Vandaag is het 30 jaar geleden dat het eerste virus verspreid werd © afp

30 jaar virussen: van trage pc's naar harde criminaliteit

Vandaag is het precies 30 jaar geleden dat in Pakistan het eerste computervirus de kop opstak. Anno 2016 speelt ons leven zich steeds meer online af en is de bescherming tegen virussen een steeds grotere rol gaan spelen. Wat staat ons de komende jaren te wachten op dit gebied?

Erik Elias 19-01-16, 12:40 Laatste update: 17:34

Het eerste virus dat zich van de ene pc naar de andere kon verspreiden kwam uit Pakistan en heette Brain. Die naam was afkomstig van het bedrijf van de twee Pakistaanse broers Basit en Amjad Alvi. Zij wilden met het virus mensen die hun medische software illegaal gebruikten dwarszitten en tegelijkertijd testen hoe goed computers eigenlijk beveiligd waren.

Het virus zorgde in die tijd al voor de twee dingen die nu ook nog de meeste ergernis veroorzaken: verlies van data en een trager werkende computer. Zodra het virus begon te werken verscheen er meteen een melding in beeld met daarop de contactgegevens van de Pakistaanse broers.

Vooral criminelen
,,In de jaren 90 waren de makers van virussen constant aan het kijken wie het irritantste en meest wijdverspreide virus kon maken. Er was echt een onderlinge machocultuur," zegt Olaf van Miltenburg, oprichter van de Nederlandse technologiesite tweakers.net. ,,Tegenwoordig worden virussen eigenlijk altijd met criminele bedoelingen gemaakt. De makers willen bijvoorbeeld toegang krijgen tot je persoons- of bankgegevens. Of je pc wordt onderdeel gemaakt van een botnet, zodat ze die kunnen inzetten om bijvoorbeeld een DDos- aanval te doen."

Van Miltenburg noemt de zogenaamde cryptolocker als het meest voorkomende virus. ,,Dan vergrendelt het virus je pc en heb je pas weer toegang als je een bepaald bedrag hebt overgemaakt naar de makers. Dat gaat in Nederland vaak om een paar honderd euro." Een voorbeeld hiervan is het politievirus.

,,Vroeger was het een sport om een virus zich automatisch van pc naar pc te laten verspreiden, tegenwoordig is het meer de kunst om mensen te verleiden jouw virus te downloaden." Van Miltenburg geeft aan zelf ook continue alert te zijn op virussen. ,,Het is gewoon erg belangrijk om gezond na te denken of een bestand dat je downloadt of opent niet misschien vervuild kan zijn.''

Mobiele telefoon
Het besturingssysteem van Apple, OS X, staat algemeen bekend als het veiligst. Internetdeskundige Brenno de Winter legt uit dat Apple-gebruikers ook minder gezocht worden door criminelen. ,,Criminelen willen gewoon zo snel mogelijk zo veel mogelijk geld verdienen. Apple heeft wereldwijd een kleiner marktaandeel dan Windows en is dus voor criminelen ook minder interessant."

De Winter verwacht de komende jaren dat er meer virussen zullen worden ontwikkeld die zich richten op mobiele telefoons. ,,Dat gebeurt nu al en dat zie ik de komende jaren alleen maar toenemen. Iedereen doet tegenwoordig aan bankieren en mailen via de mobiele telefoon. Dat is voor criminelen dus erg interessant."

Een andere trend die hij voorspelt is dat er op maat gemaakte virussen zullen worden gemaakt: ,,Iemand die in Oekraïne woont en niet veel geld heeft kan prima een paar weken tijd kwijt zijn aan het ontwikkelen van een virus dat maar voor één iemand in Nederland toepasbaar is, als hij weet dat hij daarmee een paar duizend euro kan verdienen."