Alleen geluk ontbreekt in woelige leven Katja Schuurman

Succes, geld en roem en toch is niet alles goud wat er blinkt in huize Katja Schuurman. De 40-jarige actrice leed vroeger aan eetstoornissen en heeft nog steeds te kampen met een dwangneurose. Ook in de liefde gaat het de presentatrice niet voor de wind. Haar leven zit vol tegenslag, maar er is hoop: 'Ook mensen met dwanggedachten kunnen een goed leven hebben.'

door: Eefje Oomen 25-02-15, 13:09 Laatste update: 11-01-16, 18:16

Tegenslag, schandalen en persoonlijke misère

Dood boezemvriendin
De dood van vriendin, collega en soulmate Guusje Nederhorst, die op haar 34ste aan kanker sterft, hakt er bij Katja vreselijk in. ,,Het besef van eindigheid dringt zich op. Dan zie ik het leven opeens als een soort gevecht met de tijd.'' (2005)

Flop
Bij BNN draait ze nog altijd als een tierelier: being Katja ligt haar nog altijd uitstekend. Maar haar cv telt ook behoorlijk wat opvallende flops. Van het totaal geflunkte damespraatprogramma De Tafel van Vijf tot de hoofdrol in Het Wapen van Geldrop.

Gebroken hart(en)
De lijst van gebroken harten vóór haar huwelijk is schier eindeloos en (deels) ongeautoriseerd. Ze zou het hebben aangelegd met acteurs Thom Hoffman, Fedja van Huêt, Egbert-Jan Weeber, Teun Kuilboer, presentator Johnny de Mol en cabaretier Hans Teeuwen. Ook tijdens haar huwelijk zou ze niet monogaam zijn geweest. Ze wordt in een adem genoemd met Ruben Nicolai en acteur Robert de Hoog.

Drank, drugs, gecrashte auto's
In haar vroege carrière had ze de neiging heftig te ontsporen. ,,Ik voelde eigenlijk niets meer als het niet extreem was. Ik ben de grenzen gaan opzoeken; hoever kan ik gaan?'' (2005)

Moord Theo van Gogh
Van wijlen Theo van Gogh, de filmmaker, kreeg ze iets wat ze van anderen maar mondjesmaat kreeg: krediet als actrice. Zijn dood schokt haar tot de dag van vandaag. Ze maakte er de documentaire Prettig Weekend, ondanks alles over.

(Gemankeerde) kinderwens
Kon ze moeilijk zwanger worden vóór ze dochter Sammie (inmiddels 4) kreeg? Ze zegt in een interview in 2009 dat ze zich ergert aan mensen die 'een kind némen'. ,,Zoiets is helemaal niet vanzelfsprekend.''

Huwelijk aan puin
Een ding is inmiddels zeker: het huwelijk waar Katja zo lang in geloofde (,,Bij Thijs heb ik nooit één enkel vraagteken gezet,'' 2006) is over. Nu hopen ze nog alleen op een gemoedelijk co-ouderschap.

Ze heeft van alles veel. Heel veel. Misschien - in het oog van de afgunstige toeschouwer - te veel. Roem, geld, een heerlijk lijf en hoofd. Zelfs die fronsrimpels staan haar jaloersmakend goed. Een cv om u tegen te zeggen en dan ook nog eens een gekoesterd bedrijf in eerlijke handel uit ontwikkelingslanden, Return to Sender. Dus waarom, o waarom is Katja Schuurman niet in staat van haar leven een kunstwerk te maken?

Anorexia
De actrice die haar lichaam uitleent aan de wetenschap voor het nieuwe NPO-programma Katja's bodyscan, is in de media soms pijnlijk openhartig over haar woelige geestesleven. Ze leed in het verleden aan eetstoornissen anorexia en boulimia, ze heeft soms zoveel last van somberheid dat ze haar hoofd de hele dag onder haar kussen begraaft. Ze lijdt aan dwangneuroses; iets waar ze pillen tegen slikt.

De geestelijke stoornis trekt van tijd tot tijd een zware wissel op het leven van Katja. ,,Het zit me in de weg bij het genieten van het leven'', vertelde ze twee jaar geleden. ,,Bijvoorbeeld op vakantie. Als het er 's ochtends inschoot, dan wist ik dat die dag al was opgegeven. Dan weet ik, dat ik het die dag niet meer kan herstellen."

Aanleg
Volgens psycholoog Bas van Heycop ten Ham staat Katja daarmee geenszins alleen. Ongeveer 1 procent van de Nederlanders - dus zo'n 150.000 tot 200.000 personen - lijdt aan dwangneuroses. Hoe dat komt, is nog niet precies duidelijk. Wel dat 'aanleg' er alles mee te maken heeft. ,,Je vindt mensen met dwangneuroses in alle rangen en standen. Van laagopgeleid tot hoogopgeleid. Van rijk tot arm.''

Volgens de auteur van het boek 'Ik voel me zo lelijk. Ingebeelde lelijkheid of Body Dysmorphic Disorder' zijn dwangneuroses sterk verwant aan andere psychische stoornissen, zoals de eetstoornissen waar de actrice aan leed. En - opvallend ook aan body dysmorphic disorder; ingebeelde lelijkheid; dat je jezelf als lelijker ziet dan je bent.

Ook de presentatrice ontwaart te vaak een dik gedrocht in de spiegel. ,,Ik vind mezelf het mooist als ik even, meestal door stress, heel dun ben.'' (2006)

De kiem voor haar eigen onzekerheid ligt 'm volgens eigen zeggen gek genoeg in de periode dat ze als 19-jarige als Jessica Harmsen in Goede Tijden Slechte Tijden plots onstuimig populair wordt.

Onzekerder
,,Vroeger,'' zegt ze in 2005, stond ze bekend 'als studiebol'. ,,Maar opeens was het beeld: dom, giechelend huppelkutje. Op een gegeven moment ging ik me ook zo voelen. Mensen denken dat je zelfverzekerd wordt van bekendheid. Ik werd er onzekerder door.''

Volgens Van Heycop ten Dam is juist zo'n leeftijd een kwetsbare fase; 'dwanggedachten ontstaan vaak in de late puberteit'.

Of haar psychische problemen een rol hebben gespeeld in haar bewogen liefdesleven blijft de vraag. Deze week kwam naar buiten dat Katja en partner Thijs Römer uit elkaar zijn. Zal haar een echt, lang, gelukkig leven onthouden blijven? Dat hoeft volgens hem geenszins. ,,Een derde van de mensen met dwanggedachten komt er niet vanaf, maar een derde wél, en een derde deels. Vaak is dat door een combinatie van gedragstherapie en medicatie als antidepressiva.''