerker tot melkveehouder - vermaken zich bij ruige autocrosswedstrijden, barbecueënd voor hun keet, zwetend bij de trekkertrek of beesten borstelend voor de 51ste Fokveedag. 'Opgepoetste' koeien worden geprezen om de aanhechting in de vooruier en goeie benen.

Lassche liet stadse VPRO-collega's kijken naar zijn materiaal. ,,Ze stapten in een volstrekt nieuwe wereld. Ze vinden het vrolijk en ontspannend.'' Het 'kiek'n' in Brommers kiek'n is letterlijk bedoeld. Commentaar blijft grotendeels achterwege, 'kiekers' vellen hun eigen oordeel.

Plattelandsjongeren worden 'misschien wel de meest eigenzinnige subcultuur' genoemd. Of hun wereld verandert? Een jonge boer relativeert het: ,,Als je hier gelukkig bent, hoef je toch niet weg?''

Brommers kiek'n, maandag om 20.25 uur bij de VPRO op NPO2.