'Aangifte tegen internet-etters lost niets op'

De verontwaardiging is groot over de twee filmpjes die op Facebook zijn gezet. Op één daarvan is te zien hoe een 15-jarige jongen van het Thorbecke Voortgezet Onderwijs in Rotterdam zijn klasgenote Jewel genadeloos onderuit schopt. Liefst 700 boze burgers reageerden op een, inmiddels verwijderde, oproep om dat ventje een lesje te leren.

Een oploop bij zijn huis bleef gisteren uit. Logisch, de jongen zit op verdenking van zware mishandeling nog 2 weken vast. Vrienden van hem hadden de mishandeling gefilmd en op internet gezet.

In Enschede plaatste de moeder van een mbo-scholiere donderdag beelden op Facebook. Het is duidelijk te zien hoe een ander meisje haar meerdere keren schopt tegen rug en hoofd. Poging tot doodslag is hier de verdenking.

Rechter
'Zo'n zware beschuldiging is bedoeld om af te schrikken,' vermoedt strafrechtdeskundige Henny Sackers. 'Het Openbaar Ministerie geeft prioriteit aan het aanpakken van pestgedrag en mishandelende tieners. Uiteindelijk zul je zien dat het voor de rechter afzwakt naar mishandeling.'

Minister Jet Bussemaker van Onderwijs heeft haar afschuw uitgesproken over de filmpjes en roept slachtoffers van dit soort incidenten op aangifte te doen.

'Ik begrijp dat wel,' zegt Liesbeth Hop van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij, die adviseert en trainingen geeft in het optreden tegen pestgedrag. 'De minister wil een signaal afgeven. Maar aangifte doen is in de meeste gevallen niet de oplossing. Populair word je er zeker niet van. En je blijft in dezelfde sociale omgeving.'

Bedreigingen, mishandelingen, Hop komt ze letterlijk dagelijks tegen. Er wordt zelden aangifte gedaan. ,,Bijna altijd wordt het pratend opgelost. Door ouders onderling of samen met de school. Dat is ook ons advies. Tenzij zo'n mishandelaar niet voor rede vatbaar is en alleen met een aangifte te stoppen valt. Als sprake is van zware mishandeling, is het ook logisch om naar de politie te stappen.''

Verontwaardiging
Hop begrijpt de verontwaardiging als je naar zo'n filmpje kijkt. 'Maar vaak kun je pas echt oordelen als je die kinderen maanden hebt gevolgd. Vaak blijkt ook het 'slachtoffer' iets te hebben gedaan. Wij willen zo'n incident dolgraag zwart-wit zien, maar zo ligt het vaak niet. In 90 procent van de gevallen heeft de gepeste zelf ook gepest of vrienden die pesten. Natuurlijk zijn er onverbeterlijke etterbakken. Die moet je hard aanpakken.'

Het is volgens Hop onverstandig beelden van mishandelingen op Facebook te zetten. 'Uiteindelijk komen 'dader' én 'slachtoffer' er slechter uit. Media op de stoep, een oproep om verhaal te halen. Ik begrijp de wanhoop van ouders, maar dit is niet de weg.'

Ze kan zich niet voorstellen dat deze filmpjes een trend worden. 'Het is een hype. Maar het is goed voor het bewustzijn dat pesten en mishandelingen veel te vaak voorkomen. Wij krijgen er dagelijks mee te maken, maar daar hoor je niets over. Het wordt intern opgelost. Verstandige ouders beseffen dat dit niet de oplossing is.'

Dat tieners veel vaker op internet 'pronken' als ze een klasgenootje te grazen hebben genomen, gaat er bij Hop ook niet in. 'Ze zijn erop uit iemand te beschadigen. Dan is het meer dan genoeg om die filmpjes te delen via Whatsapp, binnen de eigen vriendengroep. Het gaat allemaal heel vilein en geniepig.'